Ο Δήμος Βοΐου και φέτος στο πλαίσιο του εορτασμού της επετείου της ΜΑΧΗΣ ΤΗΣ ΣΙΑΤΙΣΤΑΣ διοργάνωσε μια ξεχωριστή εκδήλωση στο Κέντρο Πολιτισμού «ΑΡΗΣ & ΛΙΛΙΑΝ ΒΟΥΔΟΥΡΗ» θέλοντας να αναδείξει με ένα ιδιαίτερο τρόπο ιστορικά στοιχεία εκείνων των ημερών και μεγάλες προσωπικότητες της Σιάτιστας που διαδραμάτισαν έναν ιδιαίτερο ρόλο στην ιστορική των Βαλκανικών Πολέμων.
Η φετινή εκδήλωση «ΣΤΑ ΜΕΤΟΠΙΣΘΕΝ» είναι αφιερωμένη στην κορυφαία Ελληνίδα ζωγράφο και εξαιρετικά δυναμική γυναικεία προσωπικότητα, την Σιατιστινή Θάλεια (Θεολογία) Φλωρά – Καραβία την κόρη του ιερέα Χριστόδουλου Φλωρά από την Γεράνεια και της Αναστασίας Μουχτάρη – Γκερεχτέ.
Η οικογένεια Φλωρά έφυγε από την Σιάτιστα για την Κωνσταντινούπολη το 1874 τρία χρόνια μετά την γέννηση της Θάλειας. Για την προσωπικότητα και το έργο της ζωγράφου θα μιλήσει στο πρώτο μέρος της εκδήλωσης, η Διδάκτωρ κα Δέσποινα Τσουργιάνη, Ιστορικός Τέχνης, Επιστημονική Υπεύθυνη της Συλλογής Έργων Τέχνης της Alpha Bank, της οποίας η επιστημονική έρευνα επικεντρώθηκε στην Θάλεια έχοντας εκδώσει μάλιστα το βιβλίο με τίτλο «Θάλεια Φλώρα Καραβία».
Το 1912 η Θάλεια βρίσκεται στο Μόναχο και όταν μαθαίνει την κήρυξη των Βαλκανικών Πολέμων επιστρέφει στην Αθήνα και λαμβάνει ειδική άδεια για να μπορεί να ακολουθήσει τον ελληνικό στρατό. Από την Θεσσαλονίκη τον Νοέμβριο του 1912 ξεκινά μια πορεία που καταλήγει στα Γιάννενα και ολοκληρώνεται τον Μάρτιο του 1913, λίγες μέρες μετά την απελευθέρωση τους. Στέλνει συνεχώς ανταποκρίσεις στην αλεξανδρινή εφημερίδα της Αιγύπτου «ΕΦΗΜΕΡΙΣ» στην οποία εκδότης είναι ο σύζυγος της και λόγιος Νικόλαος Καραβίας. Πάντα έχει μαζί της το καβαλέτο με τα μολύβια και τα υπόλοιπα σύνεργα της ώστε όποτε έχει το κατάλληλο ερέθισμα ή εικόνα να το σκιτσάρει στο χαρτί.
Το 1936 αποφασίζει και εκδίδει το Λεύκωμα «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ – ΉΠΕΙΡΟΣ 1912-1913. ΕΝΤΥΠΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ.» που έχει πολλά από τα σκίτσα της και τα κείμενα το ανταποκρίσεων της. Το Λεύκωμα επανέκδωσε το 2012 η βουλή των Ελλήνων στα πλαίσια της εκατονταετηρίδας των βαλκανικών πολέμων. Το 2022 από την Ελληνική Βουλή έγινε έκθεση στην Αθήνα με σκίτσα της από το Μικρασιατικό Μέτωπο με αφορμή την επέτειο των 100 ετών της Μικρασιατικής τραγωδίας.
Στην σημερινή εκδήλωση, από το Λεύκωμα θα ακουστούν αποσπάσματα των ανταποκρίσεων της που ηχογραφήθηκαν με τις φωνές της Φώφη Ζαγορίτου και του Χάρη Σισμανίδη. Οι αναγνώσεις αυτές είναι ενσωματωμένες σε έξι θεματικά ψηφιακά βίντεο.
Θα αντιληφθούμε πως η Θάλεια εκτός από ταλέντο στην ζωγραφική είχε και μεγάλο ταλέντο στην αφήγηση και στην περιγραφή. Θα πειστούμε για το πόσο ξεχωριστή προσωπικότητα ήταν και θα διαπιστώσουμε πως δεν γράφει και ζωγραφίζει για να επευφημήσει μόνο τον Ελληνικό Στρατό και τον Κωνσταντίνο. Η Θάλεια θέλει να μας υπενθυμίσει πως, οι θριαμβευτικές νίκες δεν έχουν μόνο νίκες και πανηγυρισμούς, έχουν τους τραυματίες, τους νεκρούς, την δυστυχία και ίσως τον θάνατο πολλών προσφύγων και αιχμαλώτων, την σκληρή ζωή στα στρατόπεδα.
Η εκδήλωση και φέτος συνδιοργανώνεται με το Μουσικό Σχολείο Σιάτιστας που με το μουσικό του πρόγραμμα, μουσικά ακούσματα εκείνης της εποχής (μεταξύ άλλων του συνθέτη του Ολυμπιακού Ύμνου Σπύρου Σαμάρα που κατάγεται από την Σιάτιστα) θα μας βοηθήσει να νιώσουμε εντονότερα την ατμόσφαιρά της.
Το βίντεο που σήμερα αναρτήθηκε είναι το εισαγωγικό της εκδήλωσης.
ΛΑΖΑΡΟΣ ΚΩΤΣΙΚΑΣ
ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ, PhD
Ειδικός Συνεργάτης Δημ άρχου Βοΐου
