Η εφαρμοσμένη απλή αναλογική στην τοπική αυτοδιοίκηση
Α. ΓΕΝΙΚΑ: Για τους αρμοδίους.
Το ελάχιστο όριο 3% των ψήφων (που κατ’ ευφημισμόν το λέμε πλαφόν) και που χρειάζεται να υπερβεί ένα κόμμα στις εθνικές εκλογές, για να εισέλθει στην Ελληνική βουλή, είναι αναγκαίο κακό.
Αναγκαίο, για να εξυπηρετεί εθνικούς σκοπούς με τον αποκλεισμό μειονοτικών κομμάτων στη βουλή, και
Κακό, γιατί υποβόσκει ένα άδηλο μπόνους-δώρο εδρών, που τις μοιράζονται όλα τα υπόλοιπα κόμματα που υπερβαίνουν το όριο, από τις υποτιθέμενες έδρες που θα έπαιρναν αυτά που μένουν εκτός βουλής, που όμως, αυτό μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο για το πρώτο σε ψήφους κόμμα, που αποκτά την κοινοβουλευτική αυτοδυναμία του, με μικρότερο ποσοστό του 50% των συνολικών ψήφων της επικράτειας.
Αυτός ο αριθμός των επιπλέον («χαμένων») εδρών είναι ανάλογος του αθροίσματος των ποσοστών των κομμάτων που δεν υπερβαίνουν το πλαφόν (που σε άλλες χώρες είναι μεγαλύτερο).
Αν π.χ. το παραπάνω άθροισμα είναι 20%, αυτό αντιστοιχεί σε 20%χ300=60 έδρες!.
Για την ιστορία, αναφέρουμε ότι στις εκλογές του Μαΐου 2012, αυτό το άθροισμα ήταν 19,1%, παρόλο που η βουλή που προέκυψε ήταν επτακομματική, πόσο μάλλον αν πολωθεί το κλίμα..
Στις εκλογές των τελευταίων ετών υπάρχει και ένα άλλο, επιπλέον τυπικό μπόνους 50 εδρών (που χαρίζεται, προσθετικά, στο πρώτο κόμμα και θα ισχύσει και στις ερχόμενες εκλογές του 2019.
Βέβαια, από τις μεθεπόμενες βουλευτικές εκλογές καταργείται το τυπικό μπόνους, αλλά υποβόσκει, όμως, το άδηλο μπόνους, λόγω του παραπάνω πλαφόν.
*Ας υποθέσουμε, λοιπόν, ότι στις μεθεπόμενες εκλογές, με το νέο νόμο της «απλής αναλογικής», το παραπάνω άθροισμα των ποσοστών των κομμάτων, που μένουν εκτός βουλής, είναι 20%, οπότε, οι αδιάθετες έδρες είναι 20%χ300=60 και ας δούμε ποιοι τις «καρπώνονται» (δηλαδή, τις κλέβουν).
Έστω, ότι το πρώτο κόμμα έλαβε 40%, οπότε, όλα μαζί, τα υπόλοιπα κόμματα που συμμετέχουν στη βουλή (δηλαδή, υπερέβησαν το πλαφόν), έλαβαν το υπόλοιπο 100%-40%-20%=40%.
Από τα καθαρά ποσοστά τους, επομένως, το πρώτο κόμμα και όλα μαζί τα υπόλοιπα, θα έπαιρναν από 40%χ300=120 έδρες, σύνολο 240 έδρες και θα απέμεναν αδιάθετες, φυσικά, οι άλλες 60.
Αυτές, λοιπόν, τις 60 αδιάθετες έδρες (τις κλεμμένες) τις μοιράζονται, εξίσου, από 30 έδρες το πρώτο κόμμα (που είναι από το άδηλο μπόνους για την αυτοδυναμία του) και τις υπόλοιπες 30 έδρες, όλα μαζί τα υπόλοιπα κόμματα, αναλογικά. (Όλα, δηλαδή, τα κόμματα «ωφελούνται» αναλογικά.)
Είναι ξεκάθαρο, επομένως, ότι το πρώτο κόμμα εξασφαλίζει την αυτοδυναμία του με ποσοστό 40% (και με έδρες 120+30=150), ακόμα και με το σύστημα της «απλής αναλογικής»!, όπου, μάλιστα, είναι καταργημένο το τυπικό μπόνους (στα λόγια), που αν υπολογίσουμε και την αποχή, συμπεραίνουμε ότι σχηματίζονται αυτοδύναμες κυβερνήσεις με ελάχιστα ποσοστά ψήφων, πανελλαδικά.
Στην ουσία, δηλαδή, δεν καταργείται γενικά το μπόνους, αλλά ενυπάρχει ως άδηλο και δεν μπορούμε να το αποφύγουμε, λόγω του πλαφόν, οπότε, έχουμε ποσοτικές επιπτώσεις ως προς το αριθμό των εδρών.
Για κάθε 1%, από τα κόμματα που δεν υπερβαίνουν το πλαφόν, μειώνεται το ποσοστό αυτοδυναμίας, από το 50% κατά 0,5%. Για 10% π.χ. το ελάχιστο ποσοστό αυτοδυναμίας είναι 50%-5%=45% κ.ο.κ.
**Ας υποθέσουμε, τώρα, τα ίδια στοιχεία και για τις ερχόμενες βουλευτικές εκλογές του 2019, που θα γίνουν με το σημερινό μη αναλογικό σύστημα, όπου υφίσταται και το τυπικό μπόνους των 50 εδρών, προσθετικά με το άδηλο, οπότε, σε κάθε περίπτωση, όλες οι αναγωγές γίνονται στις 300-50=250 έδρες.
Τα αποτελέσματα είναι πιο τραγικά, γιατί η αυτοδυναμία του πρώτου κόμματος εξασφαλίζεται με ποσοστό 32%!, αν και όλα τα υπόλοιπα κόμματα (που συμμετέχουν στη βουλή), λαμβάνουν, αθροιστικά, ποσοστό 100%-20%-33%=48%! (Το υπόλοιπο 100%-32%-48%=20% είναι από το άδηλο μπόνους, οπότε, το συνολικό μπόνους είναι 40%!, , δηλαδή είναι μεγαλύτερο και από το ποσοστό αυτοδυναμίας 32%.
Από τα καθαρά ποσοστά τους, επομένως, το πρώτο κόμμα θα πάρει 32%χ250=80 έδρες και όλα μαζί τα υπόλοιπα κόμματα θα πάρουν 48%χ250=120 έδρες και μένουν διαθέσιμες 20%χ250=50 έδρες.
Αυτές τις διαθέσιμες 50 έδρες (τις κλεμμένες) τις μοιράζονται αναλογικά:
Το πρώτο κόμμα θα πάρει 50χ32/80=20 έδρες και όλα τα υπόλοιπα, μαζί, 50χ48/80=30 έδρες.
Άρα, τελικά, το πρώτο κόμμα, μαζί με το τυπικό μπόνους των 50 εδρών, θα πάρει 80+20+50=150 έδρες και θα εξασφαλίσει την αυτοδυναμία του.
Όλα μαζί τα υπόλοιπα κόμματα, λαμβάνουν τις υπόλοιπες 120+30=150 έδρες (κι αυτά κερδισμένα!)
***Ας δούμε, τώρα τις ποιοτικές επιπτώσεις από την ύπαρξη των κομμάτων ή των συνδυασμών.
Στα προηγούμενα, αναφέραμε τα παρατράγουδα, όπου ναι μεν ο αριθμός των εδρών δεν επηρεάζεται, αλλά με τις διάφορες «καραμπόλες» προκύπτουν τραγελαφικά εσωτερικά φαινόμενα, ως προς την απαράδεκτη διανομή του αριθμού των εδρών, που παρατηρούμε σε κάθε νομό, ή σε κάθε εκλογική δημοτική ενότητα, όπου δεν εκλέγεται ο «καλύτερος», σε ψήφους, τόσο στο νομό, όσο και στο κόμμα!, όπου ευνοούνται ή αδικούνται άλλοι υποψήφιοι, άλλων νομών ή συνδυασμών, εντελώς τυχαία!
Μέχρι στιγμής, δεν βρέθηκε το ιδανικό εκλογικό σύστημα, γιατί θα επικρατούσε παγκοσμίως.
Β.. Η ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΕΔΡΑΙΩΣΗΣ ΤΗΣ ΑΠΛΗΣ ΑΝΑΛΟΓΙΚΗΣ ΣΤΟΝ ΠΡΩΤΟ ΒΑΘΜΟ ΤΗΣ Τ.Α.
Με την ύπαρξη του μπόνους (λόγω του πλαφόν) και των συνδυασμών, αθροιστικά, υπάρχουν αδικίες (ποσοτικές ή ποιοτικές, αντίστοιχα), που, όπως είδαμε, δεν μπορούμε να τις αποφύγουμε.
Η μόνη περίπτωση εφαρμογής της απλής και άδολης αναλογικής ενυπάρχει μόνο στις δημοτικές εκλογές (του πρώτου βαθμού Τ.Α.), όπου δεν υπάρχει πλαφόν και είναι ευκαιρία να καταργηθούν και οι συνδυασμοί, οπότε θα έχουμε ολοκληρωμένη και εμπεδωμένη την απλή αναλογική, για να γευτούμε τις αρετές της, με την ενίσχυση του πλουραλισμού και της σύνθεσης και να επεκτείνουμε την κουλτούρα της και σε άλλες δραστηριότητες, κάνοντας και μία πρόβα τζενεράλε.
Θα υπάρχει ξεχωριστός πίνακας για τους υποψήφιους δημάρχους και ξεχωριστός για τους συμβούλους, σε ένα ενιαίο ψηφοδέλτιο, αντί για δύο, που επιβαρύνει τον αριθμό σε 5! (πενταπλές κάλπες, μαζί με την κάλπη των περιφερειακών, των ευρωεκλογών και ενδεχόμενα των εθνικών), για να επιβεβαιωθεί το σύνδρομο της αναταραχής (αναμπουμπούλας) του Μάο…
Εκλέγονται οι πρώτοι κατά σειρά ψήφων και κατά ενότητα, χωρίς ποσοστώσεις των δύο φύλων, χωρίς κατανομές χωρίς αναγκαστικούς υποψήφιους και αποκλεισμούς ανεξάρτητων υποψηφίων και άλλες αμφισβητήσεις, αλχημείες και αδιέξοδα. (Αρκεί να προσπαθήσει κανείς να διαβάσει το άρθρο 29 του Κλεισθένη 1, που είναι αντιγραφή του Καλλικράτη, με τα ίδια τραγελαφικά, που «τραβήξαμε» κι εκεί).
Ήδη, ακούστηκε ότι με τον «Κλεισθένη 2», θα γίνουν προσθήκες για το χωροταξικό, νομοτεχνικές βελτιώσεις κλπ και κατάργηση των συνδυασμών στους δήμους (όχι στις περιφέρειες).
Ο νόμος του Καλλικράτη ψηφίστηκε στις 7/6/2010 και εφαρμόστηκε μόνον μετά 5 μήνες, ακριβώς (στις εκλογές της 7/11/2010), ενώ τώρα έχουμε πολύ περισσότερο χρόνο μπροστά μας, για διορθώσεις, οπότε, δεν μπορεί να ερμηνευτεί ως αιφνιδιασμός.
Περιμένουμε να επικροτήσουμε, γιατί όλοι οι δημότες είναι αναστατωμένοι, που δεν μπορούν να καταρτίσουν συνδυασμούς, παρά μόνον οι αγάδες και οι λεφτάδες. (με ελάχιστες εξαιρέσεις, βέβαια).
Ο κάθε υποψήφιος θα κάνει τον προσωπικό του αγώνα, με ένα απλό βιογραφικό, οπότε, πρέπει να αφήσουμε να ανθίσουν όλα τα τοπικά λουλούδια, χωρίς φραγμούς, αποκλεισμούς και … χρήματα.
Είναι ατόπημα, να υπάρχουν κομματικοί σχηματισμοί στα ψηφοδέλτια της Τ.Α., πρώτου βαθμού.
Τα δημοτικά προβλήματα έχουν σχεδόν κοινά αποδεκτές λύσεις, για όλους, αρκεί τα πρόσωπα που θα τις διαχειριστούν να είναι τα ενδεδειγμένα. Είναι δηλαδή, θέμα προσώπων και όχι συνδυασμών.
Τα γενικότερα εθνικά και άλλα «προχωρημένα» θέματα, αν π.χ. θα παραμείνουμε στην Ε.Ε., ή στο ΝΑΤΟ, πώς θα διαχειριστούμε την Α.Ο.Ζ., την υφαλοκρηπίδα, πως θα λύσουμε το μεσανατολικό, το κυπριακό και το μακεδονικό, πώς θα αντιμετωπίσουμε την παγκοσμιοποίηση κ.ά., είναι «αλλουνού παπά» ευαγγέλιο.
Υπάρχει η περιφέρεια (ο 2ος βαθμός της τοπικής αυτοδιοίκησης), η Ελληνική βουλή, η Βαλκανική, η μεσογειακή, η Ευρωπαϊκή, η ανατολική και δυτική επιρροή, η παγκόσμια, η ….. διαπλανητική και άλλες διευρυμένες «οικογένειες» κλπ.
Οι ίδιοι οι δημότες μπορούν, προφανώς, να συμμετέχουν και να εκτονώνονται και στις παραπάνω «αναβαθμισμένες» συλλογικότητες, με ευρύτερα ζητήματα, όπου υπεισέρχονται ξεκάθαρα πλέον και οι διάφορες πολιτικές, κομματικές και γεωπολιτικές εκτιμήσεις, στρατηγικές και φιλοσοφίες και όπου οι συσπειρώσεις είναι εντονότερες και οργανώνονται με τους διάφορους συνδυασμούς και συμμαχίες, με διαχειριστές, οι οποίοι εκλέγονται με βάση τα διάφορα εκλογικά συστήματα.
Στην αγνή και απλή αναλογική, όμως, δεν επιτρέπονται πλειοψηφίες και μειοψηφίες, εξ υποθέσεως ούτε υπάρχει λόγος να διχάζονται οι δημοτικοί σύμβουλοι προκαταβολικά και πολλές φορές κομματικά, στις μικρές δημοτικές κοινότητες κι αυτό σημαίνει τοπική αυτοδιοίκηση πρώτου βαθμού.
Κατά τη δήλωση του πρωθυπουργού:
«Η απλή αναλογική δεν είναι μόνο ζήτημα αρχής, αλλά είναι όρος και χώρος για σύμπραξη δυνάμεων, που στηρίζεται στις αξίες της κοινότητας και της συνεργασίας.
Η Τ.Α. δεν είναι πεδίο αναπαραγωγής των παθογενειών του κεντρικού συστήματος, με διαπλεκόμενα και πελατειακά συμφέροντα, βαρόνους, τοπικούς κομματάρχες και αγάδες».
Κι όμως, με την ύπαρξη των συνδυασμών και ιδίως στους μεγάλους δήμους, προκύπτουν οι διάφοροι παραγοντίσκοι, με την κουστωδία τους, λες και θα βγάλουμε κυβέρνηση.
Εμφανίζονται στα κανάλια, σαν μικροί πρωθυπουργίσκοι, ενώ με την ανεξαρτησία τους (ήδη, δεν ψηφίζουν) θα μπορούν να συντονίσουν καλύτερα όλους τους ανεξάρτητα εκλεγμένους δημοτικούς συμβούλους, σαν μία ενιαία οικογένεια και όχι μόνον του δικού τους συνδυασμού!
Υ.Γ.: Δεν προσήκει η στρατηγική των συνδυασμών στον πρώτο βαθμό της Τ.Α., που περιορίζει διάφορες κινήσεις δημοτών, ακόμα και διακομματικές να προσφέρουν στα κοινά.
Υπάρχουν ξεχωριστές και ισχυρές προσωπικότητες, που δεν έχουν την οικονομική ευχέρεια να συμπληρώσουν τους περιττούς συνδυασμούς και θα μείνουν εκτός νυμφώνα προσφοράς.
Θα παρουσιαστούν οι ίδιοι και μόνιμοι «αναγνωρίσιμοι» και πάλι, αλλά ως ατομικές οντότητες θα είναι (συνήθως) φθαρμένοι και διασπασμένοι, λόγω και της μόνιμης αρχομανίας… Ευχαριστώ.
Γ.. ΠΕΡΙΛΗΠΤΙΚΑ: (Με λίγα «απλά» λόγια, χωρίς αριθμούς, για τις γιαγιάδες).
Τα κόμματα υπάρχουν αναγκαστικά, καθώς και οι συνδυασμοί (σε αναβαθμισμένες συλλογικότητες, περιφερειακές, εθνικές, ευρωπαικές, αλλά όχι στο επίπεδο των δήμων).
1.. Η ύπαρξη του πλαφόν (όπου υπάρχει) αλλοιώνει ποσοτικά την αναλογική κατανομή των εδρών, κλέβοντας έδρες από τα κόμματα ή τους συνδυασμούς, που «απορρίπτονται», γιατί δεν το υπερβαίνουν και τελικά εξασφαλίζει στο πρώτο, σε ψήφους, κόμμα, την κοινοβουλευτική του αυτοδυναμία, με τη βοήθεια αυτού του άδηλου μπόνους)…
2.. Η ύπαρξη των κομμάτων και των συνδυασμών αλλοιώνει και ποιοτικά την εκλογή των «καλύτερων» υποψηφίων, ως προς τις προτιμήσεις των ψηφοφόρων, με τις τυχαίες και περίεργες καραμπόλες, από νομό σε νομό, ή από ενότητα σε ενότητα.
Τελικά:
Μόνο στις δημοτικές εκλογές, όπου δεν υπάρχει το πλαφόν και δεν πρέπει να υπάρχουν οι συνδυασμοί, μπορεί να εφαρμοστεί η απλή και άδολη αναλογική της άμεσης δημοκρατίας.
Τα προηγούμενα εκτενή και πολυσέλιδα σημειώματα, που υπέβαλα στους αρμόδιους, ίσως δεν έγιναν κατανοητά (όχι βέβαια από άποψη νοημοσύνης και γνώσης, αλλά, ίσως, αδιαφορίας, ή αλαζονείας) και το φταίξιμο θα ήταν προσωπικό, ίσως, παρά την πολυετή ενασχόλησή μου με τα εκλογικά συστήματα.
Έτσι, μπορεί να δικαιώνεται και ο Αϊνστάιν και σε αυτή την περίπτωση, που έλεγε:
Αν κάτι απλό δεν μπορείς να το εξηγήσεις στη γιαγιά σου, δεν το κατάλαβες ούτε ο ίδιος!
Προσωπικά, όμως, είμαι παππούς.
Γεια σας.
Δ.. ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ:
Είτε ισχύσει ο παλαιός νόμος, είτε ο νέος, πρέπει να γίνει εξομάλυνση της ποιοτικής επίπτωσης, που δεν επηρεάζει τον αριθμό των εδρών, αλλά τις διανέμει πιο ομαλά στους διάφορους νομούς και συνδυασμούς.
Είναι η περιβόητη προσθήκη του +1, ή του +2, στον αριθμό των εδρών κάθε νομού, προκειμένου να μειωθεί το εκλογικό μέτρο και να μην υπάρχουν πολλά αδιάθετα υπόλοιπα που μεταφέρονται στις μεγάλες περιφέρειες.
Όποιος το κατάλαβε, το κατάλαβε, αλλά θα επανέλθουμε.
Ευχαριστώ.
