Το Βόιο, που κάποτε έσφυζε από ζωή, σήμερα έχει μετατραπεί σε ένα σχεδόν εγκαταλειμμένο τοπίο. Κάποτε η περιοχή αυτή ήταν γεμάτη από ανθρώπους που εργαζόταν τη γη με μόχθο και καλλιεργούσαν με αγάπη το μικρό τους παράδεισο.
Ο παλμός του βίου τους ακουγόταν από τα στενά σοκάκια μέχρι τα ψηλά βουνά που αγκαλιάζουν το Βόιο. Λέμε πώς το Βόιο είναι στο παρά πέντε Δυστυχώς, όμως, σήμερα δεν είναι πια έτσι. Το Βόιο είναι στο και δέκα. Έχει ερημώσει. Σπίτια που κάποτε φιλοξενούσαν οικογένειες, τώρα στέκονται σιωπηλά, με τις πόρτες και τα παράθυρα κλειστά, σαν μάρτυρες μιας εποχής που έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Οι δρόμοι που άλλοτε ήταν γεμάτοι παιδιά και γερόντια, τώρα είναι άδειοι, γεμάτοι μόνο με τη σκόνη του χρόνου. Η πληθυσμιακή μείωση είναι εμφανής, και οι αιτίες της είναι βαθύτερες και πιο πολύπλοκες από ό,τι φαίνεται με την πρώτη ματιά. Η μετανάστευση προς τις μεγάλες πόλεις, η έλλειψη επενδύσεων και υποδομών, η αδυναμία να προσφέρουν οι άνθρωποι του ευκαιρίες για ένα καλύτερο μέλλον, οδήγησαν τη νέα γενιά να αναζητήσει αλλού τη ζωή τους. Σιγά-σιγά, οι ηλικιωμένοι μένουν μόνοι τους να κοιτάζουν τα ερημωμένα σπίτια και τις ανοιχτές αυλές που είχαν κάποτε γεμίσει με ζωή. Με τον καιρό, το Βόιο έχει αποχαιρετήσει την άνθηση του παρελθόντος και έχει προσαρμοστεί στη σιωπή και την απομόνωση του παρόντος. Οι κάτοικοι που απομένουν, κοιτάζουν το μέλλον με αβέβαιη ματιά, χωρίς να γνωρίζουν αν κάποια στιγμή θα καταφέρουν να αναστρέψουν την πορεία της παρακμής ή αν το Βόιο, σιγά-σιγά, θα γίνει απλώς μια ανάμνηση για εκείνους που κάποτε το αγαπούσαν. Η αναζωογόνηση του Βοΐου απαιτεί συνδυασμό στρατηγικών που θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής, θα προσελκύσουν νέους κατοίκους και θα ενισχύσουν την τοπική οικονομία. Ορισμένες λύσεις που θα μπορούσαν να αναστηλώσουν το Βόιο και να το φέρουν ξανά στη ζωή περιλαμβάνουν:
1. Στήριξη Τοπικής Οικονομίας και Αγροτικής Παραγωγής • Ενίσχυση της αγροτικής παραγωγής και της τοπικής βιομηχανίας:
Παροχή κινήτρων για την καλλιέργεια προϊόντων με μοναδικά χαρακτηριστικά (π.χ. βιολογικά προϊόντα, παραδοσιακές ποικιλίες) που να μπορούν να εξάγονται ή να πωλούνται στις πόλεις. Στήριξη της δημιουργίας μικρών οικοτεχνιών ή παραγωγής τοπικών προϊόντων.
Συνεργασία με τοπικούς αγρότες: Οργανώνοντας συνέδρια, εργαστήρια ή φόρουμ, να ενισχυθεί η εκπαίδευση των αγροτών σε νέες τεχνολογίες, βιώσιμες καλλιέργειες και καινοτόμες πρακτικές που να προάγουν την οικονομική ανάπτυξη και την περιβαλλοντική συνείδηση.
2. Δημιουργία Ευκαιριών Εργασίας για Νέους • Ανάπτυξη ψηφιακών υποδομών:
Προώθηση της ψηφιακής σύνδεσης και της δυνατότητας εργασίας εξ αποστάσεως για να προσελκύσει νέους ανθρώπους που εργάζονται στον τομέα της τεχνολογίας, της τέχνης • Επιδοτήσεις και επιχορηγήσεις για νέες επιχειρήσεις: Κίνητρα για την ίδρυση νέων επιχειρήσεων, όπως εστιατόρια, καταστήματα ή καφενεία, που θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας και θα συμβάλουν στην αναβίωση του κοινωνικού ιστού.
3. Στρατηγικές Τουρισμού και Πολιτιστικής Ανάπτυξης • Προβολή της τοπικής κληρονομιάς και πολιτισμού:
Δημιουργία τουριστικών διαδρομών που να αναδεικνύουν την ιστορία, την παράδοση και τις φυσικές ομορφιές του τόπου. Πολιτιστικά φεστιβάλ, παραδοσιακά γλέντια ή εκδηλώσεις που συνδέονται με τη γη και τη φύση μπορεί να προσελκύσουν επισκέπτες και να δημιουργήσουν έσοδα.
• Ανάπτυξη αγροτουρισμού: Δημιουργία ξενώνων ή αγροτουριστικών καταλυμάτων σε παραδοσιακά σπίτια ή αγροκτήματα, ώστε οι επισκέπτες να ζήσουν την εμπειρία της μοναδικής καθημερινότητας στο Βόιο. Η συνεργασία με τοπικούς παραγωγούς για την προβολή προϊόντων μπορεί να ενισχύσει αυτήν την προσπάθεια.
• Διατήρηση παραδοσιακής αρχιτεκτονικής: Αναστήλωση παλιών κτηρίων και κατοικιών ώστε να διατηρηθεί η παραδοσιακή εικόνα του Βοΐου, προσφέροντας ταυτόχρονα σύγχρονες ανέσεις. Με αυτόν τον τρόπο, ο τόπος θα αποκτήσει χαρακτήρα και θα διατηρήσει τη σύνδεση με το παρελθόν.
4. Υποδομές και Βασικές Υπηρεσίες • Βελτίωση υποδομών:
Οι δρόμοι, οι υπηρεσίες ύδρευσης, ηλεκτροδότησης και αποχέτευσης πρέπει να εκσυγχρονιστούν και να ενισχυθούν για να δημιουργηθεί ένα βιώσιμο και ασφαλές περιβάλλον.
5. Προγράμματα Εκπαίδευσης και Ευαισθητοποίησης • Σχολεία και εκπαιδευτικά προγράμματα για τα παιδιά:
Ανάπτυξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων που να συνδυάζουν τη μάθηση με τη φύση και τις παραδοσιακές τέχνες. Αυτό θα δημιουργήσει ένα ενδιαφέρον για τις νέες γενιές να παραμείνουν στο χωριό και να συνδεθούν με την τοπική τους κληρονομιά.
• Δημιουργία κοινών δράσεων για την κοινωνική συνοχή: Οργανώνοντας προγράμματα για την ενίσχυση της αλληλεγγύης και της συνεργασίας μεταξύ των κατοίκων. Συνεργατικά έργα, τοπικές γιορτές ή ακόμα και πρωτοβουλίες για το περιβάλλον μπορούν να δημιουργήσουν ένα νέο αίσθημα κοινότητας.
6. Στρατηγικές Διαφήμισης και Προβολής • Χρησιμοποίηση ψηφιακών μέσων για την προβολή:
Δημιουργία ισχυρής παρουσίας στα κοινωνικά δίκτυα για να διαφημιστεί το Βόιο ως τουριστικός προορισμός και ως ιδανικό μέρος για διαμονή ή εργασία. Η αξιοποίηση φωτογραφιών, βίντεο και ιστοριών από την καθημερινή ζωή μπορεί να ενισχύσει την εικόνα του Βοΐου.
• Συνεργασίες με μεγάλες εταιρείες ή ιδιώτες επενδυτές: Εξετάζοντας τη δυνατότητα επενδύσεων στον τουρισμό ή στις υποδομές από εταιρείες ή οργανισμούς που ενδιαφέρονται για την ανάπτυξη της υπαίθρου.
7. Στρατηγική Δημιουργίας Συνθηκών για Νέες Οικογένειες • Κίνητρα για νεαρά ζευγάρια:
Παροχή οικονομικών κίνητρων για οικογένειες που θα επιλέξουν να εγκατασταθούν στο χωριό, όπως φορολογικά κίνητρα, μειώσεις ΕΝΦΙΑ και τιμής ηλεκτρικού ρεύματος, επιδοτήσεις για την αγορά ή ανακαίνιση σπιτιών, εκπαιδευτικά προγράμματα ή επιδοτήσεις για τη φροντίδα των παιδιών.
. Όλες αυτές οι λύσεις χρειάζονται συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση, τους πολίτες και ιδιώτες επενδυτές για να υλοποιηθούν και να προωθήσουν την ανάπτυξη του Βοΐου. Το σημαντικότερο, όμως, είναι να ενισχυθεί η αίσθηση της κοινότητας και της ανθεκτικότητας ώστε να δημιουργηθεί ένα μέρος που να συνδυάζει την παράδοση με την καινοτομία, την ποιότητα ζωής με τη βιώσιμη ανάπτυξη. Μέχρι σήμερα είχαμε μοναχικές φωνές. Οι μοναχικές φωνές είναι σεβαστές αν είναι έντιμες. Αλλά κάποια στιγμή πρέπει να δυναμώσουν οι φωνές και οι φωνές δυναμώνουν όταν συγκεντρώνονται Δημιουργούν μια συνισταμένη ισχυρή Και αυτό κάνει σήμερα η Βοϊακή εστία ενώνει τις μικρές φωνές και απευθύνεται στους Πολιτικούς που έχουν την δυνατότητα και τους λέει πώς τώρα πρέπει να σηκώσουν τα μανίκια και να προσφέρουν κάτι του οποίου έχουν την δυνατότητα και την εμπειρία να προσφέρουν διδασκόμενοι από τα λάθη που έγιναν στο παρελθόν και οδήγησαν αυτό τον τόπο στον μαρασμό. Η πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού, αυτό να μην το ξεχνάμε και εδώ αυτή την στιγμή χρειάζεται μια προσπάθεια μέσα στο πλαίσιο του εφικτού να μπορέσει να οδηγήσει το Βόιο σε μια άλλη κατάσταση, η οποία δεν θα οδηγεί δια της διολισθήσεως στον γκρεμό.
Βασίλης Παπαδημούλης