Η υγεία (το νιώθουμε με την πανδημία), η παιδεία και η κοινωνική δικαιοσύνη, χρειάζονται ενιαία εθνική στρατηγική και εθνικά συστήματα, μέσα από έναν ειλικρινή διάλογο, χωρίς εγωισμούς, ή άλλες μικροσκοπιμότητες.
Είναι, τουλάχιστον, ηθικό δικαίωμα του κάθε πολίτη, να μην ορθώνονται μπροστά του φραγμοί κι αποκλεισμοί, σε κάθε δυνατότητα πρόσβασης όλων των παροχών, στις παραπάνω δομές της πολιτείας.
Ειδικά, με την εκπαίδευση, συμβαίνουν τραγελαφικά φαινόμενα.
Κάθε νέος υπουργός, ακόμα και της ίδιας κυβέρνησης, μόλις αναλαμβάνει καθήκοντα, θέλει να εκτονώσει και μάλιστα επειγόντως, τα προσωπικά του απωθημένα και προτείνει αλλαγές, με απουσία εμπεριστατωμένης μελέτης και πιλοτικής εφαρμογής και με πρωτοβουλία του ενός και κρυφά, χωρίς να ανακοινώνει την εισηγητική επιτροπή.
Επικεντρώνεται σε εξωτερικές αλλαγές, με τις ονομασίες κλπ, κατά το κομματικό του γονιδίωμα, το ακούσαμε κι αυτό τελευταία και εκ του ασφαλούς, αφού δεν απαιτούνται σοβαρά κονδύλια κι έτσι, κόβει το νήμα στη συνέχεια της πορείας του προηγούμενου υπουργού, γκρεμίζοντας ακόμα και τις πιο αναγκαίες γέφυρες (που, νομοτελειακά, τα ίδια θα υποστεί και ο ίδιος).
Όλοι τους, καταπιάνονται κυρίως με το εξετασιοκεντρικό σύστημα, επειδή αυτό είναι ελκυστικό και «πονά» τον πολίτη, καλλιεργώντας του, συγχρόνως, τη νοοτροπία της πτυχιομανίας, π.χ. με τον απαγορευμένο καρπό των εισαγωγικών για την τριτοβάθμια, οπότε. κάθε γονιός θεωρεί υποχρέωση να ακολουθήσει το μικροαστικό αυτό πρότυπο, για να σπουδάσει το παιδί του, αναγκαστικά και με θυσίες και μάλιστα εκεί που δεν του ταιριάζει, έτσι από μόδα.
Επιλέγει το παιδί π.χ. την ιατρική, μετά από πίεση των δικών του, και όταν από το πρώτο έτος, στο μάθημα της ανατομίας, αντικρύσει λίγο αίμα, ή ένα πτώμα, το βάζει στα πόδια!
Ή βλέπουμε άλλο παιδί, που εισάγεται σε στρατιωτική σχολή κλπ, να ζορίζεται από τα γυμνάσια και να εγκαταλείπει!
Δεν υπάρχουν πλέον προτιμητέες σχολές, ή τουλάχιστον δεν πρέπει να υπάρχουν, φυσιολογικά και όταν μάλιστα καταργηθεί ο παραπάνω πειρασμός, θα μειωθεί ακόμα και ο αριθμός των υποψηφίων, γιατί θα πεισθούν όλοι, ότι στη ζωή υπάρχουν κι αλλού πορτοκαλιές που κάνουν πορτοκάλια!
Όλοι οι άνθρωποι είμαστε διαφορετικοί, αλλά ισότιμοι, ο καθένας με το ρόλο του και θα πρέπει να δίνονται ίσες ευκαιρίες, αλλά και ίδιες αφετηρίες, σε όλους!
Κάθε απαγόρευση, π.χ. με συνεχόμενες εξετάσεις κλπ, τους τρομοκρατούν, αλλά τους πεισμώνουν.
Πρέπει να επανέλθει αμέσως και μάλιστα πολύ ενισχυμένο, το μάθημα του επαγγελματικού προσανατολισμού, συνοδευόμενο από τη σχετική συμβουλευτική, ώστε ο καθένας να κατευθύνεται εκεί που πρέπει (με αυτογνωσία).
Τουλάχιστον, να αντιγράψουμε τα όσα γίνονται σήμερα στην υγεία, όπου εισακούονται οι ειδικοί, ή να αναρωτηθούμε γιατί πέτυχαν κι αντέχουν ακόμη, διαχρονικά οι δύο πραγματικές μεταρρυθμίσεις του Γεωργίου Ράλλη του 1976-1978 και του Απόστολου Κακλαμάνη, του 1985, παρόλο που είχε προηγηθεί νωρίτερα η μεταπολίτευση του 1974 και η πολιτική «αλλαγή» του 1981, αλλά το μυστικό της επιτυχίας τους, οφείλεται στο γεγονός ότι δεν βιάστηκαν, αλλά έκαναν εποικοδομητικό διάλογο με όλους τους φορείς.
Τελικά και κυριολεκτικά, είναι ζήτημα προθέσεων!
Μεταρρύθμιση σημαίνει πραγματική ανατροπή και επανάσταση.
Όχι μόνο να προσαρμόζεται στα κοινωνικά δρώμενα, αλλά να μπορεί και να τα βελτιώνει, χωρίς αναρρυθμίσεις, διαρρυθμίσεις, προρρυθμίσεις, απορρυθμίσεις, ή άλλες προσωπικές προτιμήσεις..
Η εκπαίδευση, εκτός από την επαρκή υλικοτεχνική υποδομή, χρειάζεται διαρκή εσωτερική μεταρρύθμιση και κυρίως με τη συνεχή αναμόρφωση των αναλυτικών προγραμμάτων και την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, μαζί με την οικονομική τους ανεξαρτησία και όχι φυσικά με τη συμμόρφωση, τη μεταμόρφωση, ή την παραμόρφωσή τους.
Η αξιολόγηση και κατά συνέπεια η αξιοκρατία στην εκπαίδευση είναι άκρως απαραίτητη και οι εκπαιδευτικοί είναι οι μόνοι που αξιολογούνται κάθε στιγμή, από τους μαθητές μέσα στην τάξη, από τους συναδέλφους μέσα στο σύλλογο, από τους γονείς και από ολόκληρη την κοινωνία, γενικότερα, όπου, φυσικά, διαπιστώνονται αδυναμίες, που αρέσκονται και σπεύδουν οι «ειδικοί», από το πουθενά, να πατάξουν, αντί να θεραπεύσουν (θα επανέλθουμε).
Η επιλεκτική αξιολόγηση, μπορεί να γίνεται μόνο για την κρίση των στελεχών της εκπαίδευσης…
Όσον αφορά στις εισαγωγικές εξετάσεις, δεν προσφέρει τίποτα το ουσιαστικό η καθιέρωση της βάσης του 10 (στα μη βασικά!), ούτε η τράπεζα θεμάτων κλπ (που θα αναλυθούν σε επόμενο σημείωμα), αλλά η ουσία κρύβεται στον αριθμό των θέσεων, αφού πάλι οι ίδιοι θα εισαχθούν και οι ίδιοι θα αποκλειστούν..
Υποκρισίες! Απλά, να ταλαιπωρούμε ή μάλλον να τρομοκρατούμε τα παιδιά και να τρέπονται σε φυγή..
Οι πανελλήνιες, εκτός από τις ψυχολογικές, κοινωνικές και οικονομικές επιβαρύνσεις που έχει, προκαλεί και εκπαιδευτικά προβλήματα.
Ας υποθέσουμε ότι κάποιος αριστούχος του λυκείου εισάγεται με άριστα στη σχολή του και αποφοιτά με άριστα από αυτή και είναι άριστος κι ευτυχισμένος επαγγελματίας και επιστήμονας.
Γεννάται το ερώτημα: Μπορεί σήμερα να εισαχθεί σίγουρα στη σχολή του;
Μάλλον όχι, οπότε, η αξιοπιστία της εξέτασης πάει περίπατο.
Και αν αρχικά δεν έγραφε καλά σε ένα μάθημα και περνούσε σε άλλη σχολή, θα ήταν ευτυχισμένος;
Η κατάργηση των εισιτηρίων για την τριτοβάθμια παραμένει και πάλι ανεκπλήρωτη μεταρρύθμιση, όπως και στο παρελθόν η δωρεάν! παιδεία κλπ.
Ο προηγούμενος υπουργός με την ανωτατοποίηση όλων των ιδρυμάτων (για την εξάλειψη του συνδρόμου κατωτερότητας) και την αύξηση των θέσεων στην τριτοβάθμια, πλησίασε στο στόχο, αλλά δεν ολοκλήρωσε, αφού θα χρειάζονταν και η σύγχρονη συνταγματική κατάργηση του άρθρου 16, που μάλλον εφαρμόζεται. Έτσι, «χάθηκε» άλλος ένας αναμορφωτής…
Οι εισαγωγικές, που δεν είναι εξετάσεις, αλλά διαγωνισμοί ανταγωνιστικοί (ο θάνατός σου η ζωή μου) είναι άδικοι αποκλεισμοί, γιατί οι υποψήφιοι ζητούν να σπουδάσουν περισσότερο και δεν πρόκειται να καταλάβουν μία περιορισμένη π.χ. θέση εργασίας! Το εμπόδιο είναι ανεπίτρεπτο.
Η συντηρητική άποψη δίνει μεγαλύτερη βαρύτητα στη δήθεν ποιότητα της εκπαίδευσης και εννοώντας, βασικά την ποσότητα της ύλης (που την ονομάζει αριστεία, μία λαοφιλής έκφραση, αλλά κενού περιεχομένου), ενώ η προοδευτική άποψη δίνει μεγαλύτερη βαρύτητα στην ποσότητα των εκπαιδευόμενων (όλο και περισσότεροι να σπουδάζουν), με εξασφαλισμένη, βέβαια, την ποιότητα, της βασικής ύλης.
Οι υποστηρικτές της φιλοσοφίας της βάσης, όμως, δεν μπορούν να δικαιολογήσουν, γιατί δεν εισάγεται κάποιος π.χ. στη Νομική, ενώ υπερέβη την περιβόητη βάση και μάλιστα έγραψε κοντά στο άριστα;
Πόσα μαθηματικά φαινόμενα π.χ. χάνονται, γιατί δεν πέρασαν στο μαθηματικό τμήμα, επειδή λ.χ. δεν έγραψαν καλά χημεία ή έκθεση;
Όταν πριν από 45 χρόνια, ως νέος εκπαιδευτικός, βρέθηκα σε συνέδριο της Unesco και ρώτησα έναν «ξένο» εισηγητή γιατί δεν έχουν εισαγωγικές για τα Πανεπιστήμιά τους, μου απάντησε:
Εμείς ψάχνουμε να βρούμε έστω και έναν, εν υπνώσει Αϊνστάιν, που θα σώσει την ανθρωπότητα στα επόμενα 100 χρόνια και δεν τον εμποδίζουμε.
Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΠΡΟΤΑΣΗ:
Με τη συμφωνία όλων των κομμάτων, να αυξηθεί, για φέτος, ο αριθμός των θέσεων σε κάθε «εργαστηριακή» (ιατρική, πολυτεχνική κλπ) σχολή κατά 20% και σε σχολές αμφιθεάτρου κατά 40%, με βάση τη βαθμολογία του Α΄ τετραμήνου στα εξεταζόμενα μαθήματα κλπ.
Σήμερα, η κ. υπουργός δήλωσε ότι η τριτοβάθμια δεν έχει πρόβλημα, γιατί τα μαθήματα γίνονται κατά 97% με τηλεκπαίδευση. Άρατε πύλας, λοιπόν.
Για τις στρατιωτικές σχολές, την πυροσβεστική, την αστυνομία κλπ, αύξηση 20% των θέσεων και να ληφθεί υπόψη και η βαθμολογία (ανά επίδοση) στα καθιερωμένα αγωνίσματα, που θα ακολουθήσουν.
Να συνεχιστεί, για το επόμενο δίμηνο η ηλεκτρονική διδασκαλία σε όλες τις τάξεις, με την κρίσιμη και βασική μάζα της ύλης (τα προαπαιτούμενα για την επόμενη τάξη).
Υ.Γ. Παρατήρηση στο νομοσχέδιο:
*Δεν περιλαμβάνεται, στην ενιαία δευτεροβάθμια, η τεχνική και το ΕΠΑΛ. Υποβαθμίζεται, ως παρίας;
*Δημιουργούνται πολλές διευθυντικές θέσεις από την τριτοβάθμια. Είναι ανίκανοι της δευτεροβάθμιας;
Αν τη θεωρούμε αναβάθμιση, να καλέσουμε μόνον διδάκτορες, να διδάξουν τα ελληνικά στο Δημοτικό!
*Στα ιδιωτικά σχολεία λειτουργούν μόνον τα πρότυπα της αριστείας και όχι και τα πειραματικά. Γιατί;
*Πώς ένα εντεκάχρονο παιδί μπορεί χαρακτηριστεί «ισόβια» μεγαλοφυΐα εξ υποθέσεως και επί παντός επιστητού, και να φοιτά, ντε φάκτο- σε πρότυπο σχολείο, μετά από ένα αλφαριθμητικό ΤΕΣΤ, ενώ υπάρχουν και πολλά άλλα είδη νοημοσύνης;
Η ιδιοφυία μπορεί να αναδειχθεί από ειδικούς φορείς (μαθηματική εταιρεία, ένωση φυσικών, φιλολόγων, λογοτεχνών, καλών τεχνών κλπ) και εκ κατασκευής και όχι μέσα από σωλήνα, η θερμοκήπιο..
Τα πρότυπα δεν έχουν λόγο ύπαρξης, αφού τους ίδιους στόχους εξυπηρετούν τα πειραματικά, όπου ασκούνται οι εκπαιδευτικοί.
Το χάος στην πολυνομία συνεχίζεται και δεν γνωρίζει κανένας τι ισχύει, με τις αόριστες παραπομπές κλπ.
Τσολακόπουλος Ανδρέας Ηλεκτρολόγος-Μηχανολόγος-Μαθηματικός