Πολύς λόγος γίνεται για το εάν θα χαριστεί τελικά ή όχι η μισή επιστρεπτέα προκαταβολή των τριών πρώτων κύκλων: Η έκπληξη όμως δεν αποκλείεται να έρθει από το μέτωπο της Επιστρεπτέας Προκαταβολής 5 και να προκύψει… άμεσα. Η πλατφόρμα «ανοίγει» για αιτήσεις τον Ιανουάριο και το 70% της ενίσχυσης ενδέχεται να είναι… δώρο!
«Βροχή» πέφτουν οι προτάσεις προς το οικονομικό επιτελείο για τη διευκόλυνση των επαγγελματιών τούτη την πρωτοφανή περίοδο υγειονομικής κρίσης που έχει πλήξει όμως σφοδρά και τις οικονομικές καταστάσεις όλων των επιχειρήσεων. Αρχικά ήταν η πρόταση για «κούρεμα» των χρεών που έχουν συσσωρευτεί λόγω της πανδημίας και η εξόφλησή τους σε 120 δόσεις, προοπτική η οποία έχει απομακρυνθεί έπειτα από παρέμβαση των θεσμών και που εάν προκύψει ανάγκη να υιοθετηθεί θα εφαρμοστεί εξαιρετικά στοχευμένα.
«Ζυγίζει» τα δεδομένα το ΥΠΟΙΚ
Ακολούθησε η πρόταση για την υλοποίηση ενός προγράμματος επιδότησης δόσεων για δάνεια επαγγελματιών και μικρών επιχειρήσεων, το λεγόμενο «Γέφυρα 2», αντίστοιχο με το πρόγραμμα που «έτρεξε» για τα φυσικά πρόσωπα. Και εδώ όμως, οι όποιες αποφάσεις δεν πρόκειται να ληφθούν άμεσα και θα «κλειδώσουν» κοντά στον Μάρτιο του 2021 οπότε και θα λήγει ο μεγαλύτερος όγκος αναστολών καταβολής δόσεων επιχειρηματικών δανείων. Το σίγουρο είναι πάντως πως όλα θα εξαρτηθούν από τα δημοσιονομικά περιθώρια και το μέγεθος και την σημασία των αιτημάτων που θα προκύψουν από διάφορες κοινωνικές ομάδες μέσα τους επόμενους μήνες.
«Δώρο» το 70% της Επιστρεπτέας 5
Μία από τις προτάσεις όμως που έχει κατατεθεί στο ΥΠΟΙΚ αντικειμενικά δεν μπορεί να… περιμένει: Και αυτό γιατί αφορά ατην Επιστρεπτέα Προκαταβολή 5 που αναμένεται να βγει στον «αέρα» το α’ 15νθημερο του Ιανουαρίου. Το οικονομικό επιτελείο ζυγίζει πλέον τα δεδομένα για να αποφασίσει μέσα στα επόμενα 24ωρα το εξής: Αν στον πέμπτο κύκλο της επιστρεπτέας -όπως και σε εκείνους που θα ακολουθήσουν- θα κάνει «δώρο» το 70% της ενίσχυσης, αντί για το 50% που «χαρίστηκε» στην επιστρεπτέα προκαταβολή 4.
Με άλλα λόγια η σκέψη είναι να αυξηθεί το ποσοστό των χρημάτων που χορηγούνται ως επιδότηση (δηλαδή δεν επιστρέφονται στο κράτος) και να περιοριστεί το κομμάτι του δανείου: Στην επιστρεπτέα Προκαταβολή 4 για κάθε 1.000 ευρώ, ο επαγγελματίας είναι υποχρεωμένος να επιστρέψει σε 40 άτοκες δόσεις τα 500 ευρώ, με το υπόλοιπο ποσό να είναι «δώρο». Στην επιστρεπτέα προκαταβολή 5 θα επιστραφούν μόνον τα 300 ευρώ, επίσης σε 40 άτοκες δόσεις και θα μείνουν στην τσέπη του επαγγελματία για να καλύψει τις υποχρεώσεις του τα 700 ευρώ.
Η επιστρεπτέα αντικατέστησε τα 534 ευρώ
Αναμφίβολα πρόκειται για μία πρόταση που εφόσον υιοθετηθεί θα δώσει ανάσες στον επαγγελματικό κόσμο και σίγουρα θα τύχει… θερμής υποδοχής: Άλλωστε η Επιστρεπτέα Προκαταβολή 4 που ήταν ο πρώτος κύκλος που εγκατέλειψε το μοντέλο του κρατικού δανείου με προνομιακούς όρους των 3 πρώτων κύκλων και έδωσε δώρο τη μισή ενίσχυση… έσπασε τα κοντέρ, καθώς πάνω από 400.000 δικαιούχοι μοιράστηκαν περισσότερα από 2 δισ. ευρώ. Είναι χαρακτηριστικό πως ο αρχικός προϋπολογισμός για το πρόγραμμα ήταν 1,2 δισ. ευρώ, ποσό που δεν έφτασε για να καλύψει την ζήτηση.
Η εξέλιξη αυτή βεβαίως δεν ήταν τυχαία, και για ακόμη έναν λόγο: Η Επιστρεπτέα Προκαταβολή 4 ήρθε να «αντικαταστήσει» την Αποζημίωση Ειδικού Σκοπού των 534 ευρώ που πήραν το καλοκαίρι Ατομικές Επιχειρήσεις, Ομόρρυθμες & Ετερόρρυθμες Εταιρείες, Εταιρείες Περιορισμένης Ευθύνης, αλλά και Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές Εταιρείες. Σχήματα που ως επί το πλείστον ήταν «οικογενειακές» επιχειρήσεις που διαχειρίζονταν από μπαρ, καφέ, εστιατόρια και καντίνες έως ανθοπωλεία και περίπτερα.
«Μπλοκάκια» και αγρότες στο «παιχνίδι»
Το «παιχνίδι» μάλιστα στον τελευταίο κύκλο της Επιστρεπτέας «άνοιξε» για τα καλά, αφού δόθηκε η ευκαιρία να πάρουν ενισχύσεις ακόμη και νέες επιχειρήσεις, αλλά και «μπλοκάκια» που δεν είχαν ταμειακές μηχανές και δεν απασχολούσαν υπαλλήλους. Η «βεντάλια» των δικαιούχων διευρύνθηκε όταν προστέθηκαν και οι αγρότες στον «χορό». Στο α’ 15νθημερο του Ιανουαρίου, λοιπόν αναμένεται ο επόμενος γύρος Επιστρεπτέας Προκαταβολής και συγκεκριμένα ο 5ος με εξαιρετικό ενδιαφέρον: Εφόσον υιοθετηθούν οι σχετικές προτάσεις το 70% του ποσού που θα λάβουν οι δικαιούχοι δεν θα επιστρέφεται. Το υπόλοιπο 30%, το οποίο θα συνιστά δάνειο, ξεκινά να αποπληρώνεται από τον Ιανουάριο του 2022 σε 40 μηνιαίες δόσεις με επιτόκιο αναφοράς 0,74%.
Εάν πάλι δεν υιοθετηθεί αυτή η πρόταση, σε κάθε περίπτωση θα παραμείνει το «μοντέλο» της Επιστρεπτέας 4, δηλαδή 50% επιδότηση και 50% δάνειο. Όπως μάλιστα έλεγαν υψηλόβαθμα κυβερνητικά στελέχη ουσιαστικά ο θεσμός της Επιστρεπτέας «μονιμοποιείται» και θα καθιερωθεί με νέους κύκλους που θα ακολουθήσουν τον πέμπτο, εντός του 2021. Όλα αυτά βέβαια σε συνάρτηση με την εξέλιξη της πανδημίας και τον βαθμό «επαναφοράς» της οικονομικής δραστηριότητας.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης /enikonomia.gr