«Φωτιές» άναψε σε εκατομμύρια ιδιοκτήτες αλλά και στους Δήμους όλης της χώρας εγκύκλιος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που υπογράφηκε στις 15 Μαρτίου 2024 σχετικά με την υποχρεωτική εφαρμογή πλαισίου μέτρων και μέσων πυροπροστασίας για τα ακίνητα που ευρίσκονται εντός ή πλησίον δασών και δασικών εκτάσεων.
Οι ιδιοκτήτες μέχρι τέλος Μαρτίου 2024, δηλαδή, εντός 10 ημερών θα πρέπει να έχουν εξασφαλίσει Τεχνική Έκθεση και σύνταξη Εντύπου Αξιολόγησης Επικινδυνότητας από αρμόδιο τεχνικό επιστήμονα, αλλιώς θα βρεθούν αντιμέτωποι με μεγάλα πρόστιμα.
Σε συνέχεια της Τεχνικής Έκθεσης οι ιδιοκτήτες των ακινήτων υποχρεούνται μέσα σε ένα μήνα, δηλαδή μέχρι 30.04.2024 να υποβάλουν Δήλωση Εφαρμογής των μέτρων πυρασφάλειας στην οποία θα δηλώνουν την ορθή λήψη των μέτρων που προβλέπονται στην έκθεση του αρμόδιου τεχνικού επιστήμονα, βάσει των προβλέψεων του Κανονισμού για την προστασία του ακινήτου τους σε περίπτωση πυρκαγιάς.
Δεν είναι έτοιμη η πλατφόρμα
Ακόμα κι αν βρεθούν οι ιδιοκτήτες εκείνοι που μέσα σε χρόνο ρεκόρ θα έχουν πράξει τα όσα προβλεπόμενα της εγκυκλίου ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ 28909/848 του Υπουργείου Περιβάλλοντος και του Φ.Ε.Κ. 3475/2023 θα πρέπει να απευθυνθούν προς τον οικείο Δήμο που ανήκει η ιδιοκτησία για να καταθέσουν τα δικαιολογητικά τους καθώς δεν είναι ακόμα έτοιμη η σχετική πλατφόρμα στο gov.gr!
Οι υποχρεώσεις των δήμων
Η εγκύκλιος με άλλα λόγια πετάει το «μπαλάκι» στους Δήμους για να παραλάβουν χιλιάδες δικαιολογητικά από τους πολίτες χωρίς μέχρι στιγμής να έχουν υπάρξει συγκεκριμένες οδηγίες για το ποια υπηρεσία θα κάνει την παραλαβή, πως θα γίνεται η παραλαβή των δικαιολογητικών και πως στη συνέχεια θα περαστούν στο gov.gr εφόσον φτιαχτεί η ηλεκτρονική πλατφόρμα.
Το σίγουρο είναι πως οι Δήμοι θα πρέπει να φτιάξουν Ειδικό Μητρώο. Εκτιμάται επίσης πως ο όγκος δουλειάς είναι τεράστιος και θα χρειαστεί προσωπικό που δεν υπάρχει αλλά και να υπήρχε θα έπρεπε ήδη να είναι ενημερωμένο και να έχει λάβει σχετικές οδηγίες και διευκρινήσεις.
Επίσης, οι Δήμοι πρέπει να μεριμνήσουν, στην περίπτωση οικισμών που περικλείονται από δασική ή δασώδη έκταση για την έγκαιρη εκπόνηση Εντύπου Αξιολόγησης Επικινδυνότητας και Τεχνικής Έκθεσης και για τη διαμόρφωση των διαβαθμισμένων περιμετρικών ζωνών προστασίας πέριξ των ορίων του οικισμού σε συνδυασμό με τη λήψη των απαιτούμενων μέτρων, σε συνεννόηση και συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες (Δασική Υπηρεσία) και σε εναρμόνιση με τυχόν ισχύοντα σχέδια Πολιτικής Προστασίας για την ασφαλή εκκένωση του οικισμού σε περίπτωση έκτακτου συμβάντος.
Επι πλέον οι Δήμοι υποχρεούνται να συγκροτήσουν τριμελή επιτροπή αποτελούμενη από έναν δασολόγο ή γεωπόνο, έναν μηχανικό και έναν ακόμα υπάλληλο του Τμήματος Πολιτικής προστασίας του Δήμου. Η επιτροπή είναι υποχρεωμένη να κάνει δειγματοληπτικούς ελέγχους των δικαιολογητικών. Σε περίπτωση μη τήρησης των απαιτήσεων του κανονισμού, επιβάλλονται κυρώσεις στους ιδιοκτήτες των ακινήτων, διοικητικές και ποινικές. Τα διοικητικά πρόστιμα αποτελούν έσοδο του οικείου Δήμου και σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται μπορούν να φτάσουν και να ξεπεράσουν τις 54.000 Ευρώ ανάλογα με το μέγεθος της ιδιοκτησίας.
Ποιες ιδιοκτησίες αφορά
Αφορά όλα τα οικόπεδα με κτίσμα τα οποία βρίσκονται:
Α. Μέχρι 300 μέτρα από δάσος ή δασικά οικοσυστήµατα ή δασικές εκτάσεις (σύμφωνα με τους δασικούς χάρτες).
Β. Ορεινές, ημιορεινές χορτολιβαδικές εκτάσεις είτε είναι δηµόσιες, είτε είναι αναγνωρισµένες ως ιδιωτικές ή για όλα τα οικόπεδα με κτίσμα τα οποία βρίσκονται μέσα σε περιαστικό πράσινο ή σε κηρυγμένες δασωτέες ή αναδασωτέες εκτάσεις ή βρίσκονται µέσα σε πάρκα και άλση πόλεων και οικιστικών περιοχών ή μέχρι 300 μέτρα απόσταση από αυτές.
Τι γίνεται με τα οικόπεδα
Σχετικά με τον καθαρισμό οικοπέδων βασίζονται στις ετήσιες πυροσβεστικές διατάξεις (η τελευταία είναι η 20/2023) και στο νόμο 5075/2023 και αφορά: Εντός σχεδίου οικόπεδα με ή χωρίς κτίσμα, και οικόπεδα εκτός σχεδίου με ή χωρίς κτίσμα μέχρι 100 μέτρα απόσταση από το σχέδιο καθώς και τις ιδιοκτησίες εκτός σχεδίου με κτίσμα.
Ακολουθεί ολόκληρη η εγκύκλιος:
Επισημαίνουμε ότι εκδόθηκε η υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/55904/2019/19-05-2023 υπουργική απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εσωτερικών και Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, η οποία δημοσιεύτηκε στο Φύλλο Εφημερίδας Κυβερνήσεως 3475, τεύχος Β’, στις 24-05-2023.
Σύμφωνα με το περιεχόμενο αυτής, για τα ακίνητα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 2 του Κεφαλαίου Πρώτου της κ.υ.α., δηλαδή οικόπεδα ή γήπεδα στα οποία έχουν ανεγερθεί κτίρια και:
«α. βρίσκονται µέσα σε δάση, δασικές εκτάσεις και χορτολιβαδικές εκτάσεις και ειδικότερα:
σε δάση ή δασικά οικοσυστήµατα ή δασικές εκτάσεις των παρ.1, 2 και 3 του άρθρου 3 του ν.998/79.
σε χορτολιβαδικές εκτάσεις που βρίσκονται επί ηµιορεινών, ορεινών και ανώµαλων εδαφών της παρ. 1 του άρθρου 5 π.δ. 32/2016, είτε είναι δηµόσιες, είτε είναι αναγνωρισµένες ως ιδιωτικές.
σε πεδινές χορτολιβαδικές εκτάσεις (µη ορεινές ή ηµιορεινές και µη κείµενες επί ανώµαλων εδαφών) της παρ. 3 του του άρθρου 5 π.δ. 32/2016.
β. βρίσκονται εν όλω ή εν µέρει εντός ακτίνας τριακοσίων (300) µέτρων από τα όρια των εκτάσεων της ανωτέρω περίπτωσης α.γ. βρίσκονται µέσα σε περιαστικό πράσινο και σε κηρυγµένες δασωτέες ή αναδασωτέες εκτάσεις, της παρ. 4 του άρθρου 3 του ν.998/79, όπως ισχύει.
δ. βρίσκονται εντός ακτίνας τριακοσίων (300) µέτρων από τα όρια των εκτάσεων της ανωτέρω περίπτωσης γ.
ε. βρίσκονται µέσα σε πάρκα και άλση πόλεων και οικιστικών περιοχών, της παρ. 4 του άρθρου 3 του ν.998/79.» είναι υποχρεωτική η σύνταξη Εντύπου Αξιολόγησης Επικινδυνότητας και Τεχνικής Έκθεσης αρμόδιου τεχνικού επιστήμονα μέχρι την 31η/03/2024. Σε συνέχεια της Τεχνικής Έκθεσης, οι ιδιοκτήτες των ακινήτων υποχρεούνται εντός ενός (1) µηνός από την παραπάνω ηµεροµηνία και, σε κάθε περίπτωση, µέχρι τις 30/4/2024 να υποβάλουν τη Δήλωση Εφαρµογής των µέτρων πυρασφαλείας στην οποία
δηλώνουν την ορθή λήψη των μέτρων που προβλέπονται στην έκθεση του αρµόδιου τεχνικού επιστήµονα βάσειτων προβλέψεων του κανονισμού για την προστασία του ακινήτου τους σε περίπτωση συµβάντος πυρκαγιάς.
Επισημαίνεται ότι:
Οι διατάξεις προληπτικής πυροπροστασίας του κανονισμού εφαρμόζονται υποχρεωτικά σε όλα τα ακίνητα των ανωτέρω περ. α έως ε για την επικείμενη αντιπυρική περίοδο έτους 2024. Οι διατάξεις αυτές αφορούν στην πρόσβαση στο ακίνητο, στη δηµιουργία ζωνών προστασίας, στην αποθήκευση υλικών, στον τακτικό καθαρισµό και στην εκπόνηση Σχεδίου Προετοιµασίας Εκκένωσης.
Τα μέτρα παθητικής και ενεργητικής πυροπροστασίας που προβλέπονται στην έκθεση του αρµόδιου τεχνικού επιστήµονα εφαρµόζονται υποχρεωτικά από 31/03/2025 για τα ακίνητα που χαρακτηρίζονται ως υψηλής και ιδιαίτερα υψηλής επικινδυνότητας και από 31/03/2026 για τα ακίνητα που χαρακτηρίζονται ως χαµηλής ή µεσαίας επικινδυνότητας.
Οι ανωτέρω χρονικές προθεσμίες προσαρμογής δεν εφαρμόζονται, στην περίπτωση που εντός αυτών ζητηθεί η έκδοση οικοδοµικής άδειας στο ακίνητο όπου βρίσκεται το υφιστάµενο κτίσµα, ή γίνει αλλαγή της χρήσης του ή γίνει ανακαίνισή του κατά τα οριζόµενα στον κανονισμό. Ανακαίνιση νοείται η εκτέλεση οικοδομικών εργασιών για την αισθητική, λειτουργική, ενεργειακή κ.ά αναβάθµιση κτιρίου, η συνολική δαπάνη των οποίων υπερβαίνει το ποσό των 20.000 ευρώ (υπολογιζόµενο σύµφωνα µε το Παράρτηµα Β’ του ν. 4495/2017, Α’ 167) και ταυτόχρονα το δεκαπέντε τοις εκατό (15%) της αξίας του κτιρίου (η οποία προκύπτει από το γινόµενο της επιφάνειάς του με την τιµή ζώνης (Τ.Ζ.) της περιοχής, όπως ισχύει κατά την ηµεροµηνία διενέργειας της ανακαίνισης, σύµφωνα µε το σύστηµα αντικειµενικών αξιών του Υπουργείου Οικονοµικών).
Μέχρι τη λειτουργία της ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρµας στην οποία θα καταχωρίζονται το Έντυπο Αξιολόγησης της επικινδυνότητας, η Έκθεση του αρµόδιου τεχνικού επιστήµονα και η Δήλωση Εφαρµογής των µέτρων πυρασφαλείας του ιδιοκτήτη, τα ανωτέρω στοιχεία υποβάλλονται εις διπλούν σε έντυπη μορφή στον οικείο Δήμο.
Οι Δήμοι παρακαλούνται:
να τα καταχωρίζουν σε ειδικό μητρώο, έτσι ώστε να είναι διαθέσιμα στις τριμελείς επιτροπές δειγματοληπτικού ελέγχου και να είναι δυνατή η μεταφορά τους στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, όταν τεθεί σε λειτουργία,
να συγκροτήσουν τις τριµελείς επιτροπές του άρθρου 2 του Κεφαλαίου Τρίτου του κανονισμού (οι οποίες απαρτίζονται από έναν δασολόγο ή γεωπόνο, έναν µηχανικό και έναν υπάλληλο του Τµήµατος Πολιτικής Προστασίας του Δήµου) που θα διενεργήσουν κατά την αντιπυρική περίοδο τις αυτοψίες – δειγματοληπτικούς ελέγχους,
να ενημερώσουν τους δημότες για την ισχύ του κανονισμού καιτις υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτόν. Προτείνεται, βάσει των αναρτημένων δασικών χαρτών (https://gis.ktimanet.gr/gis/forestsuspension), να εντοπίσουν τις περιοχές χωρικής τους αρμοδιότητας που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού για να δοθούν ειδικότερες οδηγίες στους δημότες που διαμένουν σε κτίρια εντός αυτών,
να μεριμνήσουν, στην περίπτωση οικισμών που περικλείονται από δασική ή δασώδη έκταση (άρθρο 4, Κεφάλαιο δεύτερο του κανονισμού) για την έγκαιρη εκπόνηση Εντύπου Αξιολόγησης Επικινδυνότητας και Τεχνικής Έκθεσης και για τη διαµόρφωση των διαβαθµισµένων περιµετρικών ζωνών προστασίας πέριξ των ορίων του οικισµού σε συνδυασμό με τη λήψη των απαιτούμενων μέτρων, σε συνεννόηση και συνεργασία µε τις αρµόδιες υπηρεσίες (τοπική αυτοδιοίκηση, δασική υπηρεσία) και σε εναρμόνιση με τυχόν ισχύοντα σχέδια Πολιτικής Προστασίας για την ασφαλή εκκένωση του οικισµού σε περίπτωση έκτακτου συµβάντος.
Προς διευκόλυνσή σας, σας γνωρίζουμε ότι στην κ.υ.α. προσαρτώνται ως Παράρτηματα, υποδείγματα του Σχεδίου Προετοιμασίας Εκκένωσης σε περίπτωση συμβάντος δασικής πυρκαγιάς, του Εντύπου Ετήσιας Δήλωσης Εφαρμογής μέτρων Πυρασφαλείας, του Εντύπου Ελέγχου Εφαρμογής των απαιτούμενων μέτρων Πυρασφαλείας, ενώ αναφέρονται και χρήσιμοι σύνδεσμοι για τη λήψη στοιχείων σχετικών με το αντικείμενο του κανονισμού.
Στο πλαίσιο της ομαλής έναρξης της εφαρμογής του Κανονισμού Πυροπροστασίας Ακινήτων εντός και πλησίον δασικών εκτάσεων και δεδομένου ότι οι διατάξεις του αποσκοπούν στην ενίσχυση του βαθµού πυροπροστασίας και της ανθεκτικότητας στη φωτιά των ακινήτων που γειτνιάζουν με δασικές περιοχές, παρακαλούμε για τις ενέργειές σας και για την κοινοποίηση της παρούσας στους εμπλεκόμενους φορείς σας.
Εγκύκλιος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας
