Η επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας αποτελεί ένα κρίσιμο βήμα για κάθε μη μισθωτό ασφαλισμένο στην Ελλάδα, είτε πρόκειται για ελεύθερο επαγγελματία, αυτοαπασχολούμενο είτε για αγρότη.
Η κατάταξή σας σε ασφαλιστική κατηγορία είναι υποχρεωτική, ενώ η επιλογή της κατηγορίας γίνεται ελεύθερα και επηρεάζει το ύψος των μηνιαίων εισφορών σας.
Ασφαλιστικές κατηγορίες για διαφορετικές κατηγορίες ασφαλισμένων
Ελεύθεροι επαγγελματίες / αυτοαπασχολούμενοι: Υπάρχουν επτά (7) κύριες ασφαλιστικές κατηγορίες.
Νέοι ασφαλισμένοι έως 5 έτη: Υπάρχει η δυνατότητα επιλογής ειδικής ασφαλιστικής κατηγορίας, που μπορεί να επιλεγεί είτε κατά την έναρξη της ασφάλισης είτε μέσα στο διάστημα των πρώτων πέντε (5) ετών.
Αγρότες: Υπάρχουν έξι (6) κατηγορίες ασφαλιστικής εισφοράς.
Οι νέοι ασφαλισμένοι μπορούν να βρουν αναλυτικές πληροφορίες στον ιστότοπο του ΕΦΚΑ (www.efka.gov.gr ).
Υποβολή αίτησης και προθεσμία
Η αίτηση επιλογής ασφαλιστικής κατηγορίας υποβάλλεται κάθε χρόνο σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Αν παρέλθει η προθεσμία χωρίς υποβολή αίτησης, θα καταταγείτε στην κατηγορία του προηγούμενου έτους. Επιπλέον, υπάρχει δυνατότητα αλλαγής σε ανώτερη ή κατώτερη κατηγορία κάθε έτος μέσω ηλεκτρονικής αίτησης στις υπηρεσίες e-ΕΦΚΑ.
Ειδικές περιπτώσεις
Ασκούμενοι δικηγόροι: Πληρώνουν μόνο εισφορές Κλάδου Υγείας, αλλά οφείλουν να επιλέξουν ασφαλιστική κατηγορία. Οι νέοι ασφαλισμένοι έχουν το δικαίωμα ειδικής κατηγορίας.
Παράλληλη μισθωτή και μη μισθωτή δραστηριότητα: Οι εισφορές δεν μπορούν να είναι μικρότερες από την δεύτερη ασφαλιστική κατηγορία. Η διαφορά υπολογίζεται για τον Κλάδο Σύνταξης. Δεν απαιτείται δήλωση μελλοντικής μισθωτής απασχόλησης στην αίτηση.
Τρόπος πληρωμής
Οι εισφορές καταβάλλονται σε όλες τις τράπεζες και τα ΕΛΤΑ μέσω του Διατραπεζικού Συστήματος (ΔΙΑΣ) με εντολές πληρωμής ή άμεση χρέωση λογαριασμού. Σε περίπτωση εκπρόθεσμης πληρωμής, επιβάλλονται οι προβλεπόμενες προσαυξήσεις.
Η σωστή επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας δεν είναι μόνο θέμα οικονομικό αλλά και στρατηγικό, καθώς επηρεάζει τις παροχές υγείας, σύνταξης και εφάπαξ που θα λάβετε στο μέλλον. Το κλειδί είναι να γνωρίζετε τις δυνατότητες και να υποβάλλετε την αίτηση εγκαίρως, ώστε να αποφύγετε εκπλήξεις στις εισφορές σας.
Βήμα – Βήμα η διαδικασία για την επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας
Για να επιλέξετε ασφαλιστική κατηγορία, πρέπει να συνδεθείτε στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του e-ΕΦΚΑ με τους κωδικούς Taxis και τον ΑΜΚΑ σας, να ενημερωθείτε για τις διαθέσιμες κατηγορίες και τις αντίστοιχες εισφορές και παροχές, και τέλος να υποβάλετε την αίτησή σας ηλεκτρονικά, επιλέγοντας την κατηγορία που ανταποκρίνεται στην οικονομική σας δυνατότητα και τις μελλοντικές σας προσδοκίες για τη σύνταξη.
Πώς γίνεται η επιλογή
Σύνδεση στην πλατφόρμα: Επισκεφθείτε την ηλεκτρονική υπηρεσία του e-ΕΦΚΑ για επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας.
Ταυτοποίηση: Συνδεθείτε με τους κωδικούς Taxis και τον ΑΜΚΑ σας για να γίνει ταυτοποίηση των στοιχείων σας.
Επιλογή Κατηγορίας:
Η εφαρμογή θα σας εμφανίσει τις ασφαλιστικές κατηγορίες που αντιστοιχούν στην ιδιότητά σας.
Αξιολογήστε την οικονομική σας ευχέρεια, τις μελλοντικές προσδοκίες σας για σύνταξη και την επαγγελματική σας σταθερότητα για να επιλέξετε την καταλληλότερη κατηγορία.
Υποβολή Αίτησης: Ελέγξτε τα στοιχεία σας και πατήστε “Υποβολή αίτησης”.
Οριστικοποίηση: Ολοκληρώστε την αίτηση, οριστικοποιώντας τις επιλογές σας. Θα δημιουργηθεί ένα αποδεικτικό υποβολής με τον αριθμό συστήματος της αίτησής σας.
Δικαίωμα Ετήσιας Επιλογής: Ως ελεύθερος επαγγελματίας, αυτοαπασχολούμενος ή αγρότης, έχετε το δικαίωμα ετήσιας επιλογής της ασφαλιστικής σας κατηγορίας.
Νέοι Ασφαλισμένοι: Εάν είστε νέος ασφαλισμένος, έχετε δικαίωμα να επιλέξετε την ειδική ασφαλιστική κατηγορία για τα πρώτα πέντε (5) έτη ασφάλισής σας.
Σύνδεση Παροχών και Εισφορών: Το ύψος των εισφορών που καταβάλλετε καθορίζει το ύψος των παροχών που θα λάβετε κατά τη συνταξιοδότηση, οπότε πρέπει να γίνει προσεκτική επιλογή.
Επιλογή και Δήλωση Παράλληλης Απασχόλησης: Κατά τη διαδικασία επιλογής, μπορείτε επίσης να δηλώσετε αν απασχολείστε παράλληλα ως μισθωτός.