Πόσα πράγματα μας συνδέουν με το Μεσολόγγι.
Ο γραμματικός του οπλαρχηγού Νικόλαου Στουρνάρη, ο Νικόλαος Κασομούλης ήταν ουσιαστικά και ο γραμματικός της Φρουράς του Μεσολογγίου.
Μέσα από τα στρατιωτικά του ενθυμήματα ξέρουμε για τις ηρωικές στιγμές που έζησε η Ιερή Πόλη. Ο Γιάννης Βλαχογιάννης, ο επιμελητής των Στρατιωτικών Ενθυμημάτων γράφει ότι «θα έφτανε η περιγραφή της πολιορκίας του Μεσολογγίου του Κασομούλη να αναδείξει το όνομά του αθάνατο».
Ας διαβάσουμε ένα απόσπασμα από τα Στρατιωτικά Ενθυμήματα, «Από τα μέσα Φεβρουαρίου 1826 άρχισαν πολλαίς φαμελλιαίς να υστερούνται το ψωμί. Μία Μεσολογγίτισσα, ήτις περιέθαλπεν ασθενή και τον αυτάδελφόν μου Μήτρον, ετελείωσεν την θροφή της, και μυστικά, μαζύ με δύο φαμελλιαίς Μεσολογγίτικες, έσφαξαν ένα γαϊδουράκι, πωλάρι που το έφαγαν. Ταις ηύρα οπού έτρωγαν, ερώτησα που ηύραν το κρέας, και τρόμαξεν η ψυχή μου όταν ήκουσα ότι ήτο γαϊδούρι. Μία συντροφιά στρατιωτών Κραβαριτών είχεν έναν σκύλον και, κρυφά και αυτοί, τον έσφαξαν και τον μαγείρευσαν. Εμαθεύθη και τούτο. Ημέραν παρ’ ημέραν αυξάνουσα η πείνα, έπεσεν και η πρόληψις και όλα του να τρώγουν ακάθαρτα, και άρχισαν αναφανδόν πλέον να σφάζουν άλογα, μουλάρια, γαϊδούρια και ακόμη να τα πωλούν μία λίρα την οκά οι ιδιοκτήται των, και που να προφθάσουν; Τρεις ημέραις απέρασαν και ετελείωσαν και αυτά τα ζώα…»
Μαζί με αυτόν, ήταν τα αδέρφια του ο Δημητρός και ο Γιώργης. Μαζί τους και το σώμα των Σιατιστινών. Ο Δημητρός χάθηκε στην Έξοδο.
Στο Μεσολόγγι, ήταν και ο Δημήτριος Παυλίδης, που μετέφραζε τα κείμενα του Ελβετού φιλέλληνα Ιωάννη Μάγερ στην εφημερίδα του «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ», που τυπωνόταν από τον ίδιο τον Μάγερ.
Από το Μεσολόγγι ήρθε και ο γενάρχης της αριστοκρατικής οικογένειας της Σιάτιστας Ζάχου, ο Ζαχαρίας Δούκα. Ένας από τους απογόνους του ο Αριστοτέλης Ζάχος, που η εκκλησία του Αγίου Δημητρίου στην Σιάτιστα είναι το δικό του δημιούργημα.
Στο Μεσολόγγι καταθέσαμε ποτέ έστω ένα στεφάνι. Για τον Δημήτρη Κασομούλη και όσους άλλους ίσως χάθηκαν; Μάλλον όχι.
Ίσως μια ακόμη απόδειξη της ιστορίας μας που αγνοούμε. Της εξωστρέφειας που χάσαμε.