Στους αρχηγούς των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης πέφτει ξανά το μπαλάκι των αποφάσεων για ισχυρή απάντηση στον κορωνοϊό.
Η «ημιτελής συμφωνία» στην εξ αναβολής αναμέτρηση Βορρά-Νότου στο Eurogroup οδήγησε τα μεσάνυχτα ώρα Ελλάδος σε μια συμφωνία με αρκετά κενά, που καλείται να τα καλύψει σε τηλεδιάσκεψη η επόμενη Σύνοδος Κορυφής (Ευρωπαϊκό Συμβούλιο) που θα συνεδριάσει τις επόμενες ημέρες.
Και ενώ μαίνεται η πανδημία στην Ευρώπη, ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας έκανε μια δήλωση με την οποία εκφράζει συγκρατημένη ικανοποίηση, μάλλον για την επίτευξη της συμφωνίας παρά για το περιεχόμενό της. Και εύχεται να αποτελέσει εφαλτήριο για άλλες πιο γενναίες αποφάσεις, αφήνοντας ερμηνείες έτσι πως θα χρειαστούν και νέες αφού τώρα δεν υπάρχουν.
Με το «μέτρο» το 2% του ΑΕΠ ανά χώρα, το ευρωπαϊκό πακέτο καλύπτει για την Ελλάδα περίπου 3,5 δισ. ευρώ από τον ESM ή και ένεση 9-15 δισ. ευρώ συνολικά. Το συνολικό πακέτο περιλαμβάνει
1. μέτρα για τους εργαζόμενους: ενισχύσεις 100 δισ. από την Κομισιόν για τους εργαζόμενους που πλήττονται, μπαίνουν σε αναστολή αλλά πληρώνονται και ασφαλίζονται με 800άρια κλπ
2. μέτρα για τις επιχειρήσεις: 200 δισ. από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
3. μέτρα για τα κράτη: 240 δισ. του ESM (από τα 420 που διαθέτει) θα διατεθούν για τον κορωνοϊό και χρηματοδοτείται από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας
Τα χαρακτηριστικά της συμφωνίας αυτής είναι τα εξής:
– Η μεγάλη μάχη για το ευρωομόλογο, οδήγησε τελικά σε μια συμφωνία για ένα νέο χρηματοδοτικό «εργαλείο», για το οποίο μιλά το ανακοινωθέν του Eurοgroup. Η μορφή και οι όροι του όμως, παραπέμφθηκε να συμφωνηθούν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Αν και γενικόλογη, η διατύπωση δέσμευσης φαίνεται να ικανοποίησε τον Ιταλό υπουργό Οικονομικών. Μέχρι να λάβει σάρκα και οστά όμως το εργαλείο ή Ταμείο αυτό -εφόσον τελικώς συμφωνηθεί πράγματι- μπορεί να χρειαστεί να περάσουν και μήνες ακόμη για να λειτουργήσει
– Αφού δεν ήρθε το ευρωομόλογο του 1 τρισ. ευρώ , το πακέτο μέτρων από ESM, Κομισιόν και ΕΤΕΠ παρέμεινε στα 540 δισ. ευρώ. Το μισό τρισ. ευρώ είναι το μεγαλύτερο ποσό που συμφωνήθηκε ποτέ στα χρονικά να δαπανήσει η ΕΕ. Το ποσό δεν εντυπωσιάζει για τα μεγέθη της Ευρωζώνης (ειδικά αν μπορούσε και έπρεπε να συγκριθεί με τα 2,3 τρισ. που ρίχνουν στη μάχη οι ΗΠΑ). Είναι όμως σχεδόν «έτοιμα λεφτά» ( μισός ESM σχεδόν) και μόνον «για αρχή». Αλλά μαζί με το «μπαζούκας» της ΕΚΤ, η ένεση ξεπερνά τα 1 τρισ. ευρώ.
– Η άλλη μεγάλη συζήτηση αφορούσε τους όρους των χαμηλότοκων δανείων από τον ESM, για όσους τα χρειαστούν. Η σολομώντειος λύση ήταν «ό,τι αφορά την Υγεία (πχ φάρμακα, μάσκες, αντισηπτικά, απολυμάνσεις κλπ) δίδεται με διαδικασίες εξπρές. Οτιδήποτε άλλο όμως (πχ για επενδύσεις και «ανοικοδόμηση» μετά την καταστροφή, για κάθε ευρώ που θα ζητάει ένα κράτος θα δέχεται και όρους. Και ενώ δεν χρειάζονται μέτρα αν «ξωκείλει» ένα κράτος μέλος δημοσιονομικά, αν ζητήσει λεφτά από τον ESM μπαίνει σε μονοπάτι όρων και λιτότητας μέχρι να τα επιστρέψει -έστω και χωρίς Τρόικα. Εκτός από Ιταλία και Ισπανία, θα ήταν έκπληξη να έσπευδε πρώτη κάποια άλλη χώρα για να ζητήσει αυτήν την αυστηρή βοήθεια
