Σε είκοσι δύο φωτογραφίες, των δύο ψηφιακών λευκωμάτων της σελίδας «ΠΕΡΠΑΤΩΝΤΑΣ ΣΤΗΝ ΣΙΑΤΙΣΤΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ», θαυμάζουμε ένδεκα αρχοντικά και περπατάμε στην Ελληνική Μυθολογία, στους μύθους όπως τους ζωγράφισε ο Ευθύμιος εκ Παλαιών Πατρών στο Πάνθεον στο αρχοντικό Χατζημιχαήλ (Κανατσούλη).
Κάθε αρχοντικό έχει μια όμορφή ιστορία να μας πει για την Κυρά Σανούκω, τους Χατζημιχάληδες, τους Μανούσηδες, τους Σαχίνιδες, τους Αργυριάδηδες, του Κανατσούληδες, τους Χατζηγιάννηδες τον δήμαρχο Μηνά Θεοδώρου, τον Γεώργιο Παπάζωλη, τον λατινιστή Χρίστο Καπνουκάγια, την παλιά αστική τάξη που δεν υπάρχει σήμερα.
Είναι κρίμα να μην υπάρχει ένα όμορφο λεύκωμα με έγχρωμες φωτογραφίες και με επιστημονική τεκμηρίωση, ελκυστική για τον μέσο αναγνώστη για να γνωρίσει την υλική πολιτιστική κληρονομιά της Σιάτιστας και να μάθει τις ιστορίες από το παρελθόν της. Να μάθει για την σκούφια της Πούλκως, για τα ελεγειακά στου Νεραντζόπουλου, το Πάνθεον στου Κανατσούλη, για τον νούφαλο στου Αλεξίου.
Για να μπει στον πειρασμό να τα δει από κοντά, για να πιεστούν οι καταστάσεις και να υπάρξει μια στροφή στην πολιτική που ακολουθούμε για την πολιτιστική μας κληρονομιά. Οι φοιτητές που επισκέφθηκαν χθες την Σιάτιστα, τι πήραν μαζί τους για να τους θυμίζει την πόλη που τα σημαντικότερα της σημεία είδαν, για να μάθουν περισσότερα πράγματα; Ένα μπουκάλι κρασί ίσως και έναν ολιγοσέλιδο τουριστικό οδηγό. Που τους παραπέμπει αυτός ο οδηγός;
Η κατάσταση στην Σιάτιστα είναι δύσκολη, δυσκολότερη ίσως και από πολλές περιοχές καθώς ο κλάδος της γούνας από τον οποίο στηρίζεται αποκλειστικά η οικονομία της πόλης μας, είναι πάλι σε ένα κατώφλι. Κατώφλι, από το οποίο δεν ξέρουμε πως θα ξεκολλήσουμε, καθότι οι ανταγωνιστές μας πλέον είναι αρκετά ισχυροί.
Πολλοί προέβλεψαν την κατάσταση που βιώνουμε και έστρεψαν το επιχειρηματικό τους ενδιαφέρον αλλού. Όπως στην οινοπαραγωγή και στον τουρισμό. Παρόλα αυτά, δυστυχώς δεν διακρίνεται από καμιά δημαρχιακή αρχή κάποια αλλαγή στο κομμάτι του τουρισμού. Εγκλωβίζεται με αρκετή ευκολία κάθε φορά στις δαιδαλώδεις διαδικασίες αποκατάστασης ή αναστήλωσης ενός αρχοντικού και περιορίζεται στην έκδοση ενός παραδοσιακού τουριστικού οδηγού.
Η τεχνολογία μας δίνει την ευκαιρία να μάθουμε με ένα «κλικ» πολιτικές που ακολουθούνται, εργαλεία που αξιοποιούνται σε άλλες περιοχές της Ελλάδας ή του εξωτερικού.
Χρειάζονται πόροι και σωστός σχεδιασμός. Οι πόροι δεν αναζητούνται πεισματικά μόνο από το δημόσιους φορείς. Η ιδιωτική πρωτοβουλία, που τόσο πολύ επέλεξαν να πλήττουν μερικοί, δεν πρέπει να μας αφήνει αδιάφορους.
Σε μια τέτοια πρωτοβουλία, ίσως θα πρέπει να αναζητηθεί και ο χρηματοδότης του λευκώματος. Για να προσεγγιστεί ίσως είναι αρκετά δύσκολο. Είναι η μοναδική πλέον ελπίδα. Ελπίδα προς την οποία ίσως έχουμε το διαβατήριο αλλά δεν το γνωρίζουμε.
Λάζαρος Γ. Κώτσικας
Πολιτικός Μηχανικός
