Εισήγηση του Βουλευτή Στάθη Κωνσταντινίδη στην Ολομέλεια της Βουλής στο σ/ν του Υπουργείου Εσωτερικών «Εκσυγχρονισμός του συστήματος προσλήψεων στον δημόσιο τομέα και ενίσχυση του Ανώτατου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού (Α.Σ.Ε.Π.)»
Προετοιμαζόμενος για την ομιλία μου στο Νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών, για τον εκσυγχρονισμό του ΑΣΕΠ, εντόπισα στο άρθρο 12 τη δυνατότητα να συμπεριληφθούν και οι Δήμοι της ΠΕ Κοζάνης σε εκείνους των οποίων οι κάτοικοι λαμβάνουν ως προσαύξηση 20 επιπλέον μονάδες στους γραπτούς διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ. Δηλαδή, στη διαδικασία προσλήψεων που καθιερώνει το άρθρο 8 παρ. 1 του ίδιου νομοσχεδίου και αφορά σε όλες σχεδόν τις προσλήψεις του Δημοσίου.
Λίγο μετά την έναρξη της συζήτησης στην Ολομέλεια, εγχείρισα αυτοπροσώπως στον κ. Υπουργό την πρότασή μου, η οποία αναφερόταν σε λιγνιτικούς δήμους (αφού εδραζόταν στο επιχείρημα της απολιγνιτοποίησης), επισημαίνοντας ότι το μόνο που χρειάζεται είναι να προστεθεί και η ΠΕ Κοζάνης στη σχετική διάταξη, αφού οι άλλες Περιφερειακές Ενότητες της Δ. Μακεδονίας συμπεριλαμβάνονταν ήδη σε αυτή.
Ο έμπειρος Υπουργός και έγκριτος νομικός, μου απάντησε άμεσα ότι αποδέχεται την πρότασή μου, την οποία θα ενσωματώσει στο κείμενο με νομοτεχνική του βελτίωση, όπως και έπραξε στις 14:30 από τα υπουργικά έδρανα.
Αποτελεί πράγματι υπόδειγμα αντιμετώπισης ενός ευλόγου κοινοβουλευτικού αιτήματος η στάση του κυρίου Υπουργού και θα έχει σημαίνουσα επίδραση στα επόμενα χρόνια στις ζωές πολλών συμπολιτών μας, αλλά και στην κάλυψη των υπηρεσιακών αναγκών των φορέων της περιοχής μας, που θα προκηρύξουν προς πλήρωση θέσεις στο Δημόσιο.
Δικαίως, λοιπόν, χαιρετίστηκε απ’ όλους η σημαντική αυτή επιτυχία.
Υπάρχει άπλετο πεδίο για την ικανοποίηση αιτημάτων του τόπου και των συμπολιτών μας.
Η ομιλία μου στην Ολομέλεια έχει ως εξής:
«Καλή χρονιά με υγεία. Συγχαρητήρια, να καλωσορίσουμε στη νέα του θέση τον κύριο Υπουργό, να του ευχηθούμε μία καλή και δημιουργική θητεία. Θα ξεκινήσω τώρα την τοποθέτησή μου, αναφερόμενος στον μεγάλο αγώνα για την αντιμετώπιση του δεύτερου κύματος της πανδημίας και για την άμβλυνση των συνεπειών του τρίτου κύματος, που αυτήν την ώρα σαρώνει την Ευρώπη, αλλά και στην σωστή υλοποίηση του εμβολιαστικού προγράμματος, ενός πολύ κρίσιμου ζητήματος στη διαδικασία εξόδου από αυτήν την πολυδιάστατη κρίση.
Παράλληλα, όμως, θα αναφερθώ και στην ανάγκη για τη σταδιακή επανάκαμψη στην κανονικότητα, δηλαδή στην κοινωνική και οικονομική λειτουργικότητα, ιδίως σε περιοχές, όπως ο Νομός Κοζάνης, που έχει πληγεί ιδιαίτερα από την παρατεταμένη επιβολή περιοριστικών μέτρων και μάλιστα αυστηρών περιοριστικών μέτρων.
Κατανοεί βέβαια ο κάθε καλόπιστος πολίτης ότι στο σύνθετο αυτό πρόβλημα αναζητούνται λύσεις ανάμεσα σε λεπτές ισορροπίες, αφού η κάθε παράμετρος αλληλοεπιδρά με τις υπόλοιπες. Πρέπει να ανοίξουμε τα σχολεία και κατά το δυνατόν την αγορά, αλλά παράλληλα να ελέγξουμε τη διασπορά, ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί το σύστημα υγείας στις ανάγκες και να μην οδηγούμαστε διαρκώς σε έναν φαύλο κύκλο.
Κρίσιμο, όμως, όρο αυτής της προσπάθειας αποτελεί η έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση. Οι πολίτες πρέπει να γνωρίζουν τα βασικά στοιχεία που αιτιολογούν τη λήψη των περιοριστικών αποφάσεων. Δεν πρέπει να προκαλείται σύγχυση στην κοινωνία από προσωπικές απόψεις, από ανακρίβειες, παραδρομές ή διαστρεβλώσεις. Οφείλουμε, λοιπόν, όλοι να επιδείξουμε την αναγκαία υπευθυνότητα. Η καλή γνώση των επιδημιολογικών στοιχείων από τους πολίτες αποτελεί αναγκαίο όρο για την επίδειξη ατομικής συνέπειας και κοινωνικής ευθύνης.
Τώρα στη συζητούμενη νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου Εσωτερικών θα έλεγα ότι κατ’ αρχάς καταγράφονται δύο βασικές παραδοχές. Η πρώτη είναι ότι αναγνωρίζεται ευρύτατα η αξία του ΑΣΕΠ ως θεσμού που υπηρέτησε στα είκοσι έξι χρόνια του βίου του τις αρχές της αμεροληψίας και της διαφάνειας και θωράκισε τη σχέση εμπιστοσύνης του πολίτη προς το κράτος στην ευαίσθητη διαδικασία των προσλήψεων και τη στελέχωση του δημοσίου τομέα.
Η δεύτερη είναι ότι παρά τις αρκετές για την μετεφηβική του ηλικία νομοθετικές παρεμβάσεις, τις οποίες έχει υποστεί ο ιδρυτικός του νόμος, συνομολογείται σήμερα από τους περισσότερους ότι το σύστημα χρήζει ενίσχυσης, βελτίωσης και εκσυγχρονισμού, αφού εμφανίζει τεχνικές αδυναμίες, κενά και αρρυθμίες.
Συνεπώς, η αναγκαιότητα της παρούσας αναθεώρησης απορρέει από τις ακόλουθες τρεις ερωτοαπαντήσεις και ας με συγχωρέσει ο κύριος Υπουργός για την μεθοδοκλοπή.
Πρώτη ερώτηση: Πιστεύουν οι Έλληνες στην αντικειμενικότητα και αδιαβλητότητα της διαδικασίας των προσλήψεων μέσω ΑΣΕΠ; Απάντηση: Η μεγάλη πλειονότητα ναι.
Δεύτερη ερώτηση: Νιώθουν οι συμμετέχοντες ότι η διαδικασία είναι απλή, ξεκάθαρη και εξελίσσεται εντός εύλογου χρόνου; Απάντηση: Σίγουρα όχι.
Τρίτη ερώτηση: Κρίνουν οι πολίτες ότι τα ισχύοντα κριτήρια πρόσληψης και η μοριοδότηση οδηγούν στην επιλογή των καταλληλότερων προσώπων για τη στελέχωση του δημοσίου; Απάντηση: Μάλλον όχι.
Εμφανίζονται, λοιπόν, ελλείμματα στον προγραμματισμό των προσλήψεων, στον καθορισμό των κριτηρίων και στους χρόνους ολοκλήρωσης των προκηρύξεων, ζητήματα στα οποία δίνει απαντήσεις το συζητούμενο σχέδιο νόμου ενισχύοντας έτι περαιτέρω τους όρους της αξιολόγησης, της διαφάνειας και της αντικειμενικότητας.
Παράλληλα, όμως, γίνεται και ένα συμμάζεμα σε διάσπαρτες συναφείς ρυθμίσεις με την ενσωμάτωσή τους σε ένα ενιαίο νομοθετικό κείμενο. Αναμφίβολα την πιο ουσιαστική τομή του νομοθετήματος αποτελεί η καθιέρωση, αφού η δυνατότητα ήδη υπήρχε, ενός κεντρικού προγραμματισμού προσλήψεων με την πραγματοποίηση πανελλήνιου γραπτού διαγωνισμού για την πλήρωση των θέσεων ειδικού προσωπικού, επιστημονικού προσωπικού μόνιμων και αορίστου χρόνου για τις κατηγορίες ΠΕ, ΤΕ και ΔΕ τακτικά κάθε δύο χρόνια κατόπιν προγραμματισμού των προσλήψεων.
Μέσω αυτού επιδιώκεται η αξιολόγηση των γνώσεων, των δεξιοτήτων και της εργασιακής αποτελεσματικότητας των διαγωνιζομένων. Και πώς θα επιτυγχάνεται αυτό; Με τη μετάβαση από το ισχύον παρωχημένο εν πολλοίς σύστημα, στεγνό θα το έλεγα, που αξιολογεί μόνο ή κατά κύριο λόγο τα τυπικά προσόντα σε ένα νέο σύστημα που θα εξετάζει τη γνώση, αλλά και τις άλλες ικανότητες των υποψηφίων.
Βεβαίως ενόψει του ότι πρόκειται για ανεξάρτητη αρχή, αλλά και για τη διασφάλιση της διαφάνειας, ο τρόπος βαθμολόγησης, ο τόπος και ο χρόνος διενέργειας του διαγωνισμού και τα όργανα εποπτείας των διαδικασιών θα ορίζονται από την κεντρική επιτροπή του διαγωνισμού. Εξυπακούεται ότι παρέχεται στους υποψηφίους δικαίωμα προσφυγής στο στάδιο των προσωρινών πινάκων και όλα τα άλλα σχετικά δικαιώματα.
Αναφορικά τώρα με τη μοριοδότηση δίνεται γενικότερα μεγάλη βάση στη γραπτή αντικειμενική διαγωνιστική διαδικασία, επιβραβεύονται όμως οι έχοντες πρόσθετα τυπικά προσόντα, ενώ αξιολογείται και η επαγγελματική εμπειρία. Πολύ σημαντική είναι όμως και η προσαύξηση της βαθμολογίας του γραπτού διαγωνισμού λόγω εντοπιότητας, γεγονός που θα οδηγήσει στην παραμονή των νεοδιοριζόμενων σε ευαίσθητες περιοχές.
Για το λόγο αυτό ζήτησα από τον κύριο Υπουργό να προστεθούν στο άρθρο 12, παράγραφος 1, στ’ περίπτωση και οι δήμοι των περιφερειών σε μετάβαση. Όταν, κύριε Υπουργέ, η εκτελεστική συνεργάζεται με τη νομοθετική, το αποτέλεσμα είναι κατά κανόνα ευεργετικό για τους πολίτες. Σας ευχαριστώ θερμά για την ανταπόκρισή σας στο αίτημά μου να επεκταθεί η προσαύξηση της βαθμολογίας κατά είκοσι μονάδες λόγω εντοπιότητας στις προσλήψεις μέσω διαγωνισμών του ΑΣΕΠ στους κατοίκους των δήμων της περιφερειακής ενότητας Κοζάνης. Είναι πάρα πολύ σημαντική η ανταπόκρισή σας.
Επιπλέον, με τις σχετικές διατάξεις του νομοσχεδίου διασφαλίζεται η συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία όπου μάλιστα αυξάνεται το ποσοστό του 10% σε 12%, αλλά και των ειδικών κατηγοριών πολυτέκνων, τριτέκνων, συγγενών ΑμεΑ στον προγραμματισμό και τη διαδικασία των προσλήψεων με σειρά προτεραιότητας βάσει των προκαθορισμένων αντικειμενικών κριτηρίων.
Εξάλλου, επειδή έχει διαγνωσθεί και η ανάγκη για την οργανωτική και λειτουργική ενίσχυση του ΑΣΕΠ, ώστε να ανταποκριθεί στους τιθέμενους στόχους εντός μάλιστα του νέου πιο απαιτητικού πλαισίου, γι’ αυτό και προβλέπεται η άμεση πρόσληψη εργαζομένων και η αύξηση του αριθμού των συμβούλων του. Περαιτέρω, η ηλεκτρονικοποίηση των διαδικασιών και η διαλειτουργικότητα του ΑΣΕΠ με άλλους φορείς θα συμβάλλει στην εξοικονόμηση πόρων, με φιλόδοξο στόχο την ολοκλήρωση της διαδικασίας από την προκήρυξη έως και την έκδοση του πίνακα διοριστέων εντός δώδεκα μηνών από τους περίπου ίσως και περισσότερους από είκοσι τέσσερις μήνες που απαιτούνται σήμερα.
Αξιολογώντας συνολικά, λοιπόν, το προς ψήφιση νομοσχέδιο, αυτό επιφέρει ουσιώδεις μεταρρυθμιστικές τομές στην κατεύθυνση του εκσυγχρονισμού και της βελτιστοποίησης των διαδικασιών για την κάλυψη των αναγκών του δημοσίου τομέα και γι’ αυτό καλούμε τον Υπουργό να υλοποιήσει το υιοθετηθέν νομοσχέδιο σαν γνήσιο τέκνο του. Ευχαριστώ πολύ.»