Τι πρέπει να γνωρίζουν οι ιδιοκτήτες λίγο πριν εκπνεύσει η προθεσμία της 30ής Ιουνίου. Τα προβλήματα των δήμων και οι υποχρεώσεις των πολιτών.
Λίγες ημέρες πριν από την εκπνοή των προθεσμιών για τη δήλωση καθαρισμού των οικοπέδων, εξακολουθεί να επικρατεί σύγχυση στους ιδιοκτήτες σχετικά με το ποιους αφορά το μέτρο αλλά και τι ισχύει με τα πρόστιμα. Οι πολίτες τρέχουν για να προλάβουν την 30ή Ιουνίου, που εκπνέει επισήμως η προθεσμία, ύστερα από την παράταση που δόθηκε από το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, ενώ τα συνεργεία των δήμων εργάζονται νυχθημερόν για τη συλλογή των κλαδεμάτων που συσσωρεύονται δίπλα σε κάδους και οικόπεδα.
Η υποχρεωτική δήλωση του καθαρισμού των οικοπέδων αποφασίστηκε στο πλαίσιο της αντιμετώπισης των πυρκαγιών, καθώς πολύ συχνά οι φωτιές επεκτείνονται βρίσκοντας καύσιμη ύλη σε χωράφια γεμάτα ξερόχορτα. Ποιοι ιδιοκτήτες, όμως, υποχρεούνται να καθαρίσουν τα ακίνητά τους και να προχωρήσουν στις απαραίτητες δηλώσεις; Σύμφωνα με διευκρινίσεις που έχουν δοθεί από το υπουργείο, για την υπεύθυνη δήλωση καθαρισμού οικοπέδων στην πλατφόρμα akatharista.apps.gov.gr, υπόχρεοι είναι όλοι όσοι έχουν οικόπεδο ή ακάλυπτο χώρο ακόμα και μέσα στον αστικό ιστό, ανεξαρτήτως τετραγωνικών. Εξαιρούνται μόνο οι διαμορφωμένοι, συντηρημένοι κήποι και οι πιλοτές πολυκατοικιών.
Η διαφορετική πολιτική των δήμων όσον αφορά τα πρόστιμα, οι δυσκολίες στη συλλογή των κλαδιών και των χόρτων, η αδυναμία των ιδιωτικών συνεργείων να αντεπεξέλθουν στις αυξημένες απαιτήσεις των πολιτών, τα «αγκάθια» στη συμπλήρωση της πλατφόρμας, η έλλειψη των φορέων σε προσωπικό που θα πραγματοποιεί τους ελέγχους, αλλά και τα ακαθάριστα δημόσια οικόπεδα είναι τα έξι βασικά εμπόδια στα οποία φαίνεται να «σκοντάφτει» η εφαρμογή του μέτρου.
Πρόστιμα
Ενώ η διαδικασία υποβολής των δηλώσεων στην πλατφόρμα βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη, κάποιοι δήμοι έχουν ήδη βάλει πρόστιμα. Αυτό συνέβη στον δήμο Χαλανδρίου, όπου συνιδιοκτήτρια οικοπέδου προχώρησε σε ένσταση κατά του προστίμου, χωρίς ωστόσο να έχει λάβει μέχρι σήμερα απάντηση.
Σύμφωνα με όσα δηλώνουν στη Realnews πηγές από τον δήμο Χαλανδρίου αλλά και με ανακοίνωση που εξέδωσε ο δήμος, «το οικόπεδο αυτό βρέθηκε στην αυτοψία που έγινε από την υπηρεσία του δήμου, στις 16 Μαΐου 2024, ότι ήταν ακαθάριστο από την πλευρά που είναι αδιαμόρφωτο. Οπως σαφώς ορίζει η Πυροσβεστική Διάταξη 20/2024, η επιβολή προστίμου σε αυτές τις περιπτώσεις αφορά όλους τους ιδιοκτήτες και δεν διαμορφώνεται με βάση το ποσοστό ιδιοκτησίας επί του οικοπέδου… Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης των υπόχρεων στην εκπλήρωση της υποχρέωσης καθαρισμού και συντήρησης καθ’ όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, επιβάλλεται ή καταλογίζεται αντίστοιχα εξ ολοκλήρου στον/στους υπόχρεους από τον οικείο δήμο πρόστιμο 50 λεπτών του ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, με ελάχιστο ποσό τα διακόσια ευρώ». Διευκρινίσεις για την επιβολή προστίμων δίνουν, μέσω της «R», πηγές του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, επισημαίνοντας ότι βάσει του νέου νόμου πυροπροστασίας μπορεί να επιβάλλονται πρόστιμα στους ιδιοκτήτες ακινήτων που δεν έχουν εκπληρώσει τις υποχρεώσεις τους.
«Ο καθαρισμός των οικοπέδων πρέπει να πραγματοποιείται από τους ιδιοκτήτες κατά το χρονικό διάστημα από την 1η μέχρι την 30ή Απριλίου εκάστου έτους και η συντήρησή τους καθ’ όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, από 1ης Μαΐου έως 31 Οκτωβρίου. Στο πλαίσιο αυτό, οι δήμοι μπορούν να επιβάλουν πρόστιμα στους ιδιοκτήτες για τον μη καθαρισμό των οικοπέδων τους. Δεν μπορούν, όμως, να επιβάλουν πρόστιμο για τη δήλωση των ακαθάριστων οικοπέδων στην ψηφιακή πλατφόρμα, καθώς έχει υπάρξει παράταση της προθεσμίας μέχρι τις 30 Ιουνίου», αναφέρουν στην «R» πηγές από το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.
Μάζεμα κλαδιών
Για μια δύσκολη και επικίνδυνη περίοδο κάνει λόγο ο δήμαρχος Μαραθώνα, Στέργιος Τσίρκας, εξαιτίας των ξερών κλαδιών που συσσωρεύονται στα πεζοδρόμια. «Δεν προλαβαίνουμε να μαζεύουμε ξερά χόρτα και κλαδιά. Τη μία ημέρα τα μαζεύουμε και την επόμενη ημέρα οι δρόμοι είναι πάλι γεμάτοι. Ο δήμος Μαραθώνα ακόμα δεν έχει προχωρήσει σε πρόστιμα. Ειδοποιήσεις έχουμε στείλει σε πάρα πολλούς ιδιοκτήτες, προκειμένου να προχωρήσουν σε όλες τις νόμιμες ενέργειες. Περιμένουμε να λήξει η προθεσμία της 30ής Ιουνίου, ώστε να προχωρήσουμε στους απαραίτητους ελέγχους και αυτοψίες», σημειώνει ο Στ. Τσίρκας. Ο ίδιος κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τα κλαδιά που έχουν καθαριστεί και βρίσκονται στα πεζοδρόμια των οικοπέδων καθώς, όπως λέει, μπορούν να γίνουν ενεργή εστία πυρκαγιάς. «Για να αντεπεξέλθουμε στις αυξημένες ανάγκες για το μάζεμα των κλαδιών, έχουμε προχωρήσει σε διπλοβάρδιες, ενώ έχουμε προσλάβει και ιδιώτες. Το μάζεμα των ξερών χόρτων και κλαδιών από τα πεζοδρόμια απαιτεί μεγάλη προσοχή, γιατί μπορεί κατά λάθος να αποτελέσουν το τέλειο προσάναμμα. Ειδικά, αυτές τις ημέρες που επικρατούν και άνεμοι, πρέπει να βρισκόμαστε σε διαρκή επαγρύπνηση», τονίζει.
Ιδιωτικά συνεργεία
Την ίδια στιγμή, ο δήμαρχος Μαραθώνα υπογραμμίζει ότι υπάρχουν πολλοί ιδιοκτήτες ακινήτων που θέλουν να καθαρίσουν τα ακίνητά τους αλλά δεν έχουν καταφέρει να κλείσουν ραντεβού με τα ιδιωτικά συνεργεία. «Οι άνθρωποι δεν βρίσκουν συνεργεία. Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό πρόβλημα, καθώς ο δήμος Μαραθώνα έχει παραπάνω από 10.000 οικόπεδα που πρέπει να καθαριστούν και να δηλωθούν. Καθημερινά έρχονται ιδιοκτήτες και μου εκφράζουν την ανησυχία τους για τις καθυστερήσεις εξαιτίας των συνεργείων», προσθέτει ο Στ. Τσίρκας.
Δημόσια οικόπεδα
Την ανησυχία του εκφράζει και ο δήμαρχος Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης, Γρηγόρης Κωνσταντέλλος, επισημαίνοντας ότι έχει συγκεντρωθεί πολύ μεγάλος όγκος κομμένων κλαδιών και ξερών χόρτων, τόσο στον δήμο του όσο και σε όμορους δήμους. Παράλληλα, αναφέρεται και στο ζήτημα που υπάρχει με τα οικόπεδα που ανήκουν στους δήμους και τα οποία επίσης πρέπει να καθαριστούν. «Τα έξοδα για να καθαριστούν αυτά τα οικόπεδα είναι πολλά και τα λεφτά πρέπει να τα βρει ο κάθε δήμος. Ενδεικτικό είναι ότι για τον δικό μας δήμο τα κρατικά κονδύλια για την πυροπροστασία δεν ξεπερνούν τα 100.000 ευρώ, όταν το συνολικό ετήσιο κόστος ξεπερνά το 1.100.000 ευρώ. Νομίζω ότι έχουμε χάσει τη μεγάλη εικόνα σε ό,τι αφορά τον σχεδιασμό της πρόληψης. Εχουμε ρίξει το βάρος στον καθαρισμό των οικοπέδων μέσα στις πόλεις, ενώ θα έπρεπε να ασχολούμαστε κυρίως με τον καθαρισμό και τις αραιώσεις στα δάση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η πυρκαγιά που εκδηλώθηκε στο Εθνικό Πάρκο Δάσους Δαδιάς, το 2023», αναφέρει ο Γ. Κωνσταντέλλος.
Ελεγχοι και αυτοψίες
Την αδυναμία των δήμων να προχωρήσουν στις απαραίτητες αυτοψίες για τα ακαθάριστα οικόπεδα, εξαιτίας της έλλειψης προσωπικού, τονίζουν πηγές από τον δήμο Διονύσου. «Οπου μας καλούν και υπάρχουν καταγγελίες πηγαίνουμε για να ελέγξουμε. Μέχρι τις 30 Ιουνίου θα γίνονται απλά συστάσεις και έπειτα, όταν χρειάζεται, θα υπάρξει και επιβολή προστίμου. Ο δήμος Διονύσου έχει μεγάλες δασικές εκτάσεις και πολλά οικόπεδα. Αυτό σημαίνει ότι είναι πρακτικά αδύνατο η δημοτική Αστυνομία να πραγματοποιήσει όλους αυτούς τους ελέγχους. Καλώς ή κακώς, οι δήμοι δεν έχουν το προσωπικό για να κάνουν αυτοψίες. Συγκεκριμένα, για τον δικό μας δήμο υπάρχουν επτά δημοτικοί αστυνομικοί που μπορούν να κάνουν τους ελέγχους», λένε οι ίδιες πηγές.
Πολλοί από τους πολίτες που έχουν μπει στην ψηφιακή πλατφόρμα για την υποβολή της δήλωσης του ακινήτου τους αντιμετωπίζουν πρόβλημα με τη συμπλήρωση του Κωδικού Αριθμού Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ). Συγκεκριμένα, στις περιοχές που δεν έχουν ακόμα μπει στο Κτηματολόγιο δεν υπάρχει ο απλός αριθμός ΚΑΕΚ και οι ιδιοκτήτες πρέπει να συμπληρώνουν τις συντεταγμένες των οικοπέδων τους, βάσει του συστήματος αναφορών του 1987. Στην πλατφόρμα υπάρχει ένα αρχείο οκτώ σελίδων με οδηγίες για τη συμπλήρωση των συντεταγμένων, ωστόσο η διαδικασία είναι αρκετά δύσκολη.
