Μετά από πολυετή προετοιμασία και καθυστερήσεις, η ελληνική αναπτυξιακή τράπεζα ετοιμάζεται να ανοίξει τις πόρτες μολχεύοντας ευρωπαϊκά κεφάλαια προς όφελος της ανάπτυξης και της επιχειρηματικότητας.
Πολύ κοντά στη σύσταση της βρίσκεται η Αναπτυξιακή Τράπεζα, μετά την κατάθεση του σχετικού νομοσχεδίου εχθές, Τρίτη, στη Βουλή.
«Κλειδί» για την επιτυχή λειτουργία του νέου χρηματοδοτικού φορέα είναι «να διατηρηθεί πράγματι ανεξάρτητος από τις πρόσκαιρες πολιτικές πιέσεις και να εστιάζει πραγματικά στις μακροπρόθεσμες ανάγκες της οικονομίας», όπως δήλωσε πρόσφατα σε συνέντευξή του στο insider.gr o Άντριου ΜακΝτάουελ, αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΙΒ).
«Χρειάζεται ανεξάρτητη και επαγγελματική διακυβέρνηση ώστε να στοχεύει στους καλύτερους κλάδους, τις καλύτερες εταιρείες και τα πραγματικά κενά της αγοράς. Αυτή είναι η πρόκληση σε κάθε χώρα», υπογράμμισε ο κ. ΜακΝτάουελ, τονίζοντας ότι «ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες».
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του υπουργείου Οικονομίας, η Αναπτυξιακή Τράπεζα θα κινητοποιήσει, μέσω μόχλευσης, επενδύσεις άνω των 11 δισ. ευρώ. Η τράπεζα θα είναι αυτοχρηματοδοτούμενη και τα κονδύλια θα προέρχονται από το ΕΣΠΑ, το τραπεζικό σύστημα, αλλά και ιδιώτες επενδυτές. Η τράπεζα θα λειτουργεί ως ανώνυμη εταιρεία, δεν θα παρέχει απ΄ευθείας χρηματοδότηση σε επιχειρήσεις, αλλά μέσω του τραπεζικού συστήματος ή επενδυτικών κεφαλαίων ενώ θα παρέχει και συμβουλευτικές υπηρεσίες προς τις επιχειρήσεις.
Ας δούμε 3+1 απαντήσεις που δίνει το Υπουργείο Ανάπτυξης για την τράπεζα που βρίσκεται «στα σκαριά»:
1. Σε τι διαφέρουν οι αναπτυξιακές από τις εμπορικές τράπεζες;
Οι δημόσιες αναπτυξιακές τράπεζες δεν δέχονται καταθέσεις μετρητών και δεν υπόκεινται σε καθεστώς εποπτείας βάσει της Βασιλείας ΙΙ που ισχύει για τις εμπορικές τράπεζες.
Επικεντρώνονται περισσότερο σε δραστηριότητες παραγωγικού δανεισμού και συνήθως αναλαμβάνουν τη χρηματοδότηση μακροπρόθεσμων projects με μεγάλα κοινωνικά οφέλη, όπως projects έρευνας κι ανάπτυξης (R&D), υποδομών κλπ. που ωστόσο απαιτούν υψηλή χρηματοδότηση κι ενέχουν υψηλότερους κινδύνους.
Το κέρδος δεν αποτελεί απώτερο στόχο τους αλλά διασφαλίζει τη βιωσιμότητά τους. Σκοπός των εθνικών αναπτυξιακών τραπεζών είναι η μεγιστοποίηση των αναπτυξιακών και κοινωνικών αποδόσεων. Για τη χρηματοδότηση ενός έργου μια δημόσια Αναπτυξιακή Τράπεζα λαμβάνει υπόψη, εκτός των χρηματοοικονομικών αποδόσεων, τα κοινωνικά οφέλη (social benefits) και τις θετικές εξωτερικότητες που δημιουργεί ένα τέτοιο project για την κοινωνία όπως και τη συνεισφορά του στην οικονομική και κοινωνική βιώσιμη ανάπτυξη, στην αύξηση της απασχόλησης και του προσωπικού εισοδήματος.
2. Τι μπορεί να προσφέρει η Αναπτυξιακή Τράπεζα στη χώρα μας;
• Να αντιμετωπίσει την αδυναμία του τραπεζικού συστήματος να χρηματοδοτήσει επαρκώς την πραγματική οικονομία.
• Να διορθώσει τις δυσλειτουργίες και ανεπάρκειες της αγοράς λόγω ασύμμετρης πληροφόρησης, εξωτερικών παραγόντων ή/και ατελούς ανταγωνισμού.
• Να ενισχύσει την προσφορά υπηρεσιών και την εξυπηρέτηση των πολιτών που διακυβεύεται από την υψηλή συγκέντρωση στην ελληνική αγορά, ιδιαίτερα στην περιφέρεια όπου οι εμπορικές τράπεζες έχουν μειώσει δραστικά και συνεχίζουν να μειώνουν τον αριθμό των υποκαταστημάτων τους.
• Να ενισχύσει την υγιή, καινοτόμο κι εξωστρεφή επιχειρηματικότητα, καλύπτοντας το χρηματοδοτικό κενό και διευκολύνοντας την πρόσβαση στη χρηματοδότηση πολύ μικρών, μικρομεσαίων και νεοφυών επιχειρήσεων.
• Να καλύψει το κενό χρηματοδότησης μεσομακροπρόθεσμων αναπτυξιακών έργων διαρθρωτικού μετασχηματισμού κι οικονομικής εκβιομηχάνισης με μεγάλα οφέλη για την κοινωνία. Τέτοιου είδους projects είναι τα έργα υποδομών, εκπαίδευσης, καινοτομίας, έρευνας κι ανάπτυξης (R&D), έργα για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, την ενεργειακή επάρκεια και την προώθηση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας.
• Να υπάρξει ένας διακριτός φορέας που θα λειτουργεί επικουρικά στα αναπτυξιακά σχέδια της τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης και να αντιμετωπιστεί το brain drain.
3. Τι υπηρεσίες θα προσφέρει;
- Δάνεια και πιστώσεις σε επιχειρήσεις
- Παροχή εγγυήσεων, αντεγγυήσεων και επιχορηγήσεων υπέρ επιχειρήσεων
- Σύσταση ή/και συμμετοχή σε σχήματα στήριξης νεοφυών και καινοτόμων επιχειρήσεων, θερμοκοιτίδων επιχειρηματικότητας και φορέων στήριξης της επιχειρηματικότητας
- Συμβουλευτική υποστήριξη σε ιδρύματα κι οργανισμούς του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, παροχή τεχνογνωσίας και εκπαίδευσης σε επιχειρήσεις
- Εκπόνηση μελετών του μακροοικονομικού και μικροοικονομικού περιβάλλοντος της χώρας προς εντοπισμό και αντιμετώπιση της αναποτελεσματικότητας και των αδυναμιών της αγοράς
- Χρηματοδότηση μακροπρόθεσμων έργων με σημαντικά κοινωνικά οφέλη όπως έργα που σχετίζονται με την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή επάρκεια (με σημαντικές θετικές περιβαλλοντικές εξωτερικότητες για το σύνολο της κοινωνίας
4. Πώς θα διευκολύνει την απευθείας άντληση ευρωπαϊκών κονδυλίων
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαθέτει όλο και μεγαλύτερο τμήμα των κεφαλαίων του προϋπολογισμού της ΕΕ μέσω χρηματοδοτικών μέσων με σκοπό να μεγιστοποιηθεί ο αντίκτυπος των δημόσιων κεφαλαίων στην πραγματική οικονομία. Τα μέσα αυτά κατά κανόνα επιτυγχάνουν τους στόχους μόχλευσης δημοσίων κεφαλαίων που επενδύονται σε αυτά. Οι Εθνικές Αναπτυξιακές Τράπεζες θα μπορούσαν στο μέλλον να διαδραματίσουν σημαντικότερο ρόλο κατά την εφαρμογή τους.
Στόχος του InvestEU είναι να ενθαρρύνει τη συμμετοχή επενδυτών του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα στη χρηματοδότηση και σε επενδυτικά έργα, μέσω της παροχής εγγυήσεων από τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Το νέο πρόγραμμα θα αποτελεί μονοαπευθυντική θυρίδα για όλα τα υφιστάμενα μέσα και οι άλλοι εταίροι υλοποίησης πέραν της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, οι εθνικές αναπτυξιακές τράπεζες και τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που δραστηριοποιούνται στην Ευρώπη θα έχουν τη δυνατότητα απευθείας πρόσβασης στην εγγύηση της ΕΕ.
Πηγή:Reader.gr