Το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Κοζάνης, πριν λίγες ημέρες, καταδίκασε τρία στελέχη της ΔΕΗ (πρώην Διευθυντές του Ορυχείου Νοτίου Πεδίου) σε ποινές φυλάκισης, από 8 μέχρι 18 μήνες με αναστολή. Το δικαστήριο καταδίκασε τα συγκεκριμένα στελέχη για μη τήρηση των περιβαλλοντολογικών όρων και παραβίαση του περιβαλλοντικού νόμου (Ν.1650/86). Σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης, οι τρεις διευθυντές ενώ είχαν νομική υποχρέωση δεν μερίμνησαν για την ασφαλή «διαχείριση» της τέφρας.
Δεν γνωρίζουμε την ολοκληρωμένη απόφαση του δικαστηρίου, η οποία θα εκδοθεί τις επόμενες μέρες. Σε ποιες μετρήσεις και επιστημονικές μελέτες βασίστηκε και πως σχετίζεται η τέφρα με την ύπαρξη εξασθενές χρωμίου και άλλων βαρέων μετάλλων στο υπέδαφος που είχε ως συνέπεια την μόλυνση του πόσιμου νερού των κατοίκων Αγίου Δημητρίου –Ρυακίου.
Όταν αυτά δημοσιευτούν θα μπορέσουμε να τοποθετηθούμε με σαφήνεια γιατί το θέμα είναι πολύ σοβαρό, αφορά την υγεία των κατοίκων ολόκληρης της Περιοχής αλλά και τη συνέχιση ή μη των συνολικών δραστηριοτήτων της ΔΕΗ.
Η ΔΕΗ μέσω του προέδρου της, εκδικητικά, ανεύθυνα και προκλητικά δήλωσε πως θα σταματήσει άμεσα τη λειτουργία του ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου αφού αυτός ευθύνεται για τη ρύπανση του υδροφόρου ορίζοντα. Δηλαδή, επειδή γνωρίζει πως η περιοχή εξαρτάται οικονομικά από τη λειτουργία της ΔΕΗ, διαμηνύει πως «αν εσείς μας τραβάτε στα δικαστήρια, εμείς σας κλείνουμε τα εργοστάσια». Ας σημειώσουμε πως ο ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου, εγκατεστημένης ισχύος 1600 ΜW, είναι ο μεγαλύτερος Ατμοηλεκτρικός Σταθμός των Βαλκανίων, μπορεί να καλύψει το 20% των σημερινών αναγκών σε ρεύμα ολόκληρης της Χώρας και η παύση λειτουργίας του θα έχει δραματικές επιπτώσεις στο σύστημα ηλεκτροδότησης.
Για όλους αυτούς τους λόγους χρειάζεται σοβαρότητα και οι όποιες αποφάσεις να βασίζονται πάνω σε τεκμηριωμένα, επιστημονικά στοιχεία.
Αν δεν πρόκειται για ένα τοπικό φαινόμενο (λόγω συγκέντρωσης μεγάλων ποσοτήτων σε ένα σημείο) και όντως, αποδεδειγμένα, γενικά η τέφρα ευθύνεται για την ύπαρξη εξασθενές χρωμίου και άλλων βαρέων μετάλλων, άνω των επιτρεπτών ορίων, στον υδροφόρο ορίζοντα τότε θα μιλάμε για ένα οικολογικό έγκλημα που μόνο με πυρηνικό ατύχημα μπορεί να συγκριθεί! Τότε σίγουρα πρέπει άμεσα να σταματήσει κάθε δραστηριότητα της ΔΕΗ αλλά ούτε κι αυτό λύνει το πρόβλημα αφού στα 200.000 στρέμματα πρώην ορυχείων, που έκλεισαν αφού εξορύχτηκε ο λιγνίτης, είναι «θαμμένα» εκατομμύρια τόνων τέφρας! Αυτό σημαίνει ότι αν δεν μολύνθηκε, στο μέλλον θα μολυνθεί, ολόκληρος ο υδροφόρος ορίζοντας τουλάχιστον στους Νομούς Κοζάνης και Φλώρινας.
Εμείς απευχόμαστε να ισχύει κάτι τέτοιο, όμως επειδή η καταδίκη των στελεχών της ΔΕΗ, σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης, αφορά τη νομική υποχρέωση της ΔΕΗ για ασφαλή διαχείριση της τέφρας οφείλουμε να δούμε συνολικά τη «διαχείρισή της» και πρώτα απ όλα τη διακίνησή της.
Με βάση τη γνώση και την εμπειρία μας που προέρχεται από τους αγώνες που αναπτύξαμε τα προηγούμενα χρόνια πιστεύουμε ότι η ΔΕΗ συνολικά, έχει εγκληματικές ευθύνες για τα μέσα, και τον τρόπο που χειρίστηκε το ζήτημα της τέφρας. Οι ευθύνες γίνονται ακόμα μεγαλύτερες όταν τα προβλήματα που δημιουργεί η τέφρα στην υγεία των εργαζομένων και των κατοίκων (Πνευμονοπάθειες, ρινίτιδες, παιδικό άσθμα κλπ) της έχουν δημοσιοποιηθεί και κοινοποιηθεί, επίσημα από υπεύθυνους επιστήμονες και φορείς.
Συγκεκριμένα η μόνη επιδημιολογική μελέτη που υπήρξε στην Περιοχή συσχετίζει τις προαναφερθείσες ασθένειες με την τέφρα. Επίσης υπήρξε έρευνα από το ΑΠΘ που ενοχοποιεί 10 χημικά στοιχεία της τέφρας! Με βάση αυτά και άλλα στοιχεία υπήρξε καταδικαστική, για τη ΔΕΗ και τη Χώρα μας, απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης που έγινε μετά από προσφυγή του ΙΜΔΑ.
Πως όμως διαχειρίζεται η ΔΕΗ την τέφρα μέχρι σήμερα;
1. Υπάρχουν ακόμα και σήμερα λόφοι τέφρας γύρω από τους ΑΗΣ και αλλού, σε απόσταση αναπνοής από τους οικισμούς. Η τέφρα αυτή με το παραμικρό αεράκι μεταφέρεται στους Οικισμούς. (Άγιο Δημήτριο, Ακρινή, Μελίτη κ.α)
2. Η μεταφορά της τέφρας από τους ΑΗΣ με φορτηγά, ξεσκέπαστα συνήθως, είναι προβληματική επειδή η τέφρα είναι ελαφρύ υλικό και διαχέεται στην ατμόσφαιρα.
3. Διάστρωση δρόμων, δαπέδων εκσκαφέων και ταινιοτομών με τέφρα. Επειδή είναι απορροφητικό υλικό, οι εργολάβοι αλλά και η ΔΕΗ, ρίχνουν αλόγιστα τέφρα όπου υπάρχουν λάσπες ή περνούν φορτηγά. Δημιουργούνται έτσι εκατοντάδες εστίες ρύπανσης.
4. Η διακίνηση της τέφρας από τους ΑΗΣ στα Ορυχεία, που θα ταφεί τελικά, γίνεται με «ανοιχτούς» ταινιόδρομους ούτως ώστε τεράστιες ποσότητες να διαφεύγουν στην ατμόσφαιρα με «προορισμό» τους γύρω οικισμούς.
5. Στο τελικό στάδιο, που είναι η ρίψη της τέφρας από αποθέτη, πολλές φορές αντί να αναμιγνύεται με άλλα υλικά πέφτει σκέτη από μεγάλο ύψος και τότε γίνεται σε μεγάλη αχτίνα «η κόλαση»
6. Υπάρχουν και άλλα ζητήματα όπως η εξόρυξη από εργολάβους, με ακατάλληλο εξοπλισμό, που τροφοδοτεί τα εργοστάσια με μεγάλες ποσότητες σκέτο χώμα, αντί για κάρβουνο, το οποίο διαφεύγει «άκαφτο» στην ατμόσφαιρα.
Εμείς πιστεύουμε ότι σήμερα υπάρχουν πάρα πολλοί τρόποι ασφαλούς διαχείρισης της τέφρας. Η ΔΕΗ όμως, συνολικά και όχι μόνο τα συγκεκριμένα στελέχη, αντιμετώπισαν ανεύθυνα και αλαζονικά το θέμα αδιαφορώντας για τις επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων της Περιοχής αλλά και των εργαζομένων στους Σταθμούς και στα Ορυχεία.
Στους αγώνες συλλογικών φορέων των εργαζομένων και των κατοίκων Η ΔΕΗ αντί να μπει στο διάλογο και στην προσπάθεια υλοποίησης των τεκμηριωμένων προτάσεών τους, απάντησε με αυταρχισμό και τρομοκρατία. Έτσι αντιμετωπίζει με πειθαρχικές διώξεις στελέχη του Συνδικάτου Ενέργειας «Εργατική Αλληλεγγύη» επειδή τόλμησαν να παρέμβουν δυναμικά στον λάθος και εγκληματικό τρόπο διακίνησης της τέφρας. Ταυτόχρονα πέταξε στον κάλαθο των αχρήστων τις τεκμηριωμένες και ολοκληρωμένες προτάσεις του παραπάνω Συνδικάτου.
Ακόμα χειρότερα αντιμετώπισε η ΔΕΗ τους αγώνες των κατοίκων, των γύρω οικισμών κι ας ήταν αυτοί που υφίσταντο πρώτοι της συνέπειες της εγκληματικής αδιαφορίας της, στο συγκεκριμένο Θέμα. Έτσι στους δυναμικούς αγώνες, για τα αυτονόητα (καθαρό περιβάλλον και δουλειά) που αναπτύχθηκαν από το Σύλλογο Ανέργων και Περιβάλλοντος Αγίου Δημητρίου- Ρυακίου, Κράτος και ΔΕΗ απάντησαν με αυταρχισμό και τρομοκρατία. Ακόμα σέρνονται στα δικαστήρια οι κάτοικοι απειλούμενοι με εξοντωτικές ποινές αλλά και αυτοί που ήταν ταυτόχρονα εργαζόμενοι στη ΔΕΗ αντιμετωπίζουν πειθαρχικές διώξεις που φθάνουν ή ισοδυναμούν με απόλυση.
Συνένοχοι. διαχρονικά, σ αυτό το Έγκλημα είναι όλα τα κόμματα της Αστικής Τάξης (ΠΑΣΟΚ- ΝΔ –ΣΥΡΙΖΑ) αλλά και η Τοπική Αυτοδιοίκηση, τα στελέχη (που ήταν και στελέχη των παραπάνω κομμάτων) της οποίας προτίμησαν να θυσιάσουν την υγεία των ανθρώπων στο βωμό κομματικών σκοπιμοτήτων και ρουσφετολογικών παροχών!
Τα μέλη και οι φίλοι της ΑΡ.ΣΥ ΑΝΑΤΡΟΠΗ στη ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ θεωρούμε ως υπέρτατο αγαθό την υγεία των ανθρώπων και την προστασία του Περιβάλλοντος. Δεν δεχόμαστε να κάνουμε καμία έκπτωση, καμία συναλλαγή, καμία οπισθοχώρηση σε αυτά τα ζητήματα και δηλώνουμε ότι θα αγωνιστούμε, όπως το πράξαμε και στο παρελθόν. μαζί με τους εργαζόμενους και τους Κατοίκους της Περιοχής μας για:
• Προστασία της υγείας των εργαζομένων και των κατοίκων της Περιοχής.
• Ένα καθαρό και αξιοβίοτο Περιβάλλον
• Εφαρμογή όλων των βέλτιστων τεχνικών, προστασίας της υγείας και του Περιβάλλοντος, που παρέχει σήμερα η τεχνολογία και η επιστήμη, ανεξαρτήτου κόστους!