Οι αισθητηριακές διαταραχές αποτελούν μια σύγχρονη παιδική διαταραχή.
Οι γονείς περιγράφουν συνήθως το παιδί τους ως δύσκολο παιδί καθώς οι περισσότεροι αγνοούν τον επιστημονικό ορό αισθητηριακή διαταραχή. Έτσι άπλα νομίζουν ότι μεγαλώνοντας θα ωριμάσει και θα μάθει να συμπεριφέρεται πιο σωστά.
Πώς μπορεί να τις καταλάβει ένα γονιός τις αισθητηριακές διαταραχές;
Το βασικότερο χαρακτηριστικό των αισθητηριακών διαταραχών είναι η συχνή γκρίνια, η αδιαθεσία κι η αναστάτωση στα βρέφη που μόλις βγουν λίγο από το καθημερινό τους πρόγραμμα αντιδρούν έντονα και δύσκολα ηρεμούν. Τότε οι περισσότεροι γονείς συχνά αναρωτιούνται μήπως είναι αυτοί που κάνουν κάτι λάθος στο μεγάλωμα του παιδιού τους, μέχρι να βρεθεί ένας ειδικός και να τους ενημερώσει ότι οι ασυνήθιστες αντιδράσεις του παιδιού τους δεν προέρχονται από λανθασμένη διαπαιδαγώγηση ούτε από το ιδιότροπο χαρακτήρα του παιδιού. Αντίθετα είναι μια σύγχρονη παιδική διαταραχή που ονομάζεται αισθητηριακή διαταραχή. Αυτή μπορεί να εμφανιστεί ακόμα και από την βρεφική ηλικία.
Τι είναι οι αισθητηριακές διαταραχές σε παιδιά;
Οι αισθητηριακές διαταραχές προκαλούνται από λανθασμένη επεξεργασία ή αδυναμία του εγκέφαλου να δεχτεί και να επεξεργαστεί σωστά τα αισθητηριακά ερεθίσματα που δέχεται από το περιβάλλον. Πρακτικά το παιδί δείχνει αδυναμία να δεχτεί τα ερεθίσματα να τα αναλύσει και να τα οργανώσει. Έτσι ένα βρέφος που μπαίνει μέσα σε ένα εμπορικό κέντρο το οποίο έχει έντονα φώτα και θόρυβο μπορεί να αναστατωθεί ιδιαίτερα και να αρχίσει να κλαίει ή αν είναι πιο μεγάλο σε ηλικία να αρχίσει να τρέχει ανεξέλεγκτα, να θέλει να πιάνει τα πάντα. Αυτές οι αντιδράσεις είναι τόσο έντονες που φαίνονται υπερβολικές στους γονείς οι οποίοι δεν ξέρουν πώς να του συμπεριφερθούν.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση των αισθητηριακών διαταραχών συνήθως γίνεται με συνδυασμό ερωτηματολογίων που συμπληρώνουν οι γονείς και αναπτυξιακής εξέτασης του παιδιού με το Aναπτυξιακό Check up Plus. Ένα παιδί μπορεί να παρουσιάζει αισθητηριακές διαταραχές σε έναν τομέα π.χ. σε απτικά ερεθίσματα ή σε περισσότερους τομείς π.χ. σε απτικά και ακουστικά ερεθίσματα. Από την εξέταση του παιδιού και τις πληροφορίες των γονέων θα φανεί σε ποιους τομείς παρουσιπάζει δυσκολίες.
Γιατί είναι σημαντικό να κάνουμε πρώιμη διάγνωση των αισθητηριακών διαταραχών σε ένα παιδί;
Όλες οι επιστημονικές μελέτες υποστηρίζουν ότι όσο γρηγορότερα εντοπίσουμε μια δυσκολία τόσο καλύτερα. Έτσι και οι αισθητηριακές διαταραχές όσο πιο γρήγορα εντοπιστούν τόσο πιο άμεσα και αποτελεσματικά θα αντιμετωπιστούν, ενώ και ο γονιός θα καταλάβει καλύτερα το παιδί και τις αντιδράσεις του στα ερεθίσματα. Επίσης σε ορισμένες περιπτώσεις οι αισθητηριακές διαταραχές συναντώνται συχνά σε παιδιά που ανήκουν στο αυτιστικό φάσμα και σε παιδιά με ΔΕΠ-Υ για αυτό καλό είναι αν υπάρχει κάποια ανησυχία, να διερευνείται από νωρίς σε κάποιο αναπτυξιακό κέντρο.
Πώς γίνεται η θεραπεία των αισθητηριακών διαταραχών;
Η θεραπεία μπορεί να αρχίσει ακόμα και από πολύ μικρή ηλικία από εργοθεραπευτές με εξειδικευμένη κατάρτιση στις αισθητηριακές διαταραχές. Οι ασκήσεις αισθητηριακής ολοκλήρωσης γίνονται με τη μορφή παιχνιδιού και είναι ιδιαίτερα ευχάριστες για το παιδί.
Στέλιος Μαντούδης
Αναπτυξιακός Εργοθεραπευτής
Επιστημονικά Υπεύθυνος των Αναπτυξιακών Κέντρων Mandou
www.mandou.gr