Ποια είναι η θέση εκκίνησης των κομμάτων μπαίνοντας στο 2025; Πώς βλέπουν τα πράγματα στην οικονομία και τι ζητούν οι πολίτες; Τι πιστεύουν για τις μεταρρυθμίσεις και την Προεδρία της Δημοκρατίας; Σε αυτά και ακόμα πολλά ερωτήματα απαντά η δημοσκόπηση της «Palmos Analysis» για τον «Ελεύθερο Τύπο».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η Νέα Δημοκρατία όχι μόνο συνεχίζουν να διαθέτουν απόλυτη κυριαρχία στις προτιμήσεις των πολιτών, αλλά δείχνουν να βρίσκονται σε ανοδική πορεία σε σχέση με το αποτέλεσμα των περσινών ευρωεκλογών. Αν και αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στα πεντέμισι χρόνια διακυβέρνησης και οι επόμενες εθνικές κάλπες αναμένεται να στηθούν την άνοιξη του 2027, δηλαδή δεν υπάρχει ούτε διακύβευμα ούτε διλήμματα ούτε πόλωση, η Ν.Δ. συγκεντρώνει 31,3% στην εκτίμηση ψήφου, ένα ποσοστό που αφήνει ανοικτή τη διεκδίκηση της αυτοδυναμίας για τρίτη σερί φορά, ενώ ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει 31% θετικές γνώμες.
Δεύτερη θέση
Το ΠΑΣΟΚ, αν και φαίνεται να κλειδώνει τη δεύτερη θέση, με 16,3%, δείχνει πως βρίσκεται σε φθίνουσα πορεία ύστερα από την άνοδο των τελευταίων μηνών και πάντως χάνει με σχεδόν νταμπλ σκορ από τη Ν.Δ., ενώ ο Νίκος Ανδρουλάκης έχει 21% θετικές γνώμες και βρίσκεται στην τρίτη θέση, κάτω από τη Ζωή Κωνσταντοπούλου. Στη συνέχεια διαφαίνεται μια μάχη για την τρίτη θέση, με το ΚΚΕ στο 9%, τον ΣΥΡΙΖΑ στο 8,6% και την Ελληνική Λύση στο 8,1%, που δείχνει να έχει φρενάρει μετά από μήνες ανόδου. Αντιθέτως, η Πλεύση Ελευθερίας συνεχίζει την ανοδική πορεία και φτάνει στο 4,9% και από κοντά ακολουθεί η Φωνή Λογικής της Αφροδίτης Λατινοπούλου με 4,7%. Η σόλο καριέρα του Στέφανου Κασσελάκη δεν έχει ξεκινήσει με ιδιαίτερο σουξέ και πιάνει μόλις 3,7%, την ώρα που ο Γιάνης Βαρουφάκης ισχυροποιείται και ανεβαίνει στο 3,5%, ενώ η Νίκη περνάει οριακά τον πήχη του 3%. Από εκεί και κάτω υπάρχουν οι Σπαρτιάτες με 2,3% και η Νέα Αριστερά, που με 1,9% μοιάζει σαν έχει μπροστά της έναν μονόδρομο για επιστροφή στην Κουμουνδούρου.
Υπάρχουν, όμως, πολλά και ενδιαφέροντα ποιοτικά στοιχεία για την κυβέρνηση. Παρουσιάζει συσπείρωση στο 63% και σχεδόν ισόποσες διαρροές προς τα δεξιά και τα αριστερά. Στις ηλικίες άνω των 60 ετών κυριαρχεί με 40%, αλλά το πρόβλημα παρουσιάζεται στους νέους 17-37 ετών, με μόλις 14%, και στην ηλικιακή ομάδα 35-44 ετών, όπου βρίσκεται στο 21%, ενώ δεύτερο κόμμα είναι η Φωνή Λογικής με 13%. Θετικό για τη Ν.Δ. πως παραμένει κυρίαρχη στο Κέντρο, με 27% έναντι 22% του ΠΑΣΟΚ.
Ακρίβεια
Η κυβέρνηση έχει μπροστά της λιγότερες από 1.000 ημέρες έως τις κάλπες και σύμφωνα με τα ευρήματα του γκάλοπ, θα πρέπει να επιταχύνει την ενίσχυση των εισοδημάτων, καθώς κορυφαίο πρόβλημα είναι η ακρίβεια με 57% και τρίτο οι μισθοί με 24%, κάτι που αποδεικνύει πως το «κλειδί» βρίσκεται στην αγοραστική δύναμη των πολιτών, ενώ ψηλά βρίσκονται η Υγεία, η Παιδεία, η ασφάλεια, όπου η κυβέρνηση ποντάρει πολλά με την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων.
Το 36% θεωρεί πως η χώρα κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, ένα ποσοστό ικανοποιητικό, αν και το «αγκάθι» προέρχεται από μια άλλη απάντηση. Στην αρνητική αξιολόγηση και την απαισιοδοξία πρωταγωνιστούν οι ηλικίες 35-44 ετών, κάτι που προφανώς εξηγείται από το γεγονός ότι στη δεκαετία των μνημονίων βρίσκονταν μεταξύ 20-30 ετών και έχουν ζοριστεί περισσότερο από όλες τις υπόλοιπες ηλικιακές ομάδες.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Το 44% των πολιτών θέλει μη πολιτικό πρόσωπο
Καθώς, όμως, βρισκόμαστε λίγες ημέρες πριν από τις προτάσεις του πρωθυπουργού και των κομμάτων για την Προεδρία της Δημοκρατίας, εμφανίζει τεράστιο ενδιαφέρον η απάντηση των πολιτών για το ζήτημα. Το 53% θεωρεί σημαντικό τον ρόλο και τον θεσμό, ενώ το 46% έχει αντίθετη άποψη. Κάτι που δείχνει πως η διαδικασία εκλογής Προέδρου, μάλλον, αποτελεί ένα κομματικό παιχνίδι εντυπώσεων, ενώ οι πολίτες κάνουν μια ακόμα έκπληξη, αφού το 44% προτιμά ένα πρόσωπο εκτός πολιτικής και το 36% κάποιον πολιτικό. Οσον αφορά την ανάλυση του ερωτήματος, οι ψηφοφόροι της Ν.Δ., του ΣΥΡΙΖΑ, των δεξιών και αριστερών κομμάτων προτιμούν πρόσωπο εκτός πολιτικής, ενώ μόνο οι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ επιθυμούν πολιτικό πρόσωπο.
Νέες μειώσεις φόρων ζητούν οι 9 στους 10
Πολίτες και κυβέρνηση ταυτίζονται απόλυτα σε σχέση με τη φορολογική πολιτική. Από το 2019 έως σήμερα έχουν μειωθεί ή καταργηθεί περισσότεροι από 70 φόροι, αλλά καθώς η αγοραστική δύναμη παραμένει ισχνή σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, 9 στους 10 πολίτες ζητούν νέες μειώσεις φόρων, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση της «Palmos Analysis» για τον «Ελεύθερο Τύπο». Κάτι που, έτσι κι αλλιώς, σχεδιάζει να υλοποιήσει η κυβέρνηση Μητσοτάκη με σημαντικές αλλαγές στους συντελεστές της φορολογίας εισοδήματος για εισοδήματα από 20.000 έως 50.000 ευρώ.
Επιθυμία
Οι πολίτες δεν κάνουν κάποιον ιδιαίτερο διαχωρισμό ανάμεσα σε άμεσους ή έμμεσους φόρους, καθώς θέλουν να μειωθούν αντίστοιχα κατά 87% και 89%. Μάλιστα, από τα ευρήματα της δημοσκόπησης φαίνεται πως το αίτημα διαπερνά οριζόντια όλες τις ηλικιακές ομάδες, αλλά και τους ψηφοφόρους των κομμάτων, με σχετική εξαίρεση όσους επιλέγουν τα μικρά αριστερά κόμματα της αντιπολίτευσης.
Το παλλαϊκό αίτημα για περαιτέρω μειώσεις φόρων προφανώς και έχει ως βάση την οικονομική κατάσταση των πολιτών. Και, σε αυτό το σημείο, χτυπάει καμπανάκι για την κυβέρνηση, καθώς μόλις το 31% θεωρεί πως έχει βελτιωθεί η οικονομική κατάσταση της χώρας από το 2019 έως σήμερα, το 22% την κρίνει αμετάβλητη, ενώ το 46% πιστεύει πως έχει επιδεινωθεί. Παράλληλα, μόνο το 18% βλέπει να έχει βελτιωθεί η προσωπική του οικονομική κατάσταση, το 30% λέει πως είναι αμετάβλητη και το 51% πως έχει επιδεινωθεί.
Την ίδια ώρα σαρωτικά υπέρ μίας ακόμα εμβληματικής εκλογικής μεταρρύθμισης, της καθιέρωσης της επιστολικής ψήφους και στις εθνικές εκλογές, τάσσεται το 57%, ενώ μόλις το 31% δηλώνει αντίθετο. «Ναι» από το 71% των ψηφοφόρων της Ν.Δ., από το 59% του ΠΑΣΟΚ -ακόμα ένα «αγκάθι» για τον Νίκο Ανδρουλάκη- και από το 49% του ΣΥΡΙΖΑ -άγνωστο τι θα πράξει ο Σωκράτης Φάμελλος-, ενώ μοιρασμένοι εμφανίζονται οι ψηφοφόροι των μικρών κομμάτων της ακροδεξιάς και της αριστεράς.
Ιδιωτικά πανεπιστήμια
Η μεγάλη πλειοψηφία της κοινωνίας τάσσεται υπέρ της αναθεώρησης του άρθρου 16 του Συντάγματος και της ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων. Το 52% λέει «ναι» και το 41% λέει «όχι».
Οσον αφορά στη διαχείριση του προβλήματος του εθισμού των εφήβων από το Διαδίκτυο, η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών θεωρεί πως πρέπει να ληφθούν μέτρα. Το 46% είναι υπέρ της απαγόρευσης και το 42% υπέρ του περιορισμού της χρήσης για τους ανήλικους κάτω των 15 ετών.
Τέλος, το 51% των πολιτών θεωρεί πως μια ενδεχόμενη επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα θα αποτελέσει ένα κορυφαίο γεγονός στην Ιστορία της Ελλάδας, ενώ το 40% ένα σημαντικό γεγονός, αλλά όχι από τα κορυφαία.
«ΑΧΡΗΣΤΟ» ΤΟ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ ΤΟΥ 2015
Το 68% γκρεμίζει την αυταπάτη Τσίπρα
Φέτος, που συμπληρώνονται δέκα χρόνια από την καταστροφική διαπραγμάτευση του α’ εξαμήνου του 2015 και το δημοψήφισμα που έφερε τα capital controls, οι πολίτες δείχνουν πια συνειδητοποιημένοι για όσα έγιναν τότε και πιστεύουν ότι έγινε μόνο ώστε ο Αλέξης Τσίπρας να έχει το άλλοθι για την περιβόητη κωλοτούμπα. Η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών (68%) θεωρεί άχρηστο/περιττό το δημοψήφισμα του 2015. Το 68% είναι εντυπωσιακό, καθώς ο κ. Τσίπρας επιμένει να θριαμβολογεί για την καταστροφική διαπραγμάτευση του πρώτου εξαμήνου του 2015, αλλά και να υποστηρίζει πως το δημοψήφισμα ήταν χρήσιμο. Η καθολική απόρριψη των επιχειρημάτων Τσίπρα, αυτή τη στιγμή, φαντάζει ακόμα πιο ηχηρή, ενώ ο πρώην πρωθυπουργός φαίνεται να επιθυμεί την επιστροφή του ως αρχηγός κόμματος στο πολιτικό σκηνικό. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί πως όσοι ψήφισαν «όχι» θεωρούν κατά 73% άχρηστο/περιττό το δημοψήφισμα, σε σχέση με το 66% όσων ψήφισαν «ναι». Ισως γιατί κάποιοι να θεωρούν ότι ήταν χρήσιμο/αναγκαίο για να γκρεμιστούν όλα τα ψευδοαφηγήματα και οι αυταπάτες του ΣΥΡΙΖΑ.
Δημοσκόπηση Palmos Analysis για τον ΕΤ (Α’ ΜΕΡΟΣ): «Ναι» για ιδιωτικά ΑΕΙ, «όχι» για μονιμότητα στο Δημόσιο
Ο «Ελεύθερος Τύπος» παρουσίασε χθες το πρώτο μέρος της μεγάλης δημοσκόπησης της «Palmos Analysis», όσον αφορά στο τι πιστεύουν οι πολίτες για σημαντικές μεταρρυθμίσεις και κοινωνικά ζητήματα.
Εντυπωσιακά είναι τα ευρήματα στο ερώτημα για την κατάργηση της μονιμότητας των δημοσίων υπαλλήλων. Το 60% των πολιτών τάσσεται υπέρ και μόλις το 35% κατά. «Ναι» λέει το 71% των ψηφοφόρων της Ν.Δ., αλλά τόσο στο ΠΑΣΟΚ όσο στον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και σε όλα τα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης τουλάχιστον το 50% των ψηφοφόρων δηλώνει υπέρ αυτής της εμβληματικής μεταρρύθμισης στον δημόσιο τομέα.
Αυτή τη στιγμή η κυβέρνηση δεν έχει βάλει στο τραπέζι τη συγκεκριμένη πρόταση, που άλλωστε πρέπει να περάσει από τη διαδικασία της Συνταγματικής Αναθεώρησης. Από την άλλη, όμως, μπορεί κανείς να φανταστεί ποιες θα ήταν οι αντιδράσεις του ΠΑΣΟΚ, του ΣΥΡΙΖΑ και των υπόλοιπων κομμάτων, αν άνοιγε αυτή η συζήτηση, παρά το γεγονός ότι οι ψηφοφόροι τους αντιμετωπίζουν θετικά τη μεταρρύθμιση.
Την ίδια ώρα, η μεγάλη πλειοψηφία της κοινωνίας τάσσεται υπέρ της αναθεώρησης του άρθρου 16 του Συντάγματος και την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων. Το 52% λέει «ναι» και το 41% λέει «όχι». Εδώ ο διαχωρισμός, όμως, είναι ξεκάθαρος. Υπέρ δηλώνει το 75% των ψηφοφόρων της Ν.Δ. και το 53% εκείνων του ΠΑΣΟΚ, κάτι που αναμένεται να δημιουργήσει πρόβλημα στον Νίκο Ανδρουλάκη, αν επιμείνει να κρατήσει τη στάση που επέλεξε στη θεσμοθέτηση των μη κρατικών ΑΕΙ. Αναμενόμενη η στάση των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ με το 73% να δηλώνουν αντίθετοι, όπως και των μικρών κομμάτων της Αριστεράς με 68%.
Οσον αφορά στη διαχείριση του προβλήματος του εθισμού των εφήβων από το Διαδίκτυο, η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών θεωρεί πως πρέπει να ληφθούν μέτρα. Το 46% είναι υπέρ της απαγόρευσης και το 42% υπέρ του περιορισμού της χρήσης, για τους ανήλικους κάτω των 15 ετών. Η κυβέρνηση, όπως φάνηκε από τις πρόσφατες ανακοινώσεις, επιλέγει την οδό του περιορισμού σε συνεννόηση πάντοτε με τις οικογένειες των εφήβων.
Τέλος, το 51% των πολιτών θεωρεί πως μια ενδεχόμενη επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα θα αποτελέσει ένα κορυφαίο γεγονός στην Ιστορία της Ελλάδας, ενώ το 40% ένα σημαντικό γεγονός, αλλά όχι από τα κορυφαία. Ακόμα και σε αυτό το ερώτημα υπάρχει έντονη κομματική χροιά, καθώς οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ και των υπόλοιπων κομμάτων της Αριστεράς αρνούνται να χαρακτηρίσουν την πιθανή επιστροφή των Γλυπτών ως ένα ιστορικό γεγονός.
Το περιπετειώδες 2024 κλείνει, τα σενάρια για το 2025, ανοικτά
Η τελευταία μέτρηση του 2024 αποτυπώνει τις εντυπωσιακές αλλαγές, που πραγματοποιήθηκαν τη χρονιά που έφυγε, στο πολιτικό σκηνικό της χώρας, αλλά και τη ρευστότητα και την πολυδιάσπαση που χαρακτηρίζουν τον χώρο της αντιπολίτευσης, είτε αριστερά είτε δεξιά του κυβερνητικού κόμματος της Νέας Δημοκρατίας.
Ας τα πάρουμε όμως με τη σειρά: Κλείνοντας το 2024, το 36% των ψηφοφόρων θεωρούν ότι η χώρα κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, έναντι 58% που θεωρούν ότι κινείται προς τη λανθασμένη κατεύθυνση. Το ποτήρι μπορεί κάποιος να το δει είτε μισογεμάτο είτε μισοάδειο. Η αρνητική πλευρά για την κυβέρνηση είναι προφανώς ότι η πλειοψηφία δηλώνει δυσαρεστημένη με την πορεία της χώρας. Ακόμα όμως και παραμονές των μεγάλων νικών της Ν.Δ. (τον Μάιο και Ιούνιο του 2023), η πλειοψηφία (56%) θεωρούσε ότι η χώρα κινείται προς τη λανθασμένη κατεύθυνση και μόλις το 39% δήλωναν ότι η χώρα κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, χωρίς όμως αυτό να εμποδίσει τη Ν.Δ. να κατακτήσει ένα υψηλό ποσοστό και άνετη αυτοδυναμία.
Από την άλλη, έχει μεσολαβήσει μία εκλογική αποτυχία για τη Ν.Δ., στις ευρωεκλογές του 2024, έχει μεσολαβήσει ενάμισης χρόνος της νέας κυβερνητικής θητείας (με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε επίπεδο φθοράς, καθώς στη δεύτερη θητεία μιας κυβέρνησης οι ψηφοφόροι είναι λιγότεροι «ανεκτικοί»), ενώ ο χώρος στα δεξιά της Ν.Δ. έχει διογκωθεί σημαντικά, πλησιάζοντας το 20% σε επίπεδο εκτίμησης εκλογικής επιρροής. Σε κάθε περίπτωση, το 36% που δηλώνουν ικανοποιημένοι από την πορεία της χώρας είναι σημαντική δεξαμενή για το κυβερνών κόμμα, όμως, αφενός δεν είναι πλέον συμπαγές και αφετέρου δεν αρκεί για την επίτευξη νέας αυτοδυναμίας στις επόμενες εκλογές, ακόμα κι αν υποτεθεί ότι διατηρείται σε αυτό το επίπεδο και η Ν.Δ. το συσπειρώνει πλήρως.
Η ακρίβεια και οι υψηλές τιμές, σε συνδυασμό με τους χαμηλούς μισθούς κυριάρχησαν σε όλη τη διάρκεια του 2024 στη λίστα με τα προβλήματα που αναφέρουν οι πολίτες στις δημοσκοπήσεις και παραμένουν -σχεδόν σταθερά ως αθροιστικό ποσοστό- στην κορυφή των αναφορών. Είναι και ο βασικός παράγοντας που προκαλεί φθορά στα δημοσκοπικά δεδομένα της κυβέρνησης. Παράλληλα, οι αναφορές στην οικονομική ανάπτυξη και την ανεργία εμφανίζονται αισθητά μειωμένες (αθροιστικά), κάτι που ενδεχομένως δείχνει ότι οι πολίτες αναγνωρίζουν τις μακροοικονομικές επιτυχίες, όπως η μείωση της ανεργίας και η αξιοσημείωτη αύξηση του ΑΕΠ. Ωστόσο, αυτό δεν διαχέεται ομοιόμορφα σε όλη την κοινωνικοοικονομική πυραμίδα και κυρίως προς τις μεσαίες και χαμηλότερες εισοδηματικές τάξεις. Επιπλέον, ενισχυμένες εμφανίζονται οι αναφορές των πολιτών στα θέματα υγείας και περίθαλψης, που αποτελεί ένα καμπανάκι για τις επιλογές και τις προτεραιότητες της κυβέρνησης στον τομέα αυτό.
Παράλληλα, παρά τα «ήρεμα νερά» που κυριάρχησαν εντός του 2024 στις σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας, αυξημένες καταγράφονται οι αναφορές στα θέματα εξωτερικής πολιτικής και ιδιαίτερα στα Ελληνοτουρκικά, όπως και οι αναφορές σε θέματα διαφάνειας και διαφθοράς. Τα παραπάνω τροφοδοτούν την ατζέντα των κομμάτων -δεξιά της Νέας Δημοκρατίας- εξηγώντας σε μεγάλο βαθμό και τη δημοσκοπική διόγκωσή τους.
Σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών, ο πρωθυπουργός εξακολουθεί να είναι ο πλέον δημοφιλής, καταγράφοντας το υψηλότερο ποσοστό θετικών γνωμών (31%), με σαφή όμως φθορά σε σχέση με έναν χρόνο νωρίτερα. Αξιοσημείωτη είναι η μεταβολή στην εικόνα της αρχηγού της Πλεύσης Ελευθερίας κ. Ζωής Κωνσταντοπούλου: όχι μόνο φτάνει στη 2η θέση από πλευράς θετικών γνωμών, ξεπερνώντας καθαρά αρχηγούς πολύ μεγαλύτερων κομμάτων από το δικό της, αλλά είναι και η μοναδική αρχηγός κόμματος που καταφέρνει να μειώσει το ποσοστό των αρνητικών γνωμών σε σχέση με ένα χρόνο πριν, ενώ σε όλους τους άλλους οι αρνητικές γνώμες εμφανίζονται περισσότερο ή λιγότερο αυξημένες. Στα αξιοσημείωτα της μέτρησης, ότι οι κ. Ανδρουλάκης και Φάμελλος καταγράφουν τα χαμηλότερα ποσοστά αρνητικών γνωμών (41% για τον καθένα), κυρίως γιατί σημαντικό μέρος των πολιτών «έχουν ουδέτερη γνώμη» ή «δεν έχουν γνώμη» για τα συγκεκριμένα πρόσωπα (38% για τον κ. Ανδρουλάκη και 40% για τον κ. Φάμελλο). Κι αν για τον κ. Φάμελλο αυτό είναι κάτι αναμενόμενο και λογικό, καθώς έχουν περάσει μόλις μερικές εβδομάδες από την ανάδειξή του στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., για τον κ. Ανδρουλάκη είναι μάλλον ένδειξη έλλειψης δυναμικής, ειδικά από τη στιγμή που είναι πλέον και με τη βούλα αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης της χώρας.
Στον χώρο της αντιπολίτευσης εντοπίζεται και το μεγαλύτερο ενδιαφέρον για το 2025. Η αλλαγή στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, τόσο δημοσκοπικά όσο και κοινοβουλευτικά, μετά την πανθομολογούμενα επιτυχημένη εσωκομματική διαδικασία ανάδειξης νέου αρχηγού, θα περίμενε κανείς να δώσει επιπλέον ώθηση στο ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ. Ωστόσο, στις τελευταίες δημοσκοπήσεις και ειδικά μετά την ολοκλήρωση (;) του εσωκομματικού δράματος στον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., η δημοσκοπική φόρα του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ δείχνει να έχει ανακοπεί, η διαφορά με τη Ν.Δ. εξακολουθεί να είναι διψήφια, ενώ η έστω και μικρή δημοσκοπική ανάκαμψη του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. περιορίζει την περαιτέρω εισροή δυσαρεστημένων ψηφοφόρων από τον χώρο της Κεντροαριστεράς. Αν η εικόνα αυτή παγιωθεί σε βάθος χρόνου, το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ κινδυνεύει να απολέσει την ευκαιρία να εδραιωθεί ως ο βασικός αντίπαλος πόλος της Ν.Δ. στις επόμενες εκλογές και να δώσει χώρο σε όσους συζητούν και επιζητούν τη δημιουργία ενός νέου συνεργατικού πόλου ως αντίβαρου στο κυβερνών κόμμα, που θα συνενώσει τις «πρόθυμες» δυνάμεις Αριστεράς και Κεντροαριστεράς. Σημαντικά είναι τα στοιχήματα που πρέπει να κερδίσει και ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ: η επούλωση των πολύ βαθιών τραυμάτων της εποχής Κασσελάκη, η ανάκτηση της εμπιστοσύνης και, κυρίως, η επανένταξη του κόμματος ως πιθανού διεκδικητή ή παράγοντα στη μάχη της κυβερνητικής εξουσίας. Στοιχήματα πολύ δύσκολα, καθώς το κόμμα έχει σημαντικές διαρροές, τόσο προς το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ όσο και προς τα αριστερά του, αλλά και προς το νεοσύστατο κόμμα του πρώην προέδρου του, Στέφανου Κασσελάκη.
Στον χώρο δεξιά της Ν.Δ. ενισχυμένα εμφανίζονται τόσο η Ελληνική Λύση όσο και η Φωνή Λογικής της κ. Λατινοπούλου. Ωστόσο, ο χώρος είναι κι εδώ κατακερματισμένος. Ποσοτικά ο χώρος αυτός θα μπορούσε να έχει ακόμα και φιλοδοξίες αξιωματικής αντιπολίτευσης στις επόμενες εκλογές, ενδεχομένως υπό την ηγεσία μιας «στιβαρής και ισχυρής» προσωπικότητας, που όμως δεν φαίνεται στον ορίζοντα, τουλάχιστον σήμερα.
Κλείνοντας την αποτίμηση της τελευταίας δημοσκόπησης για το 2024, αξίζει να αναφερθούμε στο κύριο, εκτός απροόπτου, πολιτικό γεγονός του 2025: την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας. Περίπου το ήμισυ του εκλογικού σώματος (46%) θεωρούν ότι ο θεσμός και ο ρόλος του Προέδρου της Δημοκρατίας είναι «Λίγο» (25%) ή «Καθόλου» (21%) σημαντικός, ενώ το 44% θεωρούν ότι ο επόμενος ή η επόμενη Πρόεδρος της Δημοκρατίας πρέπει να είναι πρόσωπο εκτός πολιτικής και μόλις το 36% θεωρούν ότι πρέπει να είναι πολιτικό πρόσωπο. Υπό το πρίσμα αυτό, καθίσταται ακόμα πιο σαφές ότι η διαδικασία εκλογής Προέδρου Δημοκρατίας θα εξελιχθεί κυρίως σε διαδικασία πολιτικών εντυπώσεων και τα κριτήρια που θα επικρατήσουν για τα πρόσωπα που θα προταθούν θα είναι κυρίως κριτήρια πολιτικών και εκλογικών ισορροπιών και συσχετισμών. Και επειδή ο νέος ή η νέα Πρόεδρος της Δημοκρατίας μπορεί πλέον να εκλεγεί και με απλή πλειοψηφία στη Βουλή και, συνεπώς, ο πρωθυπουργός έχει «και το καρπούζι και το μαχαίρι», το ενδιαφέρον εστιάζεται στο πρόσωπο που αυτός θα προτείνει. Θα είναι άραγε ένα πρόσωπο ευρύτερης αποδοχής, ενδεχομένως από τον χώρο του Κέντρου ή της Κεντροαριστεράς, ώστε να ενισχύσει τη στρατηγική επικράτησης στον μεσαίο -πολιτικά και κοινωνικά- χώρο και να πιέσει το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ απομακρύνοντάς το από μια προσέγγιση με άλλες δυνάμεις της Κεντροαριστεράς με αφορμή την προεδρική εκλογή ή θα επιλέξει ένα πρόσωπο από την παραδοσιακή βάση της κεντροδεξιάς παράταξης για να ανακόψει τις διαρροές προς τα δεξιά και να ενισχύσει τις πιθανότητες επαναπροσέγγισης με δυσαρεστημένους ψηφοφόρους της παραδοσιακής δεξιάς βάσης του κόμματος;
Κοντός ψαλμός αλληλούια…
Γράφει ο Πασχάλης – Αλέξανδρος Τεμεκενίδης Διευθυντής Ερευνών Palmos Analysis [email protected]
Πηγή eleftherostypos.gr
