Η υπέρταση δεν είναι απλώς ένας αριθμός στο πιεσόμετρο. Είναι ένας σιωπηλός κίνδυνος καρδιαγγειακής νόσου, που μπορεί να οδηγήσει σε έμφραγμα, εγκεφαλικό ή πρόωρο θάνατο. Όμως υπάρχει ένα καλό νέο: Παρότι αποτελεί ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας, με τον συνδυασμένο έλεγχο ορισμένων βασικών παραγόντων μπορεί να αποτραπεί.
Συγκεκριμένα, μία πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Precision Clinical Medicine εντόπισε οκτώ βασικούς παράγοντες που μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου για άτομα με υπέρταση.
Η μελέτη βασίστηκε σε δεδομένα από τη μεγάλη έρευνα UK Biobank, η οποία συγκέντρωσε στοιχεία υγείας από περισσότερους από 500.000 ενήλικες ηλικίας 40-69 ετών στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Για τις ανάγκες της ανάλυσης, οι ερευνητές εστίασαν σε 70.898 άτομα με υπέρταση και τους συνέκριναν με 224.069 άτομα χωρίς υπέρταση, τα οποία ταίριαζαν ως προς ηλικία, φύλο και περιοχή συμμετοχής.
Οι ερευνητές αξιολόγησαν οκτώ βασικούς παράγοντες υγείας:
- Αρτηριακή πίεση
- Δείκτης μάζας σώματος (BMI)
- Περιφέρεια μέσης
- Επίπεδα χοληστερόλης
- Επίπεδα σακχάρου
- Υγεία των νεφρών
- Κάπνισμα
- Φυσική δραστηριότητα
Οι συμμετέχοντες μπορούσαν να έχουν από κανέναν έως και τους οκτώ από αυτούς τους παράγοντες υπό έλεγχο. Η βασική εστίαση της μελέτης ήταν ο πρόωρος θάνατος, δηλαδή πριν από την ηλικία των 80 ετών.
Τι έδειξε η μελέτη
Σε διάστημα σχεδόν 14 ετών, καταγράφηκαν 6.466 πρόωροι θάνατοι μεταξύ των συμμετεχόντων με υπέρταση. Όσοι είχαν καλύτερο έλεγχο στους κρίσιμους παράγοντες υγείας – όπως η πίεση, το βάρος και η αποχή από το κάπνισμα – είχαν σαφώς μειωμένο κίνδυνο πρόωρου θανάτου:
12% λιγότεροι θάνατοι από καρκίνο
21% λιγότεροι θάνατοι από καρδιοπάθειες
10% λιγότεροι θάνατοι από άλλες αιτίες
Το πιο εντυπωσιακό: όσοι διαχειρίζονταν επτά ή οκτώ παράγοντες είχαν:
40% μειωμένο συνολικό κίνδυνο πρόωρου θανάτου
53% λιγότερο κίνδυνο θανάτου από καρδιαγγειακά
39% λιγότερο κίνδυνο θανάτου από καρκίνο
29% λιγότερο κίνδυνο θανάτου από άλλες αιτίες
Όμως ακόμη και τέσσερις παράγοντες υπό έλεγχο ήταν αρκετοί για να εξισώσουν τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου με αυτόν ατόμων χωρίς υπέρταση.
Τα 8 βήματα για να μειώσετε τον κίνδυνο
1. Παρακολουθείτε την πίεσή σας: Κρατήστε την αρτηριακή πίεση σε φυσιολογικά επίπεδα (κάτω από 120/80 mmHg). Περιορίστε το αλάτι και διαχειριστείτε το άγχος.
2. Στοχεύστε σε υγιές σωματικό βάρος: Ο BMI είναι ένας γενικός δείκτης, αλλά με τη βοήθεια γιατρού μπορείτε να καθορίσετε ποιο βάρος είναι κατάλληλο για εσάς.
3. Ελέγξτε την περιφέρεια μέσης: Προτείνεται κάτω από 88 εκ. για γυναίκες και κάτω από 102 εκ. για άνδρες.
4. Φροντίστε τα επίπεδα χοληστερόλης: Επιλέξτε τροφές όπως βρώμη, ξηρούς καρπούς και λιπαρά ψάρια. Αποφύγετε τα κορεσμένα λίπη.
5. Ελέγξτε το σάκχαρο στο αίμα: Επιλέξτε σύνθετους υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και καλά λιπαρά. Η άσκηση και η ενυδάτωση βοηθούν.
6. Προστατέψτε τα νεφρά σας: Πίνετε αρκετό νερό, περιορίστε τα πολύ αλμυρά τρόφιμα και μην κάνετε υπερβολική χρήση παυσίπονων.
7. Κόψτε το κάπνισμα: Ζητήστε βοήθεια – υπάρχουν προγράμματα και φάρμακα που μπορούν να σας υποστηρίξουν.
8. Μείνετε σωματικά δραστήριοι: Στόχος: 150 λεπτά μέτριας άσκησης ή 75 λεπτά έντονης άσκησης την εβδομάδα, μαζί με ενδυνάμωση.
Όπως επισημαίνεται και στο Eating Well, η μελέτη δείχνει ότι η διαχείριση πολλών παραγόντων υγείας σε συνδυασμό μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου σε άτομα με υπέρταση. Δεν χρειάζονται ριζικές αλλαγές. Αν ζείτε με υπέρταση, αυτές οι οκτώ πρακτικές είναι ένας σαφής και απλός στην εφαρμογή του οδηγός για καλύτερη υγεία και μεγαλύτερη διάρκεια ζωής. Συνεργαστείτε με τον γιατρό σας, βάλτε ρεαλιστικούς στόχους και πάρτε την κατάσταση στα στα χέρια σας.