Πριν από λίγες ημέρες είδε το φως της δημοσιότητας το σχέδιο του Master Plan για τη Δίκαιη Μετάβαση της περιοχής το οποίο αναμενόταν εδώ και μήνες.
Παρουσιάστηκε μια πολυσέλιδη έκδοση της πρότασης σε μορφή παρουσίασης και όχι κειμένου, κάτι που περιορίζει σημαντικά την δυνατότητα αξιολόγησης της πρότασης.
Παρόλα αυτά όμως μια πρώτη αξιολόγηση της πρότασης καταδεικνύει πως αυτό που είδαμε είναι κατώτερο των περιστάσεων και σε καμιά των περιπτώσεων δεν αντιμετωπίζει την πρόκληση της ταχείας αλλαγής του παραγωγικού μοντέλου της περιοχής με τον δέοντα τρόπο και ειδικά στο κομμάτι της δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας.
Θεωρούμε πως το κυρίαρχο πρόβλημα αυτού του σχεδιασμού είναι η μεθοδολογία εκπόνησης του. Εδώ και καιρό ζητάμε μια πολύ πιο συμμετοχική και διαφανή διαδικασία, τουναντίον το υπουργείο επέλεξε την από τα πάνω διαδικασία μακριά από τις ανάγκες και τις προτάσεις των τοπικών κοινωνιών. Αυτή η μεθοδολογία με μαθηματική ακρίβεια οδηγεί σε λανθασμένα αποτελέσματα και το βλέπουμε σήμερα.
Είναι χαρακτηριστικό πως από την πρόταση απουσιάζουν κρίσιμα και σημαντικά κεφάλαια αλλά και δράσεις και επενδύσεις που θα συνέβαλαν καθοριστικά στην αντιμετώπιση των προκλήσεων της απολιγνιτοποίησης.
Απουσιάζει κατά την γνώμη μας η ολιστική προσέγγιση στην διαχείριση του ζητήματος. Δεν γίνεται ουδεμία αναφορά στο σύστημα διακυβέρνησης, ούτε στις αναγκαίες μεγάλες υποδομές που θα πρέπει να δρομολογηθούν ώστε η περιοχή να μπορέσει να γίνει φιλόξενος τόπος επενδύσεων.
Επίσης, τα Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια, προβλέπεται να αφορούν αποκλειστικά τις περιοχές των απαλλοτριωμένων εκτάσεων, ενώ κατά την γνώμη μας θα πρέπει να γίνει χωροταξικός σχεδιασμός για την ευρύτερη περιοχή συμπεριλαμβανομένων των ορυχείων, όπως εξάλλου είχε δεσμευτεί και ο κ. Μουσουρούλης ότι θα συμβεί.
Δυστυχώς το ζήτημα της αξιοποίησης των απαλλοτριωμένων εδαφών αντιμετωπίζεται μονάχα ως εργαλεία πρόσκαιρης αντιμετώπισης της απασχόλησης συγκεκριμένης ομάδας εργαζομένων (αναγκαίο και αυτό) και όχι με μια προσέγγιση περιβαλλοντικής, κοινωνικής και αναπτυξιακής αξιοποίησης τους.
Τέλος, μεγάλο προβληματισμό προκαλούν τα λεγόμενα εμβληματικά έργα. Επενδύσεις σε Μεγάλα φωτοβολταικά Πάρκα και σε Φυσικό Αέριο είναι προφανές πως δεν μπορούν από μόνα τους για διάφορους λόγους να συμβάλουν στην παραγωγική διαφοροποίηση της περιοχής. Ουδεμία βέβαια αναφορά στην αξιοποίηση του εργαλείου των Ενεργειακών Κοινοτήτων που θα βελτιώσουν σημαντικά το τοπικό εισόδημα.
Τα παραπάνω αποτελούν μέρος μόνο των παρατηρήσεων που προκαλεί το συγκεκριμένο σχέδιο.
Ως Δημοτική Κίνηση ‘Κοζάνη Τόπος να ζεις’, πρώτοι από όλους, έχουμε καταθέσει ολοκληρωμένη πρόταση για την σχεδιασμό της επόμενης ημέρας και προφανώς το επόμενο διάστημα θα προβούμε σε εις βάθος αξιολόγηση του σχεδίου που παρουσιάστηκε αναλυτικά και με προτάσεις.