Στην κορυφή της περιβαλλοντικής διαχείρισης απορριμμάτων βρίσκεται η Δυτική Μακεδονία ως η μόνη περιφέρεια της χώρας που δεν έχει επιβαρύνει τον Εθνικό προϋπολογισμό με ούτε ένα ευρώ από τα πρόστιμα που συνήθως επιβάλλει το Ευρωπαϊκό δικαστήριο για παράνομες χωματερές, διάθεσης απορριμμάτων ή αποβλήτων.
Ο δήμος Κοζάνης κρατά τα σκήπτρα σε ότι αφορά ανακύκλωση υλικών, χαρτιού, πλαστικού, γυαλιού, αλουμινίου και εδώ και μερικούς μήνες εφαρμόζει ένα πιλοτικό πρόγραμμα συλλογής των οικιακών βιοαποβλήτων στην πηγή, τα οποία στην συνέχεια επεξεργάζονται στην υπερσύγχρονη Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ). Όπως αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο δήμαρχος Κοζάνης Λευτέρης Ιωαννίδης «τα πρώτα αποτελέσματα από την πιλοτική εφαρμογή του ξεπέρασαν τις προσδοκίες μας και προγραμματίζουμε την επέκταση του προγράμματος περισυλλογής σε επιπλέον 250 νοικοκυριά και καταστήματα φαγητού στην πόλη». Ο καφέ κάδος που χρησιμοποιείται για τη συλλογή οργανικών αποβλήτων εισέρχεται σιγά σιγά στις καθημερινές συνήθειες των πολιτών και όπως τόνισε ο κ. Ιωαννίδης, «μέχρι το 2020 έχουμε ως στόχο να δημιουργήσουμε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα διαλογής οργανικών απορριμμάτων σε όλο το δήμο Κοζάνης». Επισημαίνει ότι η περιοχή μπορεί βρίσκεται στην περιβαλλοντική πρωτοπορία με την ανακύκλωση των τεσσάρων υλικών και την δημιουργία της νέας ΜΕΑ, αλλά δεν πρέπει υπάρξει επανάπαυση.
Ο κ Ιωαννίδης τονίζει ότι για να αυξηθεί το περιβαλλοντικό αποτύπωμα θα πρέπει να καταβληθεί η μέγιστη προσπάθεια για την ανακύκλωση με διαλογή στην πηγή, να γίνουν περισσότερες πρωτοβουλίες ως προς την εκπαίδευση των πολιτών σημειώνοντας ότι «για τις ανάγκες μιας τέτοιας ολοκληρωμένης στόχευσης οι διαθέσιμοι πόροι των δήμων είναι ελάχιστοι».
Ανάμεσα σε όλα τα παραπάνω υπάρχει και το περιβαλλοντικό παράδοξο όπου οι κάτοικοι της δυτικής Μακεδονίας μετά τη λειτουργία της νέας ΜΕΑ Κοζάνης πληρώνουν περισσότερα χρήματα για τη διαχείριση των απορριμμάτων τους, από άλλες περιοχές που απλά θάβουν τα απορρίμματά τους χωρίς καμία επεξεργασία σε χώρους ΧΥΤΑ. «Η διαχείριση των απορριμμάτων απαιτεί και σε κεντρικό επίπεδο γενναίες αποφάσεις και εάν θέλουμε να δούμε την αλήθεια κατάματα» τονίζει ο δήμαρχος Κοζάνης, το αρμόδιο υπουργείο θα πρέπει «να προχωρήσει άμεσα στην εφαρμογή του τέλους ταφής για κάθε τόνου απορριμμάτων που οδηγείται σε ΧΥΤΑ χωρίς επεξεργασία».
Πυρήνας του πετυχημένου εγχειρήματος για τη δυτική Μακεδονία είναι η ΔΙΑΔΥΜΑ Α.Ε. που ως ο περιφερειακός ΦΟΔΣΑ της ΔΜ, σε συνεργασία με τους δήμους της ΠΔΜ, σχεδίασαν το Περιφερειακό Σύστημα Ανακύκλωσης που περιλαμβάνει, 5.500 κάδους ανακύκλωσης σε περίπου 1.800 θέσεις, ενώ υπάρχουν περί τους 1.000 ειδικούς κάδους εσωτερικού χώρου για την ανακύκλωση κυρίως έντυπου χαρτιού, που είναι τοποθετημένοι στους κοινόχρηστους χώρους των πολυκατοικιών, υπηρεσιών και σχολείων της Κοζάνης και σε μικρότερο βαθμό στις υπόλοιπες πόλεις της Δυτ. Μακεδονίας.
Η Δυτ. Μακεδονία είναι η μοναδική περιφέρεια που εφαρμόζει πλήρως τις επιταγές της ευρωπαϊκής νομοθεσίας όπου οι πολίτες αποθέτουν στους τέσσερις ξεχωριστούς κάδους, χαρτί, γυαλί, πλαστικό, αλουμίνιο, ενώ εδώ και μερικούς μήνες στον πέμπτο κάδο τα οικιακά τους βιοαπόβλητα.
Τα ποσοστά ανάκτησης ανακυκλώσιμων υλικών, από το σύνολο των αστικών απορριμμάτων, με το πρόγραμμα διαλογή στην πηγή ξεπερνά το 10% και εάν προστεθεί το ποσοστό ανάκτησης που επιτυγχάνεται με τη μέθοδο της μηχανικής διαλογής στην νέα ΜΕΑ, τότε το συνολικό ποσοστό ανάκτησης ανακυκλώσιμων υλικών αγγίζει το 25%. Σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή της ΔΙΑΔΥΜΑ Δημοσθένη Μαυρίδη «ο στόχος που έχει τεθεί στον νέο περιφερειακό σχεδιασμό, είναι μέχρι το 2020 το ποσοστό ανάκτησης των ανακυκλώσιμων υλικών στο σύνολο των απορριμμάτων να ξεπεράσει το 35%».
Όπως εξήγησε μιλώντας στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων έχουν ήδη καλυφθεί οι στόχοι που έχει θέσει το υπουργείο Περιβάλλοντος «αλλά το 2020 θα είμαστε η μοναδική περιφέρεια στην χώρα που θα ανακτά το 85% των ανακυκλώσιμων απορριμμάτων». Γι? αυτό τον λόγο έχει αποφασιστεί να αυξηθεί πύκνωση του δικτύου των κάδων ανακύκλωσης, σε μια θέση ανά 75 κατοίκους ώστε να μπορούν να συμμετέχουν πιο ενεργά περισσότεροι πολίτες και να αυξηθούν οι ανακτώμενες ποσότητες.
Σπύρος Κουταβάς
ΑΠΕ-ΜΠΕ
