1. Απειλώντας τα παιδιά σας ότι θα φύγετε χωρίς αυτά
Έχει συμβεί σε όλους μας. Φτάνει η ώρα να φύγετε από το πάρκο και τα παιδιά δεν σας ακούνε. Τρέχουν, κρύβονται, αρνούνται. Εκνευρίζεστε όλο και περισσότερο. Είναι δελεαστικό να ακολουθήσετε αυτή την τακτική εφόσον τα παιδιά δεν συμμορφώνονται με ότι τους λέτε, όμως η απειλή της εγκατάλειψης (δεν έχει σημασία αν θα μπορούσε να φέρει αποτέλεσμα στην συγκεκριμένη περίπτωση) είναι εξαιρετικά επιζήμια για τα παιδιά.
Η αίσθηση του δεσίματος με τους γονείς, είναι ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα στην ανάπτυξη του παιδιού, ιδιαίτερα στα πρώτα χρόνια. Η απειλή εγκατάλειψης, ακόμα και με φαινομενικά ανάλαφρο τρόπο, μπορεί να ταρακουνήσει τα θεμέλια της ασφάλειας που αντιπροσωπεύετε στα μάτια του. Όταν λέτε φράσεις όπως “Φεύγω και σας αφήνω εδώ», αφήνετε ανοιχτό το ενδεχόμενο ότι κάποια στιγμή μπορεί να μην υπάρχει προστασία και φροντίδα για τα παιδιά. Για ένα παιδί, η σκέψη ότι θα μπορούσατε να το αφήσετε μόνο του σε μια δύσκολη στιγμή, είναι τρομακτική και μπορεί να σταματήσει να σας θεωρεί ως ασφαλή βάση.
Έτσι, την επόμενη φορά προσπαθήσετε με απλά λόγια να του εξηγήσετε πως έχει η κατάσταση. Αν ήρθε η ώρα να φύγετε από το πάρκο, προετοιμάστε το πρώτα, δεδομένου ότι οι απότομες αλλαγές είναι δύσκολες για τα παιδιά. Πείτε του για παράδειγμα, ότι σε πέντε λεπτά πρέπει να φύγετε γιατί είναι ώρα φαγητού. Στη συνέχεια υπενθυμίστε το κάθε λεπτό που περνάει, έτσι ώστε να προετοιμαστεί ψυχολογικά.
2. Λέγοντας ψέμματα στο παιδί σας
Ένας απλός, αλλά εξαιρετικά σημαντικό κανόνας στην ανατροφή των παιδιών είναι “Μην ψεύδεσθε στο παιδί σας.” Για παράδειγμα, λέγοντας στο παιδί σας ότι το κατοικίδιο ζώο που είχατε σπίτι έχει φύγει και ίσως επιστρέψει, ενώ στην πραγματικότητα το ζώο έχει πεθάνει, είναι ένα καλό παράδειγμα αυτού του λάθος που κάνουν οι γονείς. Όταν διαστρεβλώνουμε την αλήθεια με τέτοιους τρόπους, δεν το κάνουμε φυσικά κακόβουλα. Προσπαθούμε να μην πληγώσουμε τον συναισθηματικό κόσμο των τα παιδιών. Μπορεί να μην είμαστε σίγουροι για το πώς να χειριστούμε αυτές τις δύσκολες καταστάσεις, και να ελπίζουμε ότι θα αποφύγουμε τη συζήτηση, αλλά κάνοντας τα πράγματα να φαίνονται καλύτερα ή λέγοντας ψέματα για να προστατεύσουμε το παιδί μας από την στεναχώρια, τελικά δεν φέρνει κανένα αποτέλεσμα αλλά είναι και επιζήμιο για το παιδί.
Είναι όμως σημαντικό, η εξήγηση που θα δώσετε να είναι κατάλληλη για την ηλικία του παιδιού. Ένα πολύ μικρό παιδί δεν έχει ανάγκη από μια λεπτομερή εξήγηση του θανάτου. Λέγοντάς του ότι ήταν πολύ ηλικιωμένο το ζώο ή πολύ άρρωστο με μια σοβαρή ασθένεια και οι γιατροί δεν μπορούσαν να το κάνουν καλά, μπορεί να είναι αρκετό για το παιδί.
Αυτό το λάθος των γονιών, περιλαμβάνει πολλές φορές και την «στρέβλωση των συναισθημάτων” όπου πολλές ισχυριζόμαστε στα παιδιά, ότι αισθάνονται κάτι που όμως στην πραγματικότητα δεν το αισθάνονται, ή ακόμα συχνότερα, λέγοντάς τους ότι δεν αισθάνονται αυτό που στην πραγματικότητα αισθάνονται.
Για παράδειγμα, αν το παιδί σας λέει ότι φοβάται να πάει στο σχολείο την πρώτη φορά, αντί να του πείτε ότι δεν φοβάται ή ότι είναι ανόητο αν φοβάται, αναγνωρίστε τα συναισθήματα του παιδιού σας και ενεργήστε με βάση αυτό το δεδομένο.
Την επόμενη φορά που θα μπείτε στον πειρασμό να πείτε ένα μικρό ψέμα, σκεφτείτε έναν άλλο τρόπο. Είναι μια ευκαιρία για τα παιδά σας να ‘ωριμάσουν’. Πείτε την αλήθεια και βοηθήσετε το παιδί να τα βγάλει πέρα με την πάλη των συναισθημάτων. Μακροπρόθεσμα θα είναι πολύ καλύτερα για την ψυχική υγεία του.
3. Αγνοώντας την δικιά σας άσχημη συμπεριφορά
Οι γονείς μπορεί να ασπάζονται το παλιό δόγμα «Κάνε αυτό που λέω, όχι αυτό που κάνω», όμως αυτό αποδεδειγμένα δεν λειτουργεί. Τα παιδιά μαθαίνουν με βάση αυτά που βιώνουν. Απορροφούν σαν σφουγγάρια τα πάντα γύρω τους, και είναι εξαιρετικά ικανά να μαθαίνουν και να αντικατοπτρίζουν τις καλές και κακές συμπεριφορές, ακόμα και από τότε που είναι πολύ μικρά.
Αντανακλώντας στον εαυτό μας, την συμπεριφορά που περιμένουμε από τα παιδιά μας, είναι ένα από τα καλύτερα πράγματα που μπορούμε να κάνουμε ως γονείς. Αυτά που κάνετε, επηρεάζουν πολύ περισσότερο το παιδί, σε σχέση με αυτά που λέτε.
Για παράδειγμα, τα παιδιά των καπνιστών έχουν διπλάσιες πιθανότητες να καπνίζουν από τα παιδιά των μη καπνιστών γονέων, οι γονείς με υπερβολικό βάρος είναι πολύ πιο πιθανό να έχουν υπέρβαρα παιδιά από τους γονείς με φυσιολογικό βάρος. Ακόμα και πιο πολύπλοκες συμπεριφορές, όπως το πώς αντιμετωπίζετε τα άλλα μέλη της οικογένειας και πως αλληλεπιδράτε με τους ξένους, τα ζώα και το περιβάλλον, είναι παραδείγματα προς μίμηση για τα παιδιά σας.
Έτσι για παράδειγμα, εάν θέλετε το παιδί σας να σέβεται τον άλλον και να είναι ευγενικό, να δείχνετε και εσείς ανάλογη συμπεριφορά, ακόμα και όταν είστε θυμωμένοι ή διαφωνείτε με κάποιον. Εσείς, οι γονείς, είστε το πρότυπο στη ζωή του παιδιού σας.
4. Υποθέτωντας ότι αυτό που «δούλεψε» για το πρώτο σας παιδί, θα λειτουργήσει το ίδιο και στο δεύτερο παιδί
Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα με τις συμβουλές ανατροφής, είναι ότι η ίδια μέθοδος δεν ταιριάζει σε όλους. “Το ίδιο βραστό νερό που σκληραίνει το αυγό, μαλακώνει το καρότο”. Η ίδια γονική συμπεριφορά, μπορεί να έχει διαφορετικά αποτελέσματα ανάλογα με την προσωπικότητα του κάθε παιδιού.
Αν έχετε περισσότερα από ένα παιδιά, θα έχετε παρατηρήσει ότι δεν διαφέρουν μόνο ως προς την προσωπικότητα, αλλά και σε άλλες παραμέτρους, όπως οι συνήθειες του ύπνου, δυνατότητα προσοχής, το τρόπο διαβάσματος, κλπ. Είναι σημαντικό να θυμόσαστε ότι αυτό που λειτούργησε καλά για ένα παιδί, δεν σημαίνει ότι απαραίτητα θα λειτουργήσει το ίδιο και για τα άλλα.
Το ίδιο ισχύει και για το τι ανάγκες που είχατε εσείς όταν είσασταν παιδί, και τις ανάγκες έχει το παιδί σας. Μπορεί να είναι εντελώς διαφορετικές.
5. Με το να πανικοβληθείτε, επειδή το παιδί σας δεν τήρησε κάποιο κανόνα
Οι περισσότεροι γονείς έχουν διαμορφωμένες απόψεις για τα πράγματα που είναι καλά για το παιδί τους. Όταν το παιδί κάνει κάτι που το θεωρούν κακό, στεναχωριούνται και εκνευρίζονται πολύ.
Όμως μια “κακή” δραστηριότητα που γίνεται αραιά (όπως η ενασχόληση με βιντεοπαχνίδια που έχουν βία) , δεν θα είναι πολύ επιζήμια για την ανάπτυξη του παιδιού σας, εάν το υπόλοιπο 99 % των δραστηριοτήτων του είναι ευθυγραμμισμένες με τις πεποιθήσεις σας.
Εάν ένα παιδί μεγαλώνει με αγάπη, σε καλό οικογενειακό περιβάλλον και τα συναισθήματά του λαμβάνονται υπόψιν, τότε ‘κακές’ δραστηριότητες δεν θα έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη του παιδιού σας.
6. Τιμωρώντας το παιδί επειδή πέταξε πράγματα
Εκφράζοντας ένα παιδί το θυμό του, χτυπώντας ή πετώντας πράγματα, είναι μια απόλυτα φυσιολογική συμπεριφορά για ένα παιδί. Είναι ένας τρόπος για τα παιδιά, που είναι ανώριμα ψυχικά ακόμα, να εκφράσουν τα συναισθήματα τους.
Αντί για σταματήστε την συναισθηματική έξαρση του παιδιού, βοηθήστε το να καταλάβει τον λόγο που σας απογοητεύσε η συμπεριφορά του και δώστε του να καταλάβει ότι υπάρχει καλύτερος τρόπος να εκφράζει τα συναισθήματα του.
7. Προσπαθώντας να είστε φίλος με το παιδί, και όχι γονέας
Αυτό είναι ένα συχνό λάθος που κάνουν οι γονείς, ιδίως όσο μεγαλώνουν τα παιδιά τους . Όλοι οι γονείς θέλουν τα παιδιά τους να τους επιζητούν και να τους αγαπάνε , οπότε είναι εύκολο να διολισθήσουν στο ρόλο του φίλου, παρά στο ρόλο του γονέα. Είναι όμως πολύ σημαντικό να παραμείνουν γονείς και να βρούν τη σωστή ισορροπία στη σχέση τους με το παιδί.
8. Με το να θεωρείτε ότι φέρετε την αποκλειστική ευθύνη – ή αντίθετα καμία ευθύνη – στην ανάπτυξη του παιδιού σας
Όλοι έχουμε επίγνωση της σημασίας που έχει η ανατροφή που δίνουμε στα παιδιά. .Όμως μερικές φορές δίνουμε μυθικές διαστάσεις στο πόσο μπορούμε να επηρεάσουμε την πορεία ενος παιδιού.
Το να γίνετε γονέας γεμάτος άγχος και ενοχές είναι ένας σίγουρος τρόπος για να χαλάσετε τα παιδιά σας. Υπάρχουν πολλοί άλλοι παράγοντες εκτός από εσας, που επηρεάζουν την προσωπικότητα και την ανάπτυξή των παιδιών : τα γονίδια, άλλα μέλη της οικογένειας, το σχολείο, οι φίλοι, κλπ. Έτσι, αν κάτι πάει στραβά, μην το πάρετε προσωπικά , δεδομένου ότι δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι φταίτε εσείς.
Από την άλλη όμως, μην θεωρήσετε ότι δεν έχετε κανένα ρόλο στην ανάπτυξη του παιδιού σας. Μερικοί άνθρωποι το βλέπουν ανάποδα, ότι οι επιτυχίες και τα προβλήματα των παιδιών οφείλονται κυρίως στα γονίδια ή στους δάσκαλους στο σχολείο, και όχι στους ίδιους.
Και οι δύο ακραίες απόψεις, είναι λάθος. Η ανατροφή που θα του δώσετε είναι σημαντική στη ζωή του παιδιού, αλλά δεν είστε ο μόνος παράγοντας που θα καθορίσει την πορεία του.
