Τα εισοδηματικά κριτήρια που διαμορφώνουν το ποσοστό επιδότησης και η λίστα με τις κατασκευαστικές εργασίες που χρηματοδοτούνται. Μέχρι πότε θα παραμείνει ανοιχτή η πλατφόρμα για την κατάθεση των αιτήσεων και ποια δικαιολογητικά είναι απαραίτητα για να λάβουν οι δικαιούχοι την οριστική έγκριση.
Σχεδόν για τρεις μήνες θα παραμείνει ανοιχτή η πλατφόρμα exoikonomo2023.gov.gr, για να κάνουν τις αιτήσεις όσοι είναι δικαιούχοι και επιθυμούν να ενταχθούν στο νέο «Εξοικονομώ 2023». Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η πλατφόρμα για τις αιτήσεις θα ανοίξει τη Δευτέρα 12 Ιουνίου και θα κλείσει στις 15 Σεπτεμβρίου. Οι δικαιούχοι αναμένεται να επιδοτηθούν με ποσοστά έως και 75% για τις εργασίες που θα κάνουν στην κατοικία τους προκειμένου να την αναβαθμίσουν ενεργειακά κατά τρεις ενεργειακές κατηγορίες και να επιτύχουν εξοικονόμηση ενέργειας άνω του 30%.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μετά τα προγράμματα «Εξοικονομώ κατ’ Οίκον Ι» και «Εξοικονομώ κατ’ Οίκον ΙΙ» και το «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» για τις περιόδους 2007-2022 υλοποιήθηκαν παρεμβάσεις σε περισσότερες από 140.000 κατοικίες, ενώ με τα προγράμματα «Εξοικονομώ 2021» και «Εξοικονομώ-Ανακαινίζω για νέους» αναμένεται να αναβαθμιστούν επιπλέον 105.000 κατοικίες. Το «Εξοικονομώ 2023» θα συμβάλει επίσης στην ενεργειακή αναβάθμιση τουλάχιστον 105.000 κατοικιών έως το 2025. Σημειώνεται ότι το εθνικό σχέδιο για την ενέργεια προβλέπει την ανακαίνιση τουλάχιστον 600.000 κατοικιών έως το 2030. Στο πλαίσιο αυτό, το πρόγραμμα «Εξοικονομώ 2023» έχει στόχο να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται από τα κλιματικά δεδομένα της χώρας και τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ακολουθώντας ταυτόχρονα τις επιταγές των καιρών και τις βασικές αρχές εξοικονόμησης ενέργειας. Γι’ αυτόν τον λόγο, μέσα από το πρόγραμμα επιδοτείται η εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων διαχείρισης ενέργειας (smart home).
Η Realnews, με τη βοήθεια ειδικών, αναλύει όλες τις προϋποθέσεις και τα κριτήρια που θα πρέπει να έχουν όσοι θέλουν να ενταχθούν στο πρόγραμμα «Εξοικονομώ 2023».
Σημειώνεται ότι η υποβολή της αίτησης, η παρακολούθηση της υλοποίησης των παρεμβάσεων εξοικονόμησης ενέργειας και ανακαίνισης, καθώς και οι ενέργειες για την ολοκλήρωση του έργου πραγματοποιούνται από τους δυνητικά ωφελούμενους υποχρεωτικά σε συνεργασία με τεχνικό σύμβουλο της επιλογής τους. Οι εργασίες που θα κάνουν στην κατοικία τους όσοι ενταχθούν στο πρόγραμμα θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί σε διάστημα 12 μηνών με δυνατότητα παράτασης έως και τρεις μήνες.
1. Ποια είναι η υποχρεωτική ενεργειακή αναβάθμιση που πρέπει να επιτύχουν οι δικαιούχοι για να ενταχθούν στο πρόγραμμα;
Για κάθε κατοικία που θα επιλεγεί προς ένταξη στο «Εξοικονομώ 2023» στόχος είναι η υποχρεωτική αναβάθμιση κατά τουλάχιστον τρεις ενεργειακές κατηγορίες, ώστε να εξασφαλίζεται εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας σε ποσοστό άνω του 30%.
2. Ποιες προϋποθέσεις πρέπει να πληρούν οι κατοικίες για να ενταχθούν στο «Εξοικονομώ 2023»;
Οι μονοκατοικίες ή τα διαμερίσματα που θα επιλεγούν για υπαγωγή στο πρόγραμμα θα πρέπει να πληρούν τις εξής προϋποθέσεις:
– Να υφίστανται νόμιμα.
– Να μην έχουν κριθεί κατεδαφιστέες.
– Να χρησιμοποιούνται ως κύριες κατοικίες.
– Να έχουν καταταχθεί βάσει του Πρώτου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (Α’ ΠΕΑ) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ.
– Να μην είναι επιλέξιμες με χρήση βραχυχρόνιας μίσθωσης (τύπου Airbnb).
Αξίζει να σημειωθεί ότι, αν η αίτηση για ένταξη στο πρόγραμμα κριθεί «καταρχήν επιλέξιμη», απαιτούνται η έκδοση και η υποβολή της στο Πρόγραμμα Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου.
3. Ποιες είναι οι παρεμβάσεις που θεωρούνται επιλέξιμες;
– Αντικατάσταση κουφωμάτων.
– Τοποθέτηση-αναβάθμιση θερμομόνωσης.
– Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης.
– Σύστημα ζεστού νερού χρήσης με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
– Λοιπές παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας, όπως εγκατάσταση έξυπνου συστήματος διαχείρισης (smart home), έξυπνα συστήματα διαχείρισης ηλεκτρικών φορτίων, έξυπνα συστήματα ελέγχου θέρμανσης-ψύξης, έξυπνα συστήματα απομακρυσμένου ελέγχου και παρακολούθησης.
4. Επιδοτείται το κόστος για τις ενεργειακές επιθεωρήσεις και την κατάρτιση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου;
Από το πρόγραμμα επιχορηγούνται σε ποσοστό 100% τόσο το κόστος που απαιτείται για τη διενέργεια δύο ενεργειακών επιθεωρήσεων όσο και οι δαπάνες για την κατάρτιση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου αλλά και του τεχνικού συμβούλου.
5. Ποιοι έχουν δικαίωμα να ενταχθούν στο «Εξοικονομώ 2023»;
Δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα έχουν φυσικά πρόσωπα που διατηρούν εμπράγματο δικαίωμα (πλήρης κυριότητα, επικαρπία, ψιλή κυριότητα) σε επιλέξιμη κατοικία, ενώ δεν μπορούν να κάνουν αίτηση οι δυνητικοί δικαιούχοι του προγράμματος «Εξοικονομώ-Ανακαινίζω για νέους». Για κάθε επιλέξιμο φυσικό πρόσωπο είναι δυνατή η υποβολή μόνο μίας αίτησης. Σημειώνεται ότι κατοικία με ενεργή αίτηση σε κάποιο από τα προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ», «ΕξοικονομώΑυτονομώ», «Εξοικονομώ 2021» και «Εξοικονομώ-Ανακαινίζω για νέους» δεν έχει δικαίωμα υποβολής στο παρόν πρόγραμμα.
6. Ποια κριτήρια σταθμίζονται για την ένταξη των δικαιούχων στο νέο «Εξοικονομώ»;
Το 50% για την ένταξη στο «Εξοικονομώ 2023» εξαρτάται από την εξοικονόμηση της ενέργειας που θα μπορέσει να επιτύχει μια κατοικία. Ουσιαστικά, όσο περισσότερο μειωθεί η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η βαθμολογία των δυνητικών δικαιούχων. Το 14% στη διαμόρφωση της τελικής βαθμολογίας εξαρτάται από το ατομικό ή το οικογενειακό εισόδημα, το 7% από τις βαθμοημέρες, δηλαδή ουσιαστικά από την περιοχή όπου βρίσκεται το ακίνητο, το 5% από την ενεργειακή κλάση, το 3% από την παλαιότητα της κατασκευής, το 7% εάν μια οικογένεια είναι πολύτεκνη και επίσης το 7% εάν υπάρχει κάποιο μέλος της οικογένειας με αναπηρία.
7. Ποιο είναι το ατομικό και ποιο το οικογενειακό εισόδημα για τους δυνητικά δικαιούχους;
Το ατομικό εισόδημα που θα πρέπει να έχουν οι δικαιούχοι και οι αντίστοιχες επιδοτήσεις που δικαιούνται είναι:
– Εως 5.000 ευρώ: 75%.
– 5.000-10.000 ευρώ: 70%.
– 10.000-20.000 ευρώ: 55%.
– 20.000-30.000 ευρώ: 45%.
– Πάνω από 30.000 ευρώ: 40%.
Αντίστοιχα, το οικογενειακό εισόδημα που πρέπει να έχουν οι δικαιούχοι και οι επιδοτήσεις που δικαιούνται είναι:
– Εως 10.000 ευρώ: 75%.
– 10.000-20.000 ευρώ: 70%.
– 20.000-30.000 ευρώ: 55%.
– 30.000-40.000 ευρώ: 45%.
– Πάνω από 40.000 ευρώ: 40%.
Τα συγκεκριμένα ποσοστά σχετίζονται με το αν ο αιτών έχει δικό του ακίνητο και μειώνονται κατά 10% αν ο ιδιοκτήτης του ακινήτου έχει προχωρήσει σε δωρεάν παραχώρηση. Επίσης, αφορούν εισοδήματα εκκαθαρισμένης δήλωσης του φορολογικού έτους 2021.
8. Εχουν αυξηθεί οι ενισχύσεις με δεδομένες τις ανατιμήσεις των υλικών;
Ναι, αυξήθηκαν τα ανώτατα όρια επιλέξιμων παρεμβάσεων κατά 10% περίπου λόγω των σημαντικών ανατιμήσεων σε προϊόντα που χρησιμοποιούνται για την ενεργειακή αναβάθμιση ή την ανακαίνιση μιας κατοικίας.
9. Τι είναι η εγκατάσταση έξυπνου συστήματος διαχείρισης για την εξοικονόμηση ενέργειας (smart home);
Πρόκειται για επιλέξιμα έξυπνα συστήματα και τεχνολογίες οι οποίες, μεταξύ άλλων, προσαρμόζουν και διατηρούν την κατανάλωση ενέργειας (συσκευές, φωτισμός, θέρμανση, ζεστό νερό, κ.λπ.) στα επίπεδα που επιλέγουν οι ιδιοκτήτες του ακινήτου, με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας και ταυτόχρονα συγκεντρώνουν, αναλύουν και παρουσιάζουν τα στοιχεία κατανάλωσης ενέργειας. Επίσης, πρόκειται για συστήματα τα οποία καθιστούν δυνατό τον έλεγχο και την αυξομείωση της έντασης φωτισμού, όπως, για παράδειγμα, έξυπνοι αισθητήρες για την ανίχνευση κίνησης των χρηστών, «έξυπνος» διακόπτης για τη διαχείριση του θερμοσίφωνα, καθώς και για την καταγραφή της ηλεκτρικής ενέργειας. Επίσης, ένα σπίτι με σύστημα smart home παρέχει στον χρήστη τη δυνατότητα, μέσω του κατάλληλου εξοπλισμού και λογισμικού, να ελέγχει και να διαχειρίζεται τις συσκευές που έχει στο σπίτι του από απόσταση. Για παράδειγμα, θα μπορεί να κλείνει ένα φως που έχει ξεχάσει αναμμένο, να κλείνει μια βρύση που έχει ξεχάσει ανοιχτή και να ρυθμίσει τη θερμοκρασία του σπιτιού, ακόμη και όταν δεν βρίσκεται μέσα σε αυτό.
10. Με ποιον τρόπο μπορεί κάποιος να πληρώσει τα χρήματα που θα απαιτηθούν για τις εργασίες, πέρα από την επιδότηση που θα λάβει;
Οπως προαναφέρθηκε, η επιδότηση για το «Εξοικονομώ 2023» μπορεί να φτάσει ακόμη και το 75% του συνόλου των εργασιών. Το υπόλοιπο 25% μπορεί να το καλύψει ο δικαιούχος είτε από ίδια κεφάλαια ή προχωρώντας σε δανειακή σύμβαση με την τράπεζα που επιθυμεί. Μόνο για όσους έχουν πολύ χαμηλά εισοδήματα, δηλαδή με ατομικό έως 5.000 ευρώ και οικογενειακό μέχρι 10.000 ευρώ, παρέχεται η δυνατότητα σύναψης δανειακής σύμβασης με εγγυοδοσία του προγράμματος για την εξασφάλιση του δανείου προς τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς. Η εγγυοδοσία θα καλύπτει το ποσό της δανειοδότησης στο 100% για τις περιπτώσεις ιδιοκατοίκησης και στο 80% για τις περιπτώσεις ενοικίασης-δωρεάν παραχώρησης, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τους κανόνες κρατικών ενισχύσεων. Η διάρκεια του δανείου κυμαίνεται από τέσσερα έως έξι χρόνια και το επιτόκιο ανέρχεται στο 6,5% σταθερό και είναι επιδοτούμενο σε ποσοστό 100% για όλες τις εισοδηματικές κατηγορίες. Επίσης, το κόστος διαχείρισης φακέλου για τις αιτήσεις που θα υπαχθούν καλύπτεται από το πρόγραμμα. Οσοι λάβουν δάνειο από την τράπεζα, θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί γιατί η επιδότηση των τόκων θα διακόπτεται αυτόματα σε περίπτωση καθυστέρησης τριών δόσεων. Σε περίπτωση, μάλιστα, διακοπής της επιδότησης, δεν υπάρχει δυνατότητα ανάκλησης και το δάνειο θα πρέπει να αποπληρωθεί έντοκα έως τη λήξη του με επιτόκιο 6,5%.
11. Μπορεί κάποιος που πρόσφατα αγόρασε ένα ακίνητο να ενταχθεί στο «Εξοικονομώ 2023»;
Στην περίπτωση που κάποιος έχει αγοράσει ένα ακίνητο μετά τις 31/12/2021, θα πρέπει πρώτα να έχει προηγηθεί η καταχώριση-τροποποίηση των στοιχείων στη δήλωση ακινήτων Ε9 και μετά να προχωρήσει ο ενδιαφερόμενος στην υποβολή της αίτησης.
12. Με ποιον τρόπο πιστοποιεί ένας δυνητικά ωφελούμενος ότι έχει επιτύχει την εξοικονόμηση ενέργειας που απαιτεί το πρόγραμμα;
Μετά την υλοποίηση των παρεμβάσεων, διενεργείται επιθεώρηση από ενεργειακό επιθεωρητή και εκδίδεται Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ). Βάσει του πιστοποιητικού και κατόπιν της διαπίστωσης επίτευξης ενεργειακού στόχου και της απαιτούμενης εξοικονόμησης ενέργειας και του ελέγχου των δικαιολογητικών, ολοκληρώνεται η καταβολή της ενίσχυσης προς τους ωφελουμένους.
