Αν και η προτεραιότητα σήμερα είναι η αντιμετώπιση της πανδημίας, δεν πρέπει να παραγνωριστεί ότι η μετατροπή των νοσοκομείων σε μονοθεματικά αποστερεί από χιλιάδες πολίτες υπηρεσίες εξίσου κρίσιμες (τακτικά εξωτερικά ιατρεία, χειρουργεία όλων των κατηγοριών, υποστήριξη ατόμων με χρόνιες παθήσεις κ.ά.).
Μια σύγκριση του τι κάναν τα νοσοκομεία την προ Covid περίοδο με το τι κάνουν σήμερα καταδεικνύει εύκολα του λόγου το αληθές.
Από το πρώτο κύμα της πανδημίας και έπειτα ήταν κοινή διαπίστωση μεταξύ των επιστημόνων ότι ο ιός θα επανέλθει με εντονότερους ρυθμούς και ότι το Δημόσιο Σύστημα Υγείας θα δοκιμαζόταν σκληρά, ξεπερνώντας ίσως τα όρια των αντοχών του, κάτι που δυστυχώς συνέβη. Η κυβέρνηση επαναπαυόμενη στην επιτυχία της αρχικής αντιμετώπισης της πανδημίας και διαχειριζόμενη το θέμα επικοινωνιακά δεν έκανε ότι ήταν απαραίτητο για να προετοιμάσει το σύστημα για τα χειρότερα ενδεχόμενα, ούτε πήρε τα κατάλληλα μέτρα για τον περιορισμό της διασποράς (μαζική συνταγογράφηση των μοριακών τέστ, συστηματικοί έλεγχοι σε εργασιακούς χώρους, αποτελεσματική ιχνηλάτηση και απομόνωση των ύποπτων και επιβεβαιωμένων περιστατικών και πολλά άλλα). Δεν πραγματοποίησε επιδημιολογικές στοχευμένες μελέτες για περιοχές με ιδιάζοντα χαρακτηριστικά όπως η Π.Ε Κοζάνης που καταγράφει αρνητικούς δείκτες ρεκόρ, έπειτα μάλιστα από πολύμηνους και αυστηρότατους περιορισμούς (την περασμένη εβδομάδα στην περιοχή κατεγράφη το δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό κρουσμάτων ανά 100.000 κατοίκους, μεταξύ όλων των περιοχών της χώρας). Αν δεχθούμε σε αυτό το σημείο το γελοίο επιχείρημα περί «ατομικής ευθύνης», θα πρέπει να δεχθούμε ταυτόχρονα ότι οι κάτοικοι του Ν. Κοζάνης είναι «ανεύθυνοι» και ότι οι κάτοικοι όλων των άλλων περιοχών της χώρας «υπεύθυνοι».
Η κυβέρνηση των αρίστων απέτυχε λοιπόν παταγωδώς τόσο στα θέματα υγείας όσο και στα θέματα των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας, όπως μαρτυρούν άλλωστε όλα τα βασικά οικονομικά μεγέθη. Η εξήγηση είναι απλή: Ιδεοληψίες, συμφέροντα και διαχειριστική ανικανότητα χαρακτηρίζουν τα πεπραγμένα της. Ως προς την πανδημία, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Λοιμώξεων (ECDC) κατατάσσει την Ελλάδα στο βαθύ κόκκινο, ενώ σύμφωνα με το Bloomberg η χώρα έχει υποβαθμιστεί κατά είκοσι θέσεις στην αντιμετώπισή της και βρίσκεται πλέον στην 40η θέση, ανάμεσα στις 53 χώρες που αυτό αξιολογεί. Άρα δεν τα λέμε μόνο εμείς, διακατεχόμενοι δήθεν από αντιπολιτευτικό μένος.
Για την Δυτική Μακεδονία τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα. Το νοσοκομείο Κοζάνης δεν μπορεί να δεχθεί επιπλέον περιστατικά covid, τόσο λόγο της έλλειψης κρεβατιών όσο και κυρίως της υποστελέχωσης (8 μόνιμοι ιατροί στην Παθολογική και τα ΤΕΠ στις αρχές του 2020 και μόνο 2 σήμερα). Αν συμβεί κάτι και στους εναπομείναντες 2, τότε απλά θα καταρρεύσει το όλο σύστημα. Στο νοσοκομείο Πτολεμαΐδας έχουν αναπτυχθεί 80 κλίνες για Covid, είναι ονομαστικές και δεν μπορούν να υποστηριχθούν επίσης λόγω έλλειψης προσωπικού. Σε όλα τα νοσοκομεία της Δυτ. Μακεδονίας οι άλλες δραστηριότητες έχουν σημαντικά απομειωθεί.
Τα παραπάνω είναι γεγονότα, είναι απλή στατιστική, αποτρόπαια ωστόσο στατιστική που εντείνει την ανασφάλεια των πολιτών και αυξάνει την επικινδυνότητα στην αντιμετώπιση των προβλημάτων υγείας. Γιατί όμως φθάσαμε ως εδώ;
- Η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας ως προς την πρόληψη και κυρίως την εξατομικευμένη υποστήριξη συστηματικά απαξιώθηκε. Ο θεσμός του οικογενειακού ιατρού εγκαταλείφθηκε, με αποτέλεσμα να αυξηθεί δραστικά η πίεση προς τα νοσοκομεία και να αφεθούν στην τύχη τους χιλιάδες συμπολίτες μας, χωρίς κατευθυντήριες οδηγίες, χωρίς συμβουλευτική, χωρίς κατ’ οίκον φαρμακευτική αγωγή και υποστήριξη.
- Το Δημόσιο Σύστημα Υγείας δεν στελεχώθηκε με το αναγκαίο προσωπικό, σε συνθήκες μάλιστα δημοσιονομικής χαλαρότητας. Προκηρύξεις έτοιμες από τον Μάιο του 2019, ενεργοποιήθηκαν μόλις τον Φεβρουάριο του 2020 και έκτοτε ότι έγινε, έγινε με μεγάλη φειδώ. Δεν υπήρξαν ουσιαστικά κίνητρα για την προσέλκυση νέων ιατρών, όπως για παράδειγμα αύξηση αποδοχών, μονιμοποίηση επιλαχόντων από προκηρύξεις και πολλά άλλα, εφόσον έχει αποδειχθεί τώρα πια περίτρανα ότι ο ρόλος και η σημασία αυτού του συστήματος είναι αναντικατάστατος. Προφανώς, ότι ισχύει για τους ιατρούς ισχύει και για τις άλλες κατηγορίες προσωπικού, υπάρχουν σημαντικότατες ελλείψεις και δεν τους αναγνωρίζεται και το αυτονόητο, η ένταξή τους τουλάχιστον στα βαρέα και ανθυγιεινά. Θα ήταν πράγματι πολύ διαφωτιστικό να δημοσιοποιηθούν ποσοτικά στοιχεία για το διαθέσιμο προσωπικό όλων των κατηγοριών στην προ και μετά Covid περίοδο. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι τα τοπικά ΜΜΕ δεν μεροληπτούν υπερ της κυβέρνησης. Ας το προκαλέσουν.
- Δεν υπήρξε καμία προσπάθεια για συνέργειες με το Ιδιωτικό Τομέα Υγείας (ιατροί, ιδιωτικές κλινικές, εργαστήρια και άλλοι) ώστε να αντιμετωπιστεί η κρίση, αξιοποιώντας σε συνθήκες, στην κυριολεξία πολέμου, σημαντικές δυνάμεις με ένα συντονισμένο τρόπο και στην κατεύθυνση της ικανοποίησης των πραγματικών αναγκών. Σε ζητήματα που έχουν να κάνουν με τη ζωή και τον θάνατο, οι έννοιες «επίταξη» και «επιστράτευση» είναι γνωστές και στον τελευταίο δεκανέα του ελληνικού στρατού. Στα καθ΄ ημάς είναι τελείως άγνωστες.
- Περιφέρεια, Δήμοι, Ιατρικοί Σύλλογοι, Στρατός, 3η ΥΠΕ, Διοικήσεις Νοσοκομείων και όποιοι άλλοι θα μπορούσαν κάλλιστα να σχεδιάσουν τη δημιουργία και αποτελεσματική υποστήριξη μιας δομής αποκλειστικά για τα περιστατικά Covid, αφήνοντας όλες τις άλλες δραστηριότητες αλώβητες. Δεν το πράξανε, μάλλον χάσαμε τον πόλεμο, χωρίς ουσιαστικά να δώσουμε τις απαραίτητες μάχες. Οι συνέπειες είναι ορατές σήμερα, αλλά τα αποτελέσματα της έλλειψης του τωρινού σχεδιασμού θα είναι μακροπρόθεσμα εξαιρετικά αρνητικά.
- Δεν υπάρχει ούτε σχέδιο Α, ούτε Β, ούτε C, όπως διατείνεται τοπικός διοικητής. Αυτά είναι απλά γράμματα της λατινικής αλφαβήτου. Κάποιος άλλος θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τα αντίστοιχα κινέζικα για να εντυπωσιάσει περισσότερο. Το μόνο σχέδιο που υπάρχει είναι το «βλέποντας και κάνοντας», ελπίζοντας ότι θα ξημερώσει μία καλύτερη μέρα. Πραγματικό σχέδιο Α θα ήταν αν στο σύστημα που διοικεί, πριν από οτιδήποτε άλλο, ρίχνονταν στη μάχη όλες οι διαθέσιμες δυνάμεις, κάτι που κατά κοινή ομολογία δεν έγινε. Γι’ αυτό άλλωστε και το burn out για κάποιους που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή και τραβάν το κουπί. Πραγματικά σχέδια Β και C θα είχαμε αν δεν επαναπαυόμασταν στην καλοκαιρινή ραστώνη και ενεργούσαμε με βάση τα όσα ήδη αναφέρθηκαν.
Τελικά ποιος φταίει για ότι μας συμβαίνει;
Παραφράζοντας τον Βάρναλη
- Φταίει το ζαβό το ριζικό μας!
- Φταίει ο Θεός που μας μισεί!
- Φταίει το κεφάλι το κακό μας!
- Φταίει πρώτα από όλα το κρασί!
- Ποιος φταίει; Ποιος φταίει; Κανένα στόμα δεν το βρε και δεν το ‘πε ακόμα.
- Μα πως; Φταίμε όλοι εμείς! Ο μόνος που δεν φταίει είναι το επιτελικό κράτος των αρίστων!!!
ΝΕ ΚΟΖΑΝΗΣ ΣΥΡΙΖΑ-ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ
ΤΜΗΜΑ ΥΓΕΙΑΣ