Ένα από τα ασφαλέστερα αθλήματα προσελκύει το ενδιαφέρον 100 και πλέον ενεργών παιδιών στη Φλώρινα. Η ξιφασκία – το σκάκι του μυαλού και του σώματος- όπως την αποκαλούν βάζει την πόλη της Δυτικής Μακεδονίας στον παγκόσμιο χάρτη του αθλητικού τουρισμού, αφού έχει καταφέρει να προσελκύει επισκέπτες από τουλάχιστον πενήντα χώρες. «Με διοργανώσεις που είχαμε, προ κορωνοϊού εποχή, φτάναμε και τις 3.500 διανυκτερεύσεις τον χρόνο» αναφέρει στο GRTimes.gr ο Ομοσπονδιακός προπονητής και αρχιπροπονητής στον Όμιλο Ξιφασκίας Φλώρινας Πέτρος Τσώκας.
Στο πλαίσιο δημοσιογραφικής αποστολής στη Φλώρινα, κατόπιν πρόσκλησης του The Lynx Mountain Resort, είχαμε μια ευχάριστη εμπειρία στις εγκαταστάσεις του Ολυμπιακού Προπονητικού Κέντρου Ξιφασκίας του Ομίλου Ξιφασκίας Φλώρινας (ΟΞΙΦ), που βρίσκονται δίπλα στο σιδηροδρομικό σταθμό της Φλώρινας.
Εκεί συναντήσαμε τον Ομοσπονδιακό προπονητή και αρχιπροπονητή του ΟΞΙΦ Πέτρο Τσώκα, ο οποίος και μας ενημέρωσε σχετικά με τον Όμιλο, για τη σημασία του αθλήματος για την πόλη και την ευρύτερη περιοχή καθώς και για τους κανονισμούς, τη στολή, την ιστορία του κτλ.
«Η ξιφασκία θεωρείται τοπ άθλημα στην περιοχή, είναι το πιο αναγνωρίσιμο και πετυχημένο άθλημα» αναφέρει ο κ. Τσώκας ενημερώνοντας μας, πως προ κορωνοϊού εποχή, με διάφορες διοργανώσεις που λαμβάνανε χώρα στην πόλη, φτάναμε και τις 3.500 διανυκτερεύσεις τον χρόνο.
Μάλιστα, το 2008, όταν είχε γίνει το Παγκόσμιο Κύπελλο Γυναικών και τότε κρινόταν η συμμετοχή των αθλητών στους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Πεκίνο, είχαν επισκεφτεί τη Φλώρινα αθλητές και συνοδοί από πάνω από 50 χώρες.
«Βάλαμε τη Φλώρινα στον παγκόσμιο χάρτη του αθλητικού τουρισμού» λέει χαρακτηριστικά ο κ. Τσώκος προσθέτοντας ότι εκτός από την ξιφασκία κάνουν και μοντέρνο πένταθλο (ξιφασκία, κολύμπι, τρέξιμο, σκοποβολή και ιππασία). Πρόκειται για Ολυμπιακό άθλημα και όπως μας ενημερώνει αναμένουν να πάρουν κάποιες μεγάλες διοργανώσεις από την Παγκόσμια Ομοσπονδία Πεντάθλου. «Αυτά τα γεγονότα, πιστεύουμε ότι θα προσελκύσουν το ενδιαφέρον για πάνω από 2.000 άτομα. Τόσο που η τουριστική υποδομή της πόλης δεν θα μπορέσει να τα υποστηρίξει» προσθέτει ο ίδιος.
Ο ΟΞΙΦ κλείνει τα 30 χρόνια
Ο Όμιλος Ξιφασκίας Φλώρινας (ΟΞΙΦ) ξεκίνησε την πορεία του στον χρόνο τον Οκτώβριο του 1992, από μια παρέα παλιών ξιφομάχων, οι οποίοι θέλησαν να καταθέσουν την δική τους πρόταση και προσπάθεια για ένα σύγχρονο μοντέλο ερασιτεχνικού αθλητισμού.
Επικεφαλής της προσπάθειας ήταν ο Πέτρος Τσώκας και ο Λεωνίδας Καλυβιάνος, πανελληνιονίκες και βαλκανιονίκες στο ξίφος μονομαχίας με δεκάδες συμμετοχές σε διεθνείς αγωνιστικές και προπονητικές διοργανώσεις σε όλο τον κόσμο.
«Το 2022 κλείνουμε 30 χρόνια’ συνολικά περάσανε πάνω από 150 πρωταθλητές ξιφασκίας στην Ελλάδα και το εξωτερικό ενώ κάποιοι από αυτούς διαγωνίστηκαν και σε Ολυμπιακούς Αγώνες και έφεραν και μεγάλες επιτυχίες» αναφέρει ο κ. Τσώκας λέγοντας πως ήταν όραμά του, ονειρεύτηκε να εξελίξει το άθλημα και όπως φαίνεται το καταφέρνει με επιτυχία.
Ο ίδιος ξεκίνησε την ξιφασκία το 1980, έπαιζε έως το 1994 ενώ στις μέρες μας εκτός από Ομοσπονδιακός προπονητής και αρχιπροπονητής του ΟΞΙΦ, έχει μυήσει σ’ αυτό το ειρηνικό και απολύτως ασφαλές άθλημα και τα τρία του παιδιά αλλά τουλάχιστον και άλλα εκατό που είναι ενεργά στον Όμιλο και θεωρείται ο μεγαλύτερος Σύλλογος στην Ελλάδα.
Το σκάκι του σώματος και του μυαλού
Είναι Παρασκευή βράδυ και νεαρά αγόρια και κορίτσια προπονούνται στο Ολυμπιακό Προπονητικό Κέντρο Ξιφασκίας του Ομίλου Ξιφασκίας Φλώρινας (ΟΞΙΦ).
«Είναι το σκάκι του σώματος» λέει χαρακτηριστικά στο GRTimes.gr ο νεαρός Αγαθάγγελος ο οποίος παίζει και ξιφασκία, και σκάκι και τένις. Ο 12χρονος Αγαθάγγελος ασχολείται με την ξιφασκία εδώ και τρία χρόνια και μαζί με τον ‘αντίπαλό’ του – τον ξάδελφό του Αδάμ- μας εξηγούν πως παίζεται το άθλημα. «Όταν πετύχεις τον αντίπαλό σου ανάβει το πράσινο και σε όποιον ανάψει πέντε φορές κερδίζει» λένε οι νεαροί και συνεχίζουν την προπόνηση.
Από την άλλη η 9χρονη Μάρθα μας λέει ότι στην ξιφασκία της αρέσουν οι κινήσεις και δεν την ενδιαφέρει τόσο για το ποιος θα κερδίσει. πολύ φορές δεν με νοιάζει εάν θα νικήσω, «Παίζω με χαρά για το άθλημα, και όχι για το ποιος θα νικήσει» λέει στο GRTimes.gr η μικρή αθλήτρια λέγοντας ότι της αρέσει που φοράει και τη στολή του ξιφομάχου.
Ρωτάμε τον κ. Τσώκα, εάν στο άθλημα παίζει ρόλο ο σωματότυπος. «Ναι, ο σωματότυπος παίζει ρόλο, αλλά κυρίως παίζει ρόλο ο χρόνος αντίδρασης, η ελαστικότητα, η αντίληψη, ο τρόπος που κινείσαι πάνω στην πίστα» λέει και προσθέτει «η ξιφασκία είναι σκάκι, του σώματος και του μυαλού, παίζεις με τον χρόνο, με την ψυχολογία».
Οι τρεις κατηγορίες
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής μας στις εγκαταστάσεις του ΟΞΙΦ στη Φλώρινα, ο κ. Τσώκας μας εξηγεί πως υπάρχουν τρεις κατηγορίες στην ξιφασκία: το ξίφος ασκήσεως, το ξίφος μονομαχίας και η σπάθη.
«Εμείς εδώ κάνουμε ξίφος μονομαχίας, είναι το πιο δημοφιλές στο άθλημα γιατί είναι πιο εύκολο να το καταλάβει ο κόσμος που το παρακολουθεί. Ενώ τα άλλα έχουν κάποιους εξειδικευμένους κανονισμούς, τους οποίους εάν δεν τους ξέρεις, δεν μπορείς να το καταλάβεις» αναφέρει ο Ομοσπονδιακός προπονητής.
Σ’ ότι αφορά τις διαφορές στις τρεις κατηγορίες, το ξίφος ασκήσεως (foil) είναι το ελαφρύτερο από τα τρία είδη σπαθιών, έχει ευλύγιστη λάμα μήκους 110 εκατοστών, ορθογωνικής διατομής, με προσαρμοσμένη στην άκρη μηχανική αιχμή (πούντα), ευαίσθητη στα 500 γραμμάρια. Τα κτυπήματα που μετρούνται στο σκορ είναι αυτά που γίνονται με την αιχμή του ξίφους (νύξεις) και αγγίζουν τον κορμό του σώματος.
Το ξίφος της μονομαχίας (epee) είναι ο απόγονος του ξίφους που χρησιμοποιούσαν στις αρχαίες μονομαχίες. Είναι ίδιο στο μήκος με το ξίφος ασκήσεως, αλλά είναι βαρύτερο. Η λάμα είναι διατομής σχήματος “V”, περισσότερο δύσκαμπτη. Η αιχμή καταγράφει κτυπήματα 750 γραμμαρίων και πάνω και επίσης έχει μεγαλύτερο προφυλακτήρα για να προστατεύει το χέρι από έγκυρο κτύπημα. Τα πετυχημένα χτυπήματα είναι αυτά που γίνονται μόνο με νύξη. Αντίθετα από το ξίφος ασκήσεως, στο ξίφος μονομαχίας ολόκληρο το σώμα είναι έγκυρος στόχος και γι’ αυτό δεν χρειάζεται ειδική βέστα. Τα κτυπήματα καταγράφονται με σήματα από ηλεκτρονική συσκευή.
Τέλος, η σπάθη (sabre) αποτελεί την παραλλαγή του σπαθιού του ιππικού και μέχρι πρόσφατα το χρησιμοποιούσαν μόνο άνδρες. Είναι μια μοντέρνα μετατροπή του βίαιου ιππικού ξίφους και έχει το ίδιο μήκος και βάρος με το ξίφος Ασκήσεως. Η διαφορά τους είναι στα κτυπήματα, τα οποία μπορεί να επιτευχθούν με νύξη αλλά και με σπαθισμό, δηλαδή με άγγιγμα με την κόψη της λάμας. Η περιοχή του στόχου είναι όλο το σώμα πάνω από τη μέση.
Κάθε μέσο από τα παραπάνω έχει το δικό του στυλ και έναν σύνολο κανόνων αποκλειστικά δικό του. Ο στόχος κάθε αθλητή είναι ο ίδιος για όλα τα ασκούμενα μέσα, να χτυπήσει κάποιος τον αντίπαλο χωρίς να χτυπηθεί.
Η στολή και ο αγώνας
Η ξιφασκία είναι από τα ασφαλέστερα αθλήματα και πολύ σπάνια γίνεται τραυματισμός. Και αυτό γιατί οι κανόνες ασφαλείας που διέπουν τον εξοπλισμό των αθλητών εκμηδενίζουν τις πιθανότητες τραυματισμού.
Οι στολές των αθλητών κατασκευάζονται από συνθετικό ανθεκτικό υλικό κέβλαρ (το υλικό που χρησιμοποιείται στις θωρακίσεις αυτοκινήτων και στην κατασκευή αλεξίσφαιρων γιλέκων), οι μάσκες που καλύπτουν το πρόσωπο διαθέτουν ενισχυμένο μεταλλικό πλέγμα και fiberglass με μεγαλύτερο θώρακα για το λαιμό ενώ τα ξίφη κατασκευάζονται από ειδικά κατεργασμένο άθραυστο ατσάλι.
Η λευκή στολή είναι σχεδιασμένη για να επιτρέπει στον αθλητή άνεση κινήσεων και να τον προστατεύει από τυχόν τραυματισμό. Η μάσκα, η βέστα, το επιστήθιο, το παντελόνι και το ξίφος πρέπει να πληρούν όλες τις προδιαγραφές ασφαλείας όσον αφορά τη δύναμη του πλέγματος, την αντοχή της βέστας, του παντελονιού, του επιστήθιου και την ποιότητα της λάμας του ξίφους.
Όπως αναφέρει ο κ. Τσώκας, η ξιφασκία είναι ‘πιασάρικο’ άθλημα για τα παιδιά της Φλώρινας, το δε κόστος (στολής, προπονήσεων κτλ.) είναι φθηνότερο από του ποδοσφαίρου. Τα δε χρώμα της στολής του Ομίλου Ξιφασκίας Φλώρινας είναι το κόκκινο, που αναγνωρίζεται ο ΟΞΙΦ από τις κόκκινες κάλτσες που φορούν οι αθλητές του.
Όσο για τον αγώνα γίνεται σε δύο φάσεις: στη φάση των ομίλων και σε αυτή των αγώνων άμεσου αποκλεισμού (νοκ άουτ). Αρχικά οι ξιφομάχοι χωρίζονται σε ομίλους μέχρι το πολύ επτά ατόμων και αγωνίζονται με όλους τους αθλητές του ομίλου που μετέχουν. Οι ξιφομάχοι έχουν τρία λεπτά για να πετύχουν πέντε κτυπήματα που απαιτούνται για να κερδίσουν τον αγώνα. Αν τελειώσει ο αγώνας και κανένας αθλητής δεν έχει πετύχει τα πέντε κτυπήματα κερδίζει ο αθλητής που έχει πετύχει τα περισσότερα. Αν το σκορ είναι ισόπαλο ο αγώνας παρατείνεται για ένα λεπτό, μέχρι ο ένας αθλητής να χτυπήσει πρώτος τον άλλο. Αν και πάλι δεν υπάρξει νικηφόρο χτύπημα, νικητής αναδεικνύεται αυτός που κέρδισε το σχετικό πλεονέκτημα, σε κλήρωση πριν τη διαδικασία της παράτασης.
Οι αγώνες άμεσου αποκλεισμού κρίνονται στα 15 χτυπήματα, που γίνονται σε τρία τρίλεπτα. «Αλλά, μαζί με τους χρόνους, μπορεί να διαρκέσει και μισή ώρα» μας εξηγεί ο αρχιπροπονητής του ΟΞΙΦ.
Σημειώνεται ότι ο αγωνιστικός χώρος για τους αγώνες ξιφασκίας είναι η πίστα μήκους 14 μέτρων και πλάτους 2 μέτρων.
Η ιστορία
Η ξιφασκία ήταν ένα από τα εννέα αγωνίσματα των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων του 1896, στην Αθήνα. Στην Ελλάδα πρώτος δάσκαλος της ξιφασκίας αναφέρεται ο Μίλλερ, ενώ το πρώτο αθλητικό σωματείο ξιφασκίας ιδρύθηκε στη χώρα μας το 1888 (σ.σ. ήταν ο «΄Ομιλος Φιλόπλων» από την Αθηναϊκή Λέσχη με κατοπινή ονομασία το «Ξίφος»). Έκτοτε η πορεία του αθλήματος ήταν ανοδική και το 1972 ιδρύθηκε πλέον η Ελληνική Ομοσπονδία Ξιφασκίας.
Σαν άθλημα εδώ και 4.000 χρόνια και αυτό το μαρτυρούν πολλά αρχαία έργα τέχνης που αναπαριστάνουν ξιφομάχους με μάσκες να ξιφομαχούν. Η ξιφασκία ήταν γνωστή στην αρχαία Ελλάδα, την Κίνα και την Αίγυπτο.
Στις αρχές του 16ου αιώνα εμφανίζονται στην Ευρώπη, οι πρώτες σχολές οπλομαχίας και τα πρώτα συγγράμματα από Ισπανούς, Ιταλούς και Γάλλους οπλοδιδασκάλους. Οι σχολές αυτές είχαν ως βασικό σκοπό να προετοιμάσουν τους ευγενείς, ώστε να μπορούν να προασπίσουν την τιμή τους κατά τις μονομαχίες και όχι για να λάβουν μέρος σε αγώνες. Όμως αυτές θέσπισαν και εξέλιξαν με την πάροδο του χρόνου το σύγχρονο άθλημα.
Με την πάροδο του χρόνου, οι Σοβιετικοί και αργότερα οι Γερμανοί αφού αφομοίωσαν πολλά στοιχεία των παραπάνω σχολών, εκμεταλλεύθηκαν τόσο τα σωματικά τους προσόντα, όσο και την ιδιοσυγκρασία και ψυχοσύνθεσή τους, δημιουργώντας αντίστοιχα τις δικές τους σχολές.
Σήμερα η ξιφασκία είναι ένα ειρηνικό και απολύτως ασφαλές άθλημα. Θεωρείται ευγενές και αυτό ίσως είναι ένα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που έχει κρατήσει – και της αξίζει άλλωστε – από τους προγόνους της. Στις μέρες μας έχει αποποιηθεί και το χαρακτηρισμό του αθλήματος των βασιλέων και των ηγεμόνων, αφού όλο και περισσότερα παιδιά κατακλύζουν τους συλλόγους – που δεν είναι πια κλειστές λέσχες). Απευθύνεται σε άνδρες, γυναίκες και παιδιά από 7 χρονών ενώ σε ολόκληρη την Ελλάδα υπάρχουν περισσότεροι από 70 Σύλλογοι που καλλιεργούν το άθλημα.
Αγώνας Ξίφους Μονομαχίας Παμπαίδων Παγκορασίδων
Φέτος, όπως κάθε χρόνο, στα τέλη Οκτωβρίου, στη Φλώρινα (εκτός απρόοπτων γεγονότων λόγω πανδημίας) θα πραγματοποιηθεί αγώνας ξίφους μονομαχίας Παμπαίδων Παγκορασίδων που διοργανώνει ο ΟΞΙΦ με την Ελληνική Ομοσπονδία Ξιφασκίας (ΕΟΞ) σε συνδιοργάνωση με το Δήμο Φλώρινας.
Ο αγώνας θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 30 και την Κυριακή 31 Οκτωβρίου στο κλειστό γυμναστήριο ΔΑΚ Φλώρινας ενώ δηλώσεις συμμετοχής ισχύουν έως την Τετάρτη 27 Οκτωβρίου 2021 στις 23:59 μ.μ.
Ο Πέτρος Τσώκας μας ενημερώνει ότι όπως έχει αναπτυχθεί το άθλημα, στους έξι μήνες μπορούν να πάρουν μέρος σε αγώνες και έτσι παιδιά που έχουν ξεκινήσει πριν έναν χρόνο, θα μπορούν να συμμετέχουν στους αγώνες του Οκτωβρίου.
*Φωτογραφίες: Ντέπυ Χιωτοπούλου
Ρεπορτάζ: Ντέπυ Χιωτοπούλου ([email protected])
Πηγή: grtimes.gr