Εξελίξεις προκαλεί η συνάντηση των πρωθυπουργών Τσίπρα και Ζάεφ στο παγωμένο Νταβός για το όνομα των Σκοπίων.
Παρά τους εγγενείς κινδύνους που περιέκλειε η συνάντηση κορυφής (χωρίς να έχει προηγηθεί κάποια εμφανής και ουσιαστική σύγκλιση απόψεων μεταξύ των δύο πλευρών σε κατώτερο διπλωματικό επίπεδο, ως είθισται στη διπλωματία), η τρίωρη συνομιλία των δύο πρωθυπουργών κρίνεται από διπλωματικούς και πολιτικούς παρατηρητές, αν όχι «επιτυχής», σε κάθε περίπτωση «μη αποτυχημένη». Που συμβάλλει στο να διατηρηθούν ανοικτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας, αλλά και ενεργές οι ελπίδες για πιθανή πρόοδο προς επίλυση του χρονίζοντος προβλήματος.
Η ρητή και δημόσια αναφορά του πρωθυπουργού ότι, παρά την καλή διάθεση που επιδεικνύει η Ελλάδα για καλές σχέσεις επ’ ωφελεία και των δύο χωρών αλλά και της σταθερότητας στα Βαλκάνια, «δεν θέλουμε να λύσουμε μόνο το θέμα του ονόματος, πρέπει πρώτα να αντιμετωπίσουμε τον αλυτρωτισμό, σε όλες τις μορφές, με εγγυήσεις ότι δεν θα αφήσουμε κανένα ανοικτό παράθυρο ώστε να δημιουργηθούν παρόμοιες προκλήσεις στο μέλλον...», εκ των πραγμάτων δίνει μια απάντηση σε όλες τις ενστάσεις και υποψίες που έχουν διατυπωθεί από την αντιπολίτευση.
In fact, ο πρωθυπουργός δήλωσε μεν δημόσια, παρουσία του κ. Ζάεφ, ότι «είναι διατεθειμένος να προωθήσει στην ελληνική Βουλή, ως ένδειξη καλής θέλησης, διαδικασίες που η δική μου κυβέρνηση είχε αναστείλει, όπως την υποψηφιότητα των Σκοπίων για την Πρωτοβουλία της Αδριατικής και την κύρωση της 2ης φάσης της συμφωνίας», αλλά κατέστησε απολύτως σαφές πως για να προχωρήσει η ενταξιακή πορεία των Σκοπίων στην ΕΕ και η ένταξη στο ΝΑΤΟ «θα πρέπει να βρεθεί λύση στο σύνολο των ανοιχτών θεμάτων», δηλαδή συμφωνία για σύνθετη ονομασία erga omnes, καθώς επίσης και τα ζητήματα του αλυτρωτισμού.
In each case, η βάση για μία συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών είναι η σύνθετη ονομασία, για όλες τις χρήσεις, while Mr.. Ζάεφ υποσχέθηκε ότι ως κίνηση καλής θέλησης η κυβέρνησή του θα αλλάξει το όνομα στο αεροδρόμιο της χώρας του (λέγεται «Μέγας Αλέξανδρος») και στην εθνική οδό, ώστε να πείσει ότι δεν υπάρχουν αλυτρωτικές βλέψεις σε βάρος της Ελλάδας.
Τουλάχιστον στις δημόσιες δηλώσεις των δύο ανδρών, however, δεν έγινε κουβέντα για αλλαγή στο Σύνταγμα των Σκοπίων, το οποίο περιέχει αλυτρωτικά άρθρα, εις βάρος της Ελλάδας. Μένει να φανεί, hereinafter, πόσα περιθώρια έχει στην πραγματικότητα ο κ. Ζάεφ στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό της χώρας του για πρωτοβουλίες στα αλυτρωτικά θέματα: το Σάββατο έχει προγραμματιστεί να διεξαχθεί Συμβούλιο πολιτικών αρχηγών στη γειτονική χώρα, ώστε να φανεί εάν είναι δυνατή μια ευρεία εθνική συναίνεση σε μία λύση για το όνομα.
Αντιδράσεις στην αξιωματική αντιπολίτευση
Η Νέα Δημοκρατία με ανακοίνωσή της κατηγόρησε τον κ. Τσίπρα ότι δεν μπορεί να διαπραγματευτεί με βάση το εθνικό συμφέρον, ενώ στάθηκε ιδιαίτερα στο ότι από τους δύο άνδρες δεν έγινε καμία αναφορά για την αναθεώρηση του Συντάγματος των Σκοπίων.
As mentioned in the announcement: «Η επίλυση του προβλήματος μεταξύ της Ελλάδος και της ΠΓΔΜ έχει ως απαραίτητη προϋπόθεση την αναθεώρηση του Συντάγματος της γειτονικής χώρας προκειμένου να αλλάξει το όνομα της και να απαλειφθούν οι αλυτρωτικές θέσεις. Για αυτή την κρίσιμη παράμετρο ούτε ο κ. Τσίπρας ούτε ο κ. Ζάεφ έκαναν την παραμικρή αναφορά. Είναι σαφές ότι ο κ. Τσίπρας δεν μπορεί να διαπραγματευτεί με βάση το εθνικό συμφέρον».
Δημοκρατική Συμπαράταξη: Εν κρυπτώ διπλωματία από τον Τσίπρα, ακροδεξιά στροφή από τον Μητσοτάκη
Η Φώφη Γεννηματά, from her side, έκανε λόγο για «εν κρυπτώ διπλωματία», ενώ άφησε αιχμές και κατά της Νέας Δημοκρατίας. Η επικεφαλής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης τους καταλόγισε «παιχνίδια διχασμού».
Analytically: «Η εν κρυπτώ διπλωματία συνεχίζεται. Mr.. Τσίπρας οφείλει τουλάχιστον να απαντήσει αν ανέλαβε δεσμεύσεις για την προώθηση της ενταξιακής διαδικασίας της ΠΓΔΜ χωρίς προηγούμενη λύση στο πρόβλημα. Από την άλλη μεριά, η σημερινή τοποθέτηση του κ. Μητσοτάκη για μη λύση στο ζήτημα της ΠΓΔΜ επιβεβαιώνει την πλήρη ακροδεξιά στροφή του και δεν εξυπηρετεί τα εθνικά συμφέροντα. Δυστυχώς ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ εξακολουθούν να διχάζουν τον ελληνικό λαό παίζοντας στην πλάτη του παιχνίδια με τα εθνικά θέματα».
Η θέση της ΝΔ
Νωρίτερα το απόγευμα της Τετάρτης ο πρόεδρος της ΝΔ, πριν ακόμη αρχίσει η συνάντηση Τσίπρα – Ζάεφ στο Νταβός, μίλησε στην Πολιτική Επιτροπή του κόμματός του και πρότεινε «η λύση του Σκοπιανού να αναζητηθεί σε άλλη συγκυρία, δεν θα γίνουμε συνένοχοι στον τραυματισμό του έθνους, δεν είναι δυνατόν να διχάσουμε τους Έλληνες για να ενώσουμε τους Σκοπιανούς», φράση που ερμηνεύθηκε και από στελέχη της ΝΔ ως σκλήρυνση της στάσης του κόμματος μετά το συλλαλητήριο της Θεσσαλονίκης και της αμηχανίας ενόψει του συλλαλητηρίου της Αθήνας, την επόμενη Κυριακή…
Θολή η προοπτική λύσης
Παρά την καλή διάθεση που διαπιστώθηκε, σε δημόσιο επίπεδο τουλάχιστον, κατά τη μακρά συνάντηση Τσίπρα – Ζάεφ, η προοπτική επίτευξης συνολικής λύσης κοινά αποδεκτής (name, αλυτρωτικά, αλλαγή Συντάγματος για γλώσσα, εθνότητα κ.λπ.) παραμένει ιδιαιτέρως αμφίβολη. Κυρίως από πλευράς εσωτερικών συσχετισμών σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο στα Σκόπια. Mr.. Ζάεφ έχει δεσμευθεί ότι την όποια λύση θα τη θέσει με δημοψήφισμα υπό την κρίση του λαού των Σκοπίων, που διαπνέεται από έντονα εθνικιστικά αισθήματα. And at the same time, ο σημερινός διαλλακτικός -όπως εμφανίζεται- πρωθυπουργός δεν διαθέτει στη σκοπιανή Βουλή την απαραίτητη πλειοψηφία για να περάσει τις συνταγματικές αλλαγές που απαιτούνται για την αντιμετώπιση του «αλυτρωτισμού».
Both Mr.. Τσίπρας όσο και ο κ. Ζάεφ θέλουν να δείχνουν (και στο εσωτερικό, αλλά κυρίως στον διεθνή παράγοντα, την ΕΕ και το ΝΑΤΟ) ότι κάνουν ό,τι είναι δυνατόν, «αλλά» τελικά δεν είναι αποκλειστικά στο χέρι τους να επιβάλουν λύση. Especially, in fact, Mr.. Tsipras, έτσι όπως χειρίσθηκε (με επικοινωνισμούς και «κολπάκια») το όλο ζήτημα, και με τις αμφισημίες, αμηχανίες και έλλειψη εξαρχής ξεκάθαρης θέσης της αντιπολίτευσης, βρίσκεται σε προνομιακή θέση (πάντα με όρους επικοινωνίας και εντυπώσεων, που κυρίως τον ενδιαφέρουν) είτε βρεθεί λύση, οπότε θα την καρπωθεί, είτε δεν βρεθεί, οπότε θα ρίξει την ευθύνη στην αντιπολίτευση και στα Σκόπια, να προβάλλεται ως «νικητής»!
