Ο Σύλλογος Γονέων, Κηδεμόνων και Φίλων ΑμεΑ Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας κατέθεσε το 2023 το συμπεριληπτικό ετήσιο πολιτιστικό πρόγραμμα «ΝΗΜΑΤΑ. Γιορτή σε 4 εποχές», https://nimatagiorti.gr/, σε σχεδιασμό και καλλιτεχνική επιμέλεια της Όλγας Ντέλλα. Το πρόγραμμα εγκρίθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού, στο πλαίσιο της πρόσκλησης για την καθολική προσβασιμότητα των ΑμεΑ στον Πολιτισμό, και υλοποιήθηκε το 2023-2024.
Από την πρώτη στιγμή μέσα στα ζητούμενα της πραγμάτωσής του ήταν η καταγραφή του ως τεκμήριο και παρακαταθήκη. Ως δοκιμή, μελέτη, παρατήρηση και δοκιμασία. Ως παράδειγμα ενδεχομένως για τους κατοπινούς.
Ο Φάνης Τοψαχαλίδης το παρακολούθησε από την πρώτη στιγμή, το αφουγκράστηκε, το «είδε», το κατέγραψε. Σπιθαμή προς σπιθαμή. Και λεπτό προς λεπτό. Συμμετείχε στο όραμα των «Νημάτων» που είναι η «έξοδος» του κόσμου της αναπηρίας -από έναν ορατό ή αόρατο αποκλεισμό- μέσα από την Τέχνη. Η συνύπαρξη αυτού του κόσμου σε «πραγματικό» και ουσιαστικό επίπεδο με την κοινωνία. Το δικαίωμα στον πολιτισμό, στην ποιότητα ζωής -το προαιώνιο δικαίωμα στην έκφραση που έχει ο κάθε άνθρωπος.
Ο Φάνης έσκυψε μέσα στα μάτια αυτών των ανθρώπων που αποτέλεσαν τα «ΝΗΜΑΤΑ. Γιορτή σε 4 εποχές». Μάτια ανθρώπων πολλών, με και χωρίς Αναπηρία που υφάνθηκαν μαζί. Άνθρωποι από όλη την Ελλάδα κατέφτασαν στην Πτολεμαΐδα και απόθεσαν το δικό τους «νήμα» μέσα στα υπόλοιπα. Το φθινόπωρο, με την έναρξη η νεοφανής παραδοσιακή μπάντα «OYNTIA», ο Αχιλλέας Βλαβιανός, ο Στυλιανός Βλαχοδήμος, η Σοφία Κάκκου, η Μαρία Λαχανά, η Ελένη Φουρλάνου. Μαζί τους η υφάντρα και πρόεδρος του Συλλόγου Ελληνικής Υφαντικής τέχνης «ΗΛΑΚΑΤΕΙΑΙ» Μαρία Σγουρού, οι ποιητές, Φανή Αθανασιάδου από τη Θεσσαλονίκη και Σπύρος Θεριανός από την Αθήνα. Κι ύστερα από τη Λιβαδειά η συγγραφέας Κατερίνα Δημόκα με το Δίστομο να ενώνεται με τα εδώ μαρτυρικά χωριά και με μαθήτριες από το 3ο Γυμνάσιο Πτολεμαΐδας. ο σκηνοθέτης Δημήτρης Κουτσιαμπασάκος με το βραβευμένο ντοκιμαντέρ του «Υφάντρες», το «Σουηδικό» της Βλάστης, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Σισανίου με τον χορό της ρόκας.
Τον χειμώνα, η αφηγήτρια Αγνή Στρουμπούλη με τον μουσικό Σταύρο Παργινό σε μια βραδιά αφήγησης πυκνού χιονιού αλλά και με εργαστήρι προφορικής αφήγησης, η αφηγήτρια Σοφία Καλμανίδου με τον μουσικό Μάρκο Βαλαβάνη και με πρωτότυπα τραγούδια που κράτησαν τον ρυθμό τα τρία Σάββατα στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Πτολεμαΐδας, το «Τρέξε μαζί μου», ο Αχιλλέας Τσακιλτζίδης και ο Γιάννης Μητρούλης, ένα απόγευμα εξαιρετικής συνύπαρξης και συγκίνησης. Τέλος η Μαρούλα Βλαχοδήμου και ο «Πανσέληνός» της σε α’ έκδοση, για τον οποίο επέστρεψε η Αγνή Στρουμπούλη, να μιλήσει για την καταγραφή του ποιητικού λόγου ενός παιδιού με νοητική αναπηρία.
Ήρθε η άνοιξη. Το «Καλλιτεχνικό Βιβλιοδετείο», οι βιβλιοδέτες Ράνια Καμπουράκη και Νίκος Λειβαδιώτης από Θεσσαλονίκη, η Τέλα και ο Σπάγκος για εμάς απλά, η αφηγήτρια και συγγραφέας Εύη Γεροκώστα από την Αθήνα, ίσως και από την Αμοργό, με τον «Ασφοντυλίτη» της.
Ήρθε το καλοκαίρι, μαζί του σε εργαστήρι φυσικών υλικών η εικαστικός και θεατρολόγος Βενετία Νάση και ο καλαθοπλέκτης Στέργιος Μάσσας από το Βαρυκό αλλά και οι «Tales from the box», οι μουσικοί δηλαδή Θάνος Σταυρίδης και Στέλλα Τεμπρελή, ένα ακκορντεόν και ένα βιολοντσέλο, η λήξη της γιορτής.
Μια έκθεση φωτογραφίας στον κεντρικό πεζόδρομο της πόλης, εκεί όπου συνάχτηκαν για πρώτη φορά τα «πρόσωπα της γιορτής» από τους φωτογράφους Χαράλαμπο Βλαχοδήμο και πάλι τον Φάνη Τοψαχαλίδη σηματοδότησε και το τέλος του ετήσιου αυτού πολιτιστικού προγράμματος.
Νέοι με αναπηρία, γονείς, φίλοι, δάσκαλοι, μαθητές, θεραπευτές και θεραπευόμενοι, το Τμήμα Εργοθεραπείας που συνέβαλε με τους εθελοντές φοιτητές και φοιτήτριες χάρη στην έμπνευση της καθηγήτριάς τους Κατερίνας Κατσιάνα, μαθητές και μαθήτριες του 3ου Γυμνασίου Πτολεμαϊδας, όταν τους επισκέφτηκαν ο Δημήτρης Κουτσιαμπασάκος και η Εύη Γεροκώστα και του ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ.Λ Πτολεμαΐδας όταν τους επισκέφτηκε η Εύη Γεροκώστα, η Ελένη Ζυγούρη με σύσσωμη την τάξη της, η ψυχολόγος Αγάπη Τερζοπούλου με τους θεραπευόμενούς της, ένας κόσμος, ο κόσμος αυτής της μικρής μας πόλης, που μας ακολούθησε λιγότερο ή περισσότερο μέσα στην κάθε εποχή και αγκάλιασε τη γιορτή.
Για μια ολόκληρη χρονιά ο Φάνης Τοψαχαλίδης κατέγραψε τις φανερές και αφανείς στιγμές αυτών των πολιτιστικών γεγονότων που προσφέρθηκαν στην κοινότητα μέσα από έναν Σύλλογο που αφορούσε στην Αναπηρία. Κάτι τέτοιο -σε πανελλαδικό επίπεδο- είναι γεγονός άπαξ. Δεν έχει ξανασυμβεί.
Ο Φάνης σκηνοθέτησε την ταινία τεκμηρίωσης «ΝΗΜΑΤΑ» που ήδη ταξιδεύει σε διεθνή φεστιβάλ κινηματογράφου.
Το Σάββατο 5 Απριλίου 2025 στο MUSES FILM AWARDS –INTERNATIONAL FILM FESTIVAL,
που έλαβε χώρα στη Λιβαδειά έγινε η α’ προβολή της ταινίας.
Την Κυριακή 6 Απριλίου 2025 η ταινία απέσπασε το 1ο βραβείο στην κατηγορία «HUMAN RIGHTS».
Ανάμεσα σε κινηματογραφιστές από όλο τον κόσμο, σε ταινίες εξαιρετικών δημιουργών, και με μια «ισχυρή» κριτική διεθνή επιτροπή, η ταινία «ΝΗΜΑΤΑ» αποκτά την πραγματική της διάσταση και γίνεται αυτό που ήταν από την αρχή τα «ΝΗΜΑΤΑ. Γιορτή σε 4 εποχές». Ένα όραμα, ένα όνειρο για τα Δικαιώματα των Ανθρώπων της Αναπηρίας στη Ζωή που πραγματώνεται μέσα στην κάθε μέρα.
Ευχαριστούμε όλους όσοι συνυφάνθηκαν στα «ΝΗΜΑΤΑ. Γιορτή σε 4 Εποχές».
Ευχαριστούμε όλους τους συντελεστές της ταινίας «ΝΗΜΑΤΑ»:
Σκηνοθεσία: Φάνης Τοψαχαλίδης
Σενάριο: Όλγα Ντέλλα, Φάνης Τοψαχαλίδης
Καλλιτεχνική επιμέλεια: Όλγα Ντέλλα
Δ.Φ. /μοντάζ/ ήχος: Φάνης Τοψαχαλίδης
Τίτλοι/ γραφικά/ χρωματική επεξεργασία: Φάνης Τοψαχαλίδης
Συμπληρωματικές λήψεις: Χρήστος Τοψαχαλίδης, Ουρανία Στυλιάδου
Βοηθός κάμερας: Τριαντάφυλλος Ατματζίδης
Βοηθός παραγωγής: Δέσποινα Κ.Βλαχοδήμου
Μετάφραση (αγγλικά): Φωτεινή Βουλκίδου
Υποτιτλισμός: Χριστίνα Μπατσίλα
Παραγωγή: Tops Productions – Audiovisual Projects
Σύλλογος Παιδιών ΑμεΑ Εορδαίας
Με την υποστήριξη της ΔΕΗ Α.Ε.
