Εμφανιζόμενοι από το πουθενά στις ζωές κυρίως ηλικιωμένων έρχονται να προσφέρουν τις υποτιθέμενες υπηρεσίες τους ή να ταράξουν ψυχολογικά το θύμα τους με τη συμφορά που προκάλεσε κάποιο συγγενικό τους πρόσωπο. Σκοπός των απατεώνων; Να εισβάλουν στο… πορτοφόλι ή τον τραπεζικό λογαριασμό του θύματός τους και να αποσπάσουν όσα περισσότερα χρήματα μπορούν. Μπορεί η εμφάνισή τους στην καθημερινότητα των ανθρώπων να είναι απρόσμενη, όμως οι ίδιοι έχουν συλλέξει όσα στοιχεία χρειάζονται για να κάνουν πειστική την εξαπάτησή τους. Τα φαινόμενα της απάτης με διάφορες παραλλαγές και ιδίως της απάτης μέσω διαδικτύου, τα τελευταία χρόνια έχουν λάβει τεράστιες διαστάσεις, με αποτέλεσμα πολίτες να πέφτουν θύματα των επιτήδειων κακοποιών και να χάνουν τις περιουσίες τους, να αδειάζουν οι τραπεζικοί τους λογαριασμοί αλλά και πολλές φορές να χάνουν την υγεία τους όταν συνειδητοποιούν τι τους έχει συμβεί. Τα φαινόμενα αυτά έγιναν γνωστά στις Αστυνομικές στο ξεκίνημα της δεκαετίας του 2020 και πλέον έχουν κορυφωθεί.
Τα πρώτα περιστατικά αφορούσαν άτομα, τα οποία προσποιούμενα τους υπαλλήλους Δημόσιων Υπηρεσιών ή λογιστές, αποσπούσαν χρήματα από ηλικιωμένους για δήθεν οφειλές συγγενικών τους προσώπων.
Οι απατεώνες ηλεφωνούσαν, σε ηλικιωμένους κυρίως, με την ψευδή ιδιότητα του δικηγόρου, του αστυνομικού ή του γιατρού και με το πρόσχημα της παροχής βοήθειας, για δήθεν τροχαίο ατύχημα στο οποίο ενεπλάκη το παιδί τους ή άλλο συγγενικό τους πρόσωπο και είχε ως αποτέλεσμα να προκληθούν βαριές σωματικές βλάβες σε ανήλικο τους αποσπούσαν μεγάλα χρηματικά ποσά.
Ένας άλλος τρόπος εξαπάτησης από επιτήδειους σε ηλικιωμένους ήταν να εμφανίζονται ως εφοριακοί και με το πρόσχημα της επιστροφής μεγάλου χρηματικού ποσού με δικαιούχους τα παιδιά τους, αποσπούσαν χρήματα δήθεν για παράβολα.
Σε άλλες περιπτώσεις εξαπατούσαν με πρόσχημα την επιστροφή αναδρομικών. Εδώ η Αστυνομία συνέλαβε 17 άτομα ενώ εμπλέκονταν ακόμη 37.
Στον νομό Αρκαδίας, για παράδειγμα, τον τελευταίο καιρό οι κακοποιοί εμφανίζονται ως τεχνικοί εταιρείας λογισμικού, από αριθμούς, κλήσεις του εξωτερικού, υποστηρίζοντας ψευδώς ότι εντοπίστηκε κακόβουλο λογισμικό στον υπολογιστή ή το κινητό τους τηλέφωνο και έτσι αποσπούσαν κωδικούς τραπεζικών λογαριασμών ώστε να αφαιρούν χρήματα.
Επίσης είναι πολλές οι περιπτώσεις που επιτήδειος συστηνόταν ως Διευθυντής ή υπάλληλος τράπεζας, είτε ως ανιψιός Δημάρχου, ή γιος Ιερέα και με το πρόσχημα της επιστροφής χρημάτων από αναδρομικά κρατήσεων παρελθόντων ετών από συντάξεις ή άλλους φορείς, τους έπειθε να καταθέσουν στην τράπεζα ποσό ίσο με το ΦΠΑ του χρηματικού ποσού που δικαιούνται.
Χαρακτηριστική είναι η απάτη σε Ιχθυοπώλη της Τρίπολης που κατάφεραν να του αποσπάσουν το ποσό των 4.500 ευρώ με δόλωμα την αγορά 500 κιλών ψαριών. Μάλιστα ένας από αυτούς χρησιμοποίησε το όνομα αντιδημάρχου και παράγγειλε τα ψάρια. Στην συνέχεια προφασίστηκε ότι έκανε την πληρωμή στην τράπεζα με πλαστά καταθετήρια.
Η αστυνομία συχνά με ανακοινώσεις της καλεί τους πολίτες να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και να τηρούν τα εξής:
- Να μην πείθονται από αγνώστους που εμφανίζονται ως Δημόσιοι υπάλληλοι, τραπεζικοί, ηλεκτρολόγοι κ.τ.λ. εάν οι ίδιοι δεν τους έχουν καλέσει.
- Να είναι ιδιαίτερα προσεχτικοί όταν άγνωστοι τους τηλεφωνούν για βλάβη στο λογισμικό τους.
- Να μην δέχονται εγκατάσταση άγνωστων εφαρμογών στους υπολογιστές τους.
- Να μην δίνουν τηλεφωνικά κωδικούς ή ονόματα.
- Να γνωρίζουν πάντα ότι οι τράπεζες δεν στέλνουν ποτέ υπαλλήλους στα σπίτια ούτε και οι δημόσιες υπηρεσίες.
- Να μην ενδίδουν σε προτροπές για συναντήσεις.
- Πάντα για όλα τα παραπάνω να ενημερώνεται η Αστυνομία.
- Ως προς τη μεθοδολογία των δραστών:
Συνήθως πρόκειται για εγκληματικές ομάδες με συγκεκριμένη δομή και ρόλους.
Ειδικότερα, το αρχηγικό μέλος βρίσκεται στο εξωτερικό και είναι αυτό που πραγματοποιεί τις τηλεφωνικές κλήσεις. Για το λόγο αυτό είναι ιδιαίτερα δυσχερής η ανακάλυψη της ταυτότητάς του. Μαζί του μπορεί να υπάρχουν και άλλα μέλη, που παριστάνουν στα υποψήφια θύματα ότι είναι το στενό συγγενικό πρόσωπο (κόρη, ανιψιά, γιος κτλ).
Άλλα μέλη, βρίσκονται στη χώρα μας και κατευθυνόμενα από τους συνεργούς τους που πραγματοποιούν τις κλήσεις, προσεγγίζουν τα θύματα και παραλαμβάνουν τα χρήματα. - Ως προς τις παραλλαγές του τρόπου δράσης:
Ως επί το πλείστον, οι δράστες προσποιούνται τους γιατρούς και ζητούν χρήματα για κάποια άμεση ιατρική πράξη (συχνότερα χειρουργική επέμβαση αλλά και μεταμόσχευση σε κάποιες περιπτώσεις). Ωστόσο, έχουν καταγραφεί και περιπτώσεις που παριστάνουν αστυνομικούς και ζητούν χρήματα για την αποφυγή κυρώσεων. Σε συγκεκριμένη περίπτωση, γυναίκα παρίστανε την Αξιωματικό της Αστυνομίας και αξίωνε χρηματικά ποσά μέχρι και 150.000 ευρώ, ύστερα από δήθεν τροχαίο δυστύχημα που είχε προκαλέσει ο γιος με αποτέλεσμα το θανάσιμο τραυματισμό ανήλικου. - Ιδιαίτερα τεχνάσματα για να καμφθεί η αντίσταση των υποψήφιων θυμάτων και να πειστούν:
Υπήρξαν περιπτώσεις όπου οι δράστες προκειμένου να αναστατώσουν ακόμη περισσότερο συναισθηματικά τα θύματά τους, τους ενημέρωναν ότι αν δε δοθούν τα χρήματα υπάρχει κίνδυνος ακρωτηριασμού για το αγαπημένο τους πρόσωπο, ενώ άλλες φορές δράστες παρίσταναν ότι είναι ο γιος, η κόρη κτλ και εκλιπαρούσε κλαίγοντας να δοθούν τα χρήματα.