«Το αρχαιολογικό έργο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κοζάνης κατά τα έτη 2011-2019», παρουσιάστηκε από την Προϊσταμένη της Εφορείας Αρετή Χονδρογιάννη – Μετόκη, στις «Επιστημονικές Συναντήσεις» που διοργάνωσε η Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς, στις 25-28 Νοεμβρίου 2019, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Τη διοργάνωση ανέλαβε το Αυτοτελές Τμήμα Γραμματείας Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου και Συμβουλίου Μνημείων.
Οι Συναντήσεις, υπό τον γενικό τίτλο «Ίδια η μνήμη γινάμενη παρόν…» (Οδ. Ελύτης, «Το Άξιον Εστί») είχαν ως σκοπό να παρουσιαστεί δημόσια «Το Αρχαιολογικό Έργο των Εφορειών Αρχαιοτήτων κατά τη χρονική περίοδο 2011-2019», στο σύνολό του, με κύριο γνώμονα την προστασία και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς και τη διάχυση των πορισμάτων της έρευνας και των καρπών των εργασιών στην κοινωνία. Η πρωτοβουλία αυτή συνεχίζει και διευρύνει την προσπάθεια που ξεκίνησε με την έκδοση το 2012 της έκδοσης 2000-2010.
Στην παρουσίαση της ΕΦΑ Κοζάνης, το επίκεντρο αποτέλεσε η ανασκαφική δραστηριότητα στο νομό κατά την περίοδο 2011-2019. Πρόκειται για έργα που έγιναν με αυτεπιστασία, και τα οποία μέχρι τα τέλη του 2014 συνδέονται κατά κύριο λόγο με τη Λ΄ ΕΠΚΑ, η οποία απασχόλησε ετησίως έως και 1000 άτομα, και σε πολύ μικρότερο βαθμό με τη 17η ΕΒΑ. Η λειτουργία της ΕΦΑ Κοζάνης, που τις διαδέχθηκε, σηματοδοτήθηκε από την ανάγκη συνέχισης ή/και ολοκλήρωσης πολλών εν εξελίξει έργων, αλλά και άμεσης προστασίας μνημείων.
Η ανασκαφική δραστηριότητα, τα ευρήματα και τα πορίσματα των επιστημονικών μελετών, καθώς και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και οι δυσκολίες κάθε έργου, παρουσιάστηκαν εν συντομία, ενημερώνοντας την επιστημονική κοινότητα και το κοινό για όλα τα νεότερα δεδομένα της αρχαιολογικής έρευνας στην Π.Ε. Κοζάνης, αλλά και για τα έργα προστασίας και ανάδειξης αρχαιοτήτων και μνημείων.
Σε γενικές γραμμές παρουσιάστηκαν τα παρακάτω έργα: Η εκτεταμένη σωστική αρχαιολογική έρευνα στην κοιλάδα του μέσου ρου του Αλιάκμονα, τα έργα ΕΣΠΑ, ο Αγωγός Φυσικού Αερίου – TAP, οδικά δίκτυα, το αιολικό πάρκο Ανατολικό και Δυτικό Άσκιο, οι εκτεταμένες σωστικές ανασκαφές στα λιγνιτωρυχεία της ΔΕΗ, η καθαίρεση του αποσχισμένου λόγω καθίζησης τμήματος του ναού και η ενδιαφέρουσα ανασκαφή κάτω από την κόγχη του ναού της Κοίμησης Διλόφου, και πολλά άλλα μικρότερα σωστικά έργα._
